|
[[Файл:Beatriz dos Países Baixos.jpg|150px|thumb|Беатрикс королеваһы рәсми рәуештә дәүләт башлығы булып тора]]
[[Файл:Balkenende Dutch politician kabinet Balkenende IV.jpg|150px|thumb|Хөкүмәттең башлығы — премьер-министр Ян Петер Балкененде]]
== Тарих ==
Нидерландта һуңғы [[Боҙ осоро]]нан башлап кешеләр йәшәгәндәр. Кеше эшсәнлегенең иң боронғо эҙенә 100 мең йыл. Беренсе кешеләр аусылар булғандар, һәм шулай уҡ аҙыҡ-түлек йыйып ғүмер кисергәндәр.
[[Римлылар]] килгәндә, Нидерландта алман ҡәбиләләре йәшәнеләр(туандар, кандидаттар һәм приздар бында хәҙер беҙҙең эраға тиклем 600 йыл килделәр). [[Рим империяһы]] ваҡытында Нидерландтың көньяҡ өлөшө [[йәмғиәттең]] контроле аҫтында алған.
[[Урта быуаттар]]ла Аҫҡы илдәр (хәҙерге Нидерланд һәм [[Бельгия]]) [[Изге Рим империяһы]]на кергән һәр бер кеше графлыҡ һәм геройлыҡтарын торҙо. [[XVI быуат]]ла [[Габсбургтар]] нәҫеле улар ярҙамында бер дәүләткә берләштерелгән. Испан патшасы [[Филипп II]] дәүләтте үҙәкләштерергә торошта, ләкин [[Вильгельм I Оранлы]] етәкләгән инҡилаб ярҙамында дәүләттең бойондороҡһоҙлоғо иғлан ителде. Рәсми рәүештә был ғына үҙаллылыҡ [[Сикһеҙлек һуғыш]]тан һуң ғына танылды (1568-1648 йылдар).
* [[1 февраль]] [[1793 йыл]] — [[Франция]] [[бөйөк британия|Англия]] һәм Нидерландыға һуғыш иғлан итә.
[[XIX быуат]] башында, француз оккупацияһы бөткәс, Нидерланд [[Оран нәҫеле]] етәкселегендәге [[донъя]]ҡа әйләнделәр. [[1830 йыл]]да [[Бельгия]] рәсми төҫтә Нидерландтан сыҡты һәм үҙ батшалыҡ булды. [[Люксембург]] бәйһеҙлекте [[1890 йыл]]да алды. Либераль сәйәсәтселәр баҫымы аҫтында [[1848 йыл]]да конституцион дәүләт монархты парламент демократияһын әйләнде. Әлеге сәйәси хәл фашист оккупацияһы осорона һанамайса, хәҙерге көнгә тиклем дауам итә.
[[Беренсе донъя һуғышы]] ваҡытында Нидерланд нейтралитетты һаҡланылар, ләкин [[Икенсе донъя һуғышы]] ваҡытында 5 йыл өсендә [[Германия]] көстәре аҫтында булдылар. Алман оккупацияһы ваҡытында [[Роттердам]] хөжүмгә эйә булды, уның арҡаһында ҡаланың мәркәзе тулыһынса емерелде.
Һуғыштан һуң ил [[Америка Ҡушма Штаттары]] ярҙамы менән тиҙ үҫә башланы. Шуға күрә Нидерланд тиҙ дәүләт индустриаль була алды. Сәйәси бәйһеҙлекте үткән колониялар [[Индонезия]] һәм [[Суринам]] алдылар. [[Индонезия]], [[Төркиә]], [[Марокко]], [[Суринам]] илдәренән оло иммиграцияға күрә Нидерланд ҙур [[Мосолмандар|мосолман халҡы]] менән бай булды.
[[1957 йыл]]да Нидерланд [[Европа Союзы]]нең нигеҙ һалыусылары араһында булды. Ләкин 2005 йылда Европа Конституцияһы буйынса референдумда Нидерланд халҡының күпселеге ҡапма-ҡаршылыҡ белдерҙе.
== Халҡы ==
| 