Маврикий: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Робот: Илдәр буйынса тораҡ пункттар категорияһын өҫтәү
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
66 юл:
 
'''Маврикий Республикаһы''' —- Көнсығыш Африкалағы утрау дәүләт.
 
Илдең составына Маврикий утрауы, Родригес утрауы (560 км көнсығышҡа) һәм тышҡы утрауҙар (Галега, Сент Брендон һәм хәл ителмәгән ике территория) инә. Маврикий һәм Родригес (көньяҡ-көнсығышҡа 172 км) француз диңгеҙ территорияһы өсөн иң яҡын Реюньон менән бергә Маскарен утрауҙарҙың өлөшөн тәшкил итә. Илдең майҙаны 2040 квадрат км. Илдең баш ҡалаһы һәм иң ҙур ҡалаһы - Порт-Луи.
 
Маврикий Чагос архипелагы (Берләшкән Короллек) һәм Томилин утрауына (Франция) претензия яһай. Берләшкән Короллек Чагос Архипелагы Маврикий йылғаһы Маврикий бәйһеҙлеген тиклем 1965 йылда киҫеп ала.
 
Урта быуаттарҙа Маврикий утрауы ғәрәптәр һәм португалдар тарафынан зиәрәт ҡылынған, улар уны рәүештә ҡарай Дина Роби һәм Сирҙе тип атаған. Нидерланд республикаһы 1638 йылда колонияға нигеҙ һалғансы бында кеше йәшәмәгән, голландтар утрауҙы Принц Морис Нассау хөрмәтенә атағандар. Голланд колонияһы 1710 йылда ташланған булған һәм биш йылдан һуң француз колонияһы булған һәм Иль де Франс тип аталған. Үҙенең стратегик позицияһы өсөн Маврикий Һинд океанының "йондоҙо һәм асҡысы" тип аталған.
 
Маврикий Һәйеш каналы асылғансы, Европанан Көнсығышҡа сауҙа юлдарында ҡайһы бер база булған һәм Франция һәм Британия араһындағы көрәштә ҡатнашҡан. Француздар Гранд Порт Бәрелешен отҡандар, был уларҙың был һуғыштар буйына берҙән-бер диңгеҙ еңеүе булған, ләкин улар британлыларҙың Матери урынында өс ай уҙғас төшөүҙәрен кире ҡаға алмағандар. Улар рәсми рәүештә хәл менән кереүҙең бишенсе көнөндә еңелеүҙәрен танығандар, был 1810 йылдың 3 декабре булған, уларҙың шарттары киләһе булған: үҙ биләмәһен һәм милкен һаҡлап ҡалырға, француз теле ҡулланылышта булыу һәм ет һәм граждандар эштәрендә Франция законын һаҡлап ҡалыу.
 
Британия аҫтында хакимиәте утрауҙың исеме Маврикийға үҙгәртелгән. Ил 1968 йылдың 12 мартында яңы моң-зар булып итеүҙән һуң ирекле булған һәм 1992 йылда Дәүләттәр Союзы составында булған республика.
 
Маврикий кешеләре күпмилләтле, төрлө дини, төрлө мәҙәниәтле һәм күптелле. Утрауҙың хакимиәте Вестминстер парламент системаһына менән моделләштерелгән, Маврикий һәм демократия һәм иҡтисади һәм сәйәси азатлыҡ өсөн үрге рейтингтар эйә. Башҡа Маскарен утрауҙары менән бергә Маврикий үҙенең төрлө флора һәм фаунаһы өсөн аңлайышлы, шул уҡ ваҡытта күп төрҙәр утрау өсөн эндемик. Утрау кеше урлашыуҙан һуң, ҡыҫҡа ваҡыт эсендә кеше хеҙмәте тарафынан башҡа ҡош төрҙәре менән бер рәттән юҡ ителгән тоҙоноң берҙән-бер йорто булараҡ киң танылған.
 
== Иҫкәрмәләр ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Маврикий» битенән алынған