Катопули һәйкәле: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
"Памятник Катопули" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Достопримечательность
{{Достопримечательность|Тип=Склеп|Страна=Россия|Русское название=Памятник Катопули|Изображение=Скульпура ангела на склепе Ф.Д. Котопули, в реестре могила Диметта.jpg|Местоположение=[[Таганрог]], [[Старое городское кладбище (Таганрог)|Старое городское кладбище]]|Название местоположения=Город|Начало строительства=1872|Окончание строительства=1872}}
|Тип = Кәшәнә
|Русское название = Катопули һәйкәле
|Оригинальное название =
|Изображение = Ф.Д. Котопули кәшәнәһендәге фәрештә һыны, реестрҙа Диметта ҡәбере.jpg
|Подпись изображения =
|Ширина изображения =
|Статус =
|Страна = Россия
|Автор проекта =
|Строитель =
|Название местоположения = Ҡала
|Местоположение = Таганрог, Иҫке ҡала зыяраты
|Первое упоминание =
|Начало строительства = 1872
|Окончание строительства = 1872
|Состояние =
|Commons =
}}
 
'''Катопули һәйкәле (Котопули, Катапули)''' —(сығышы менән грек)  итальян сауҙагәре Катопулиҙың кәшәнәһендә ҡулына тәре тотҡан фәрештә һыны рәүешендә эшләнгән монумент  Таганрог  ҡалаһының Иҫке ҡала зыяратында тора.
 
== Тасуирлама ==
Һәйкәл мөйөштәре  рустовкалы колонналарҙағы дүрт көмбәҙле  кәшәнә өҫтөнә  урынлашҡан. Көмбәҙҙең үрге үҙәк өлөшө (инеү) медальон менән  оздоблять ителгән, мөйөштәрҙәге бағаналар  — үҫемлек орнаменты рәүешендә. Бөтә конструкция тура мөйөшлө көмбәҙле  башня менән ябылған, ул  фәрештә фигураһы өсөн пьедестал булып тора. Ҡайғырыусы фәрештә һыны комплексҡа сентименталлек биреп тора. Кәшәнә менән  һәйкәлдең бейеклеге  — 7 метр самаһы.  Бөтә конструкция аҡ мәрмәр менән көпләнгән. Ҡайғырыусы фәрештә  йөҙө айырыуса   тасуири уйылған. Ул  30 сантиметр диаметрлы пьедесталға баҫтырылған тәре тотоп тора.<ref>Кукушин В. С. «История архитектуры Нижнего Дона и Приазовья» — Ростов-на-Дону: ГинГо, 1996 — с. 275</ref>.
 
Һәйкәл 1872 йылда төҙөлгән һәйкәл, уны  [[Италия]]  дәүләтендә төҙөгәндәр һәм Таганрогҡа өлөштәргә бүлеп диңгеҙ буйлап алып килгәндәр<ref>[https://vivaldi.nlr.ru/bv000010563/view#page=318 Энциклопедия Таганрога] / Гл. ред. В. И. Тимошенко. — 2-е изд., перераб. и доп. — Ростов н/Д: Ростиздат, 2003. — 510, [1] с. : ил., [4] л. ил., портр., карт. — 3000 экз.  </ref>. Әлеге ваҡытҡа комплекстың тышҡы ҡиәфәте бер аҙ үҙгәргән: тәре урыны менән емерек хәлдә, комплексты көпләгән мәрмәр менән бергә медальон юҡҡа сыҡҡан. Тәре үҙәгендәге  [[Ғайса (пәйғәмбәр)|Мәсих Ғайса]]  барельефы   хәҙерге ваҡытта кәшәнән алыҫ булмаған икенсе  ҡәбер кәшәнәһенә ҡуйылған. кәшәнәнең тимер ишеге бик ауыр, уның өҫтөнә: " « КОТОПУЛЯ ФИЛИПП ДМИТРИЕВИЧ 1814  ЙЫЛДЫҢ 23 ДЕКАБРЕНДӘ ТЫУҒАН, 1867 ЙЫЛДЫҢ 13 ИЮЛЕНДӘ ВАФАТ БУЛДЫ"»- тип яҙып ҡуйылған. Кәшәнә  тәҙрәләре көпләп бикләнгән.
 
Киң таралған версия буйынса, төрбә  [[Чехов Антон Павлович|А.]] [[Чехов Антон Павлович|П.]] [[Чехов Антон Павлович|Чехов]]<nowiki/>тың  ."Ионыч" әҫәрендә итальян  йырсыһы  Диметти кәшәнәһе булараҡ иҫкә алынған. Ҡайһы бер тарихсылар,  итальян йырсыһы Диметти ысынлап та Таганрогҡа концерт менән килгән .Шунлыҡтан был яңғырауыҡлы исемде яҙыусы Котопули кәшәнәһен тасуирлағанда   ҡулланған.  Был турала ысын тарихи мәғлүмәттәр юҡ<ref>[http://www.donland.ru/Donland/Pages/View.aspx?pageid=92219&ItemID=69017&mid=83794 Рабочая поездка губернатора В.]</ref>.
 
Ростов өлкә халыҡ депутаттары советының 18.11.1992 , № 301 Ҡарары буйынса һәйкәл төбәк әһәмиәтендәге  мәҙәни мираҫ объекты булып тора. Башта һәйкәлде яҙыусы А.  П.  Чеховтың "«Ионыч"» хикәйәһендә яҙылған Диметта ҡәберенә ҡуйылған һәйкәл тип иҫәпләйҙәр. Һуңынан хата төҙәтелгән. Хәҙер мәҙәни мираҫтың исеме "« Яҙыусы А.  П.  Чеховтың "Ионыч"„Ионыч“ хикәйәһендә Диметти һәйкәле тип тасуирланған Ф.  Д.  Котопулиҙың  ҡәбере өҫтөндәге фәрештәле   кәшәнә"»<ref>[http://cemetery.su/grave/12 Усыпальница Ф.]</ref>.
 
== Иҫкәрмә ==