Трогонтерий мамонты: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
47 юл:
Урта плейстоцен дәүерендә даланы иңләп йәшәгән был йән эйәләре — ер йөҙөнән юҡҡа сыҡҡан төрҙәрҙең береһе. Дала мамонты өҫкө плейстоцен дәүерендә барлыҡҡа килгән. Төр булараҡ, Көнъяҡ мамонттан (''Mammuthus meridionalis'') айырылып сыҡҡан. Унан, 750 −500 мең йыл элек, урта плейстоцен дәүерендә Көнъяҡ мамонты даланан ҡыҫырыҡлап сығарған.
Дала мамонтының баш һөлдәһе ҡыҫҡараҡ, һуҡҡы тештәре оҙон булған. Бейеклеге 4,7 м тирәһе һәм ауырлыҡтары 10 тоннаға тиклем булған. Томшоҡлолар отрядынан иң дәү (эре) төр.
Аҙау музейындағы мамонт һөлдәһенең яурынына тиклемге бейеклеге 4,5  м.
Ата мамонттарҙың һуҡҡы тештәре 5 м оҙонлоҡҡа еткән. Тик осондағы бөгөлөшө Йөнтәҫ мамонттыҡынан (''Mammuthus primigenius'') кәмерәк булған.
Инә мамонттарҙың һуҡҡы тештәре нәҙегерәк булған һәм осо ныҡ бөгөлөп тормаған. Был төрҙөң ареалы Көнбайыш Себерҙе,<ref name="урал">{{книга|автор =Косинцев П.А. и др.|заглавие = Трогонтериевый слон Нижнего Иртыша|ссылка = |издательство = Волот|место = Екатеринбург|год =2004 | страниц =260 |isbn = |тираж = }}</ref>, Ҡаҙаҡстанды, Ростов өлкәһен, Ставрополь һәм һәм Краснодар крайҙарын алып торған.
63 юл:
[[Файл:Mammuthus trogontherii fraasi.jpg|right|thumb|Степной мамонт в музее Штудгарта|200 px]]
1980 йылда реставрация тамалана. Һөлдәнең бөтә өлөштәрен лә музейға алып киләләр. Эштең ҡалған өлөшөн Аҙау музей хеҙмәткәрҙәре тамалап ҡуялар. Һөйәктәргә тейешле төҫ биреп, икенсе ҡатҡа реставрация үткәрәләр. Дөйөм көс менән һөлдәне монтажлап ҡуялар. Хәҙер ул, «Аҙау янының геологик үткәне» («Приазовье в геологическом прошлом») тигән экспозицияла төп экспонат булып тора.
1999 йылда Кагальницкий карьерында инә заттан булған дала мамонтының һөлдәһе табыла. Ул да ошо Аҙау музейының палеонтология коллекцияһын тулыландырып тора.
 
Донъяла дала мамонттарының тулы булмаған һөлдәләре:
* Францияның Лион музейында (1869),
* Мюнстер Университететының геологопалеонтология музейында (Германия, 1923),
* Заугерхаузен музейында (Германия, 1930),
* Одессаның палеонтология музейында (Украина, 1940),
* Тәбиғәт һәм Кеше музейында (Ханты-Мансийскиҙа) һаҡлана.
 
Улар араһында, бары Аҙау музейы ғына ата һәм инә заттағы ике мамонт һөлдәһенә эйә.
 
Юл 88 ⟶ 89:
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
{{примечания}}
{{изолированная статья}}
 
[[Категория:Аҙау]]
Исеме — Трогонтериевый мамонт (экспонат)