Бикбауов Әбдрәшит Ильяс улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
"Бикбавов, Абдрашит Ильясович" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Государственный деятель|имя=Бикбавов Абдрашит Ильясович|оригинал имени={{lang-ba|Бикбауов Әбдрәшит Илъяс улы}}|должность=адъютант [[Башкирское войско (1917—1919)|Башкирского войска]], командир Башкирского Войска|флаг=<!-- Флаг башкир.png-->|дата рождения=1896|место рождения=[[Файл:Flag of Russia.svg|border|25px]] деревне Бикбау{{нет АИ|31|12|2012}} [[Усерган]]ской волости Орского уезда [[Оренбургская губерния|Оренбургской губернии]] (ныне [[Хайбуллинский район]] [[Башкортостан]]а) [[Российская империя]]|дата смерти=точная дата не известна (1930—1931 гг.)|место смерти=[[Союз Советских Социалистических Республик|СССР]]|партия=член РКП(б) c 1919 года}}'''Әбдрәшит Ильяс улы  Бикбауов''' ( [[1896 йыл|1896]]—[[1964 йыл|1938]])  — дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәре,  Башҡорт милли хәрәкәте ҡатнашыусыһы, уны  ойоштороусыларҙың береһе,  [[Башҡорт ғәскәре (1917—1919)|Башҡорт ғәскәре]]  командиры һәм адъютанты.
 
== Башҡорт милли хәрәкәтендә ҡатнашыу ==
Бикбауов Әбдрәшит Ильяс улы башҡорт милли хәрәкәтенең әүҙем ҡатнашыусыһы була. [[1918]] йылдан  [[Башҡорт Хөкүмәте|Башҡорт хөкүмәте]]  уны Башҡорт ғәскәре главнокомандующийы [[Әхмәтзәки Вәлиди Туған|Зәки Вәлидиҙың]]   адъютанты ,  ә [[1919]] йылда Башҡорт ғәскәренең командиры итеп тәғәйенләнә.
 
Колчак  Рәсәйҙә ниндәй ҙә булһа автономия берәмектәрен таныуҙан баш тарта. 1918 йылда  совет частары контроль аҫтына Өфөнө алалар. Былар барыһы ла[[ Башҡорт хөкүмәте]] Совет власы, Ҡыҙыл армияһы  менән килешеүгә юлдар эҙләргә мәжбүр була. Улар араһында һөйләшеүҙәр башлана. 
1919 йылдың 18 февралендә Башҡорт хөкүмәте һәм уның  ғәскәре [[Темәс|Темәс ауылында]] (хәҙер [[Башҡортостан|Башҡортостандың]]  [[Баймаҡ районы]]) Ҡыҙыл армияһы һәм Совет власы яғына күсә.
 
Шул  ваҡытта уҡ улар Башҡорт хөкүмәте рәйесе [[Ҡулаев Мөхәмәтхан Сәхипгәрәй улы|Мөхәмәтхан (Мстислав) Ҡулаев,]]  Башҡорт хөкүмәте ағзаһы [[Халиҡов Муллайән Дәүләтша улы|Муллаян Халиҡов]] һәм Башҡорт ғәскәре командиры Әбдрәшит Бикбауов составында үҙенең делегацияһын Мәскәүгә Башҡорт автономия республикаһы булдырыу буйынса һөйләшеүҙәр алып барыу өсөн йүнәлтәләр.  Һөҙөмтәлә,  1919 йылдың 20 мартында  Мәскәүҙә  Совет хакимиәте менән Башҡорт хөкүмәте араһында Башҡорт Автономиялы Совет Республикаһын ойоштороу тураһында Килешеүгә ҡул ҡуйыла. Был тарихи документты Совет хөкүмәте яғынан Халыҡ комиссарҙары Советы рәйесе Владимир Ленин, Бөтә Рәсәй үҙәк башҡарма комитеты рәйесе Михаил Владимирский, һәм милләттәр эше буйынса халыҡ комиссары Иосиф Сталин, башҡорт яғынан —  Башҡорт хөкүмәте рәйесе  Мөхәмәтхан (Мстислав) Ҡулаев, Башҡорт үҙәк шуро ағзаһы Муллаян Халиков һәм  Башҡорт ғәскәре адьютанты Әбдрәшит Бикбауов ҡул ҡуйҙылар<ref>[http://www.agidel.ru/?param1=14667&tab=2 К 90-летию со дня провозглашения советской автономии Башкортостана]</ref>
 
[[Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы|Башҡорт  Совт Республикаһы]]  [[Кесе Башҡортостан|Бәләкәй Башҡортостан]]  сиктәрендә ойошторола һәм РСФСР-ҙың федератив өлөшө булып тора. Бәләкәй Башҡортостанға 138 волость, шул иҫәптән [[Ырымбур губернаһы]] [[Орск]], [[Верхнеурал]], [[Силәбе]] һәм Троицк өйәҙҙәренән 75 волость;[[ Өфө губернаһы]] [[Стәрлетамаҡ]], [[Златоуст]] һәм  Өфө өйәҙҙәренән 41 волость, [[Пермь губернаһы]] Шадрин, Красноуфимск, Екатеринбург өйәҙҙәренән 21 волость һәм [[Һамар губернаһы]] [[Быҙаулыҡ]] өйәҙенән бер волость ингән.
 
Башҡорт Совет Республикаһы сиктәрендә, Советтар съезы үткәрелгәнгә тиклем,  хакимлыҡ бөтә тулылығында [[Башҡортостан Хәрби-революцион комитеты|Башҡорт Хәрби-революцион комитетына]] (Башревком) йөкмәтелә. Үҙәк бойороғона ярашлы Башҡорт ғәскәрҙәре төрлө фронттарға һәм Петроградҡа ебәрелә. 
 
1921 йылдан 1923 йылға тиклем Бикбауов  [[Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы| БАССР-ҙың]] халыҡ хужалығы Советы рәйесе урынбаҫары була<ref>[http://www.gasrb.ru/histm53.html Персоналии]</ref>
 
== Һылтанмалар ==