Исмәғилев Сәйет Әхмәт улы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш) өҫтәмә мәғлүмәт, аныҡлаштырыу |
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
17 юл:
{{фамилиялаш|Исмәғилев}}
'''Исмәғилев Сәйет Әхмәт улы''', әҙәби псевдонимы '''Йәрми Сәйете''' ([[29 сентябрь]] [[1884]]
== Тормошо ==
Сәйет Әхмәт улы Исмәғилев, Йәрми Сәйете [[1884 йыл]]да [[Өфө губернаһы]] [[Өфө өйәҙе]]<ref name="Х" /> [[Йәрми (Шишмә районы)|Йәрми]] ауылында ярлы крәҫтиән ғаиләһендә тыуған. Атаһынан йәшләй етем ҡалыу сәбәпле, күп балалы ғаилә хәстәрлеге уға төшә. 16—17 йәштәрендә ул шиғырҙар, йырҙар сығарып, үҙе уйнап, үҙе йырлап, яҡын-тирә ауылдарҙа киң таныла.
Ул тәмҫил жанрына таянып, әҫәрҙәрендә символик образдың үҙенсәлекле бер төрөн булдырҙы.▼
Китабын баҫтыра һәм халыҡ араһында танылыу яулай. Шулай итеп, Сәйет Исмәғилевтың Октябрь революцияһына тиклемге осорҙа [[Өфө губернаһы]]нда музыкант-импровизаторлыҡ даны ныҡ таралып өлгөрә. Был турала хатта [[1915 йыл]]да [[Өфө]]лә сыға торған «Тормош» газетаһында махсус материалдар ҙа баҫыла.
Октябрь социалистик революцияһынан һуңғы осорҙа гына [[сәсән]] ижады бөтөнләй башҡаса үҫеп китә. 1926—1927 йылдарҙа Шишмә театрында артист булып та эшләй.
[[1940 йыл]]да Сәйет Исмәғилевтың беренсе йыйынтығы баҫыла. Был китапҡа ингән, халыҡ араһында таралған йырҙарынан сығып, уның ижади йөҙөн тулыраҡ билдәләргә мөмкинлек тыуа.
Сәсәндең йырҙары халыҡ тормошо, уның тарихы менән органик бәйләнешле булыуын һәр әҫәренән күрергә мөмкин. Сәйет Исмәғилевтың күпселек йырҙары агитацион характерҙа башҡарылалар.
[[1938 йыл]]да Сәйет Исмәғилев [[СССР Яҙыусылар союзы]]на ағза итеп алына. 1944 йылда уға Халыҡ сәсәне тигән маҡтаулы исем бирелә.
[[Бөйөк Ватан һуғышы]] йылдарында Сәйет Исмәғилев [[Башҡорт дәүләт филармонияһы]]нда артист-скрипач булып эшләй. Халыҡ хыялдарын йырлау, көндәлек тормоштағы ыңғай күренештәрҙе һүрәтләү, йәшәү шатлығын, халыҡҡа бәхет килтергән Коммунистар партияһын данлау йырҙары халыҡ күңелендә урын алалар.
▲Башҡорт сәсәндәре араһында уның үҙенсәлекле һыҙаттары бар: әҫәрҙәре йыр стихияһына ҡоролған. Ул тәмҫил жанрына таянып, әҫәрҙәрендә символик образдың үҙенсәлекле бер төрөн булдырҙы.
== Китаптары ==
* «Йырҙар һәм шиғырҙар» — 1940 йыл▼
* «Сәйет йырҙары» — 1944 йыл▼
* «Сәсән һүҙе» — 1950 йыл▼
* «Һайланма әҫәрҙәр» — 1958 йыл▼
* Ике тормош. Йырҙар. Өфө, 1961, 67 бит.
* Сәсән йырҙары. Шиғырҙар һәм йырҙар. Өфө, 1964, 95 бит.
== Сығанаҡтар ==
| |||