Буҙа: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
өҫтәмә мәғлүмәт
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
15 юл:
'''Буҙа''' — туҡлыҡлы эсемлек, [[ҡымыҙ]] һымаҡ уҡ башҡорт милли аш-һыуы булып һанала. Ул шыттырылған һәм төйөлгән [[арпа]]нан, һуңғараҡ ҡурылған һәм онталған [[һоло]] ҡушылған [[бойҙай]]ҙан әҙерләнгән. Ҡайһы ваҡыт күбекләнеп торһон өсөн туң май йәки эс майы ҡушҡандар. Ғәҙәттә байрам табынына итле һыйырҙан һуң биргәндәр. Башлыса [[Башҡортостан]]дың көньяҡ-көнсығышында һәм Урал аръяғында әҙерләгәндәр. Ҡайһы бер төрки халыҡтарҙың аш-һыуында ла осрай.
 
== Әҙерләү ==
Буҙаны [[һоло]]нан, әҙер(шулай "уҡ «Геркулес"тан» даярмаһынан) эшләйҙәр. Һолоноҡо ҡарараҡ төҫтә килеп сыға, ә тәмендә айырма юҡ. Уны тәүҙә табала, йәки эҫе мейестә бер аҙ киптереп алырға кәрәк. Шул саҡта әскелтем тәме юғала. Ҡаҙанда малдың эс майы иретеп алыу мөһим. Уға ит турағыс аша үткәрелгән геркулес онон һалып, әкрен генә утта бер сәғәт тирәһе ҡайнатып алаһың. Бер килограмм онға 8 литр һыу иҫәбе менән эшләйҙәр. Бер стакан бойҙай оно ла ([[талҡан]] булһа ла ярай) ҡушырға кәрәк. Һуңынан килеп сыҡҡан массаны махсус һауытҡа ҡояһың, тиҙ өлгөрөп етһен өсөн бер аҙ әсетке һәм 1-2 стакан шәкәр өҫтәргә кәрәк. Бер-ике көнгә йылы урынға ҡалдырыу мөһим. Ләкин эҫе ҡояш нурҙары төшөргә тейеш түгел. Даими болғатып тороу мотлаҡ. Әсеп сыҡҡас, иләк аша бер-нисә тапҡыр һөҙөп алаһың. Әгәр ҡуйы булһа, уға һыу өҫтәргә лә мөмкин. Бер стакан шыйыҡ [[ҡаймаҡ]] ҡушһаң, тәме тағы ла яҡшыра. Буҙаны оҙаҡ һаҡлап булмай.
== Файҙаһы ==
Буҙа һыуһынды ғына ҡандырып ҡалмай, шифаһышифалы яғы менән дә баһалана. Ашҡаҙан, бөйөр, бауыр, нервыларнервы системаһы эшмәкәрлеген яҡшырта.
 
== Буҙа менән бәйле саралар ==
* [[Белорет районы]]ның [[Сосновка (Белорет районы)|Сосновка ауылында]] «Буҙа байрамы» үткәрелде. «[[Башинформ]]» мәғлүмәт агентлығы, 2016, 212 март<ref>[http://www.bashinform.ru/news/829163-v-bashkirii-otmetili-prazdnik-natsionalnogo-napitka-buzy/ В Башкирии отметили праздник национального напитка  — бузы]{{ref-ru}}{{V|21|03|2016}}</ref>.
* [[Учалы районы]]ның [[Миндәк (Учалы районы)|Миндәк ауылы]] [[мәҙәниәт]] һарайында шифалы эсемлеккә арналған байрам биш ауыл ағинәйҙәрен берләштерҙе. Башҡортостан юлдаш телевидениеһы, 2015, 23 октябрь<ref>[http://tv-rb.ru/bash/novosti/m-ni-t/uchalylar-bu-a-oyop-ta-ma-ytte-/ БСТ каналы: Учалылар буҙа ҡойоп, таҡмаҡ әйтте]{{V|21|03|2016}}</ref>.
* [[Баймаҡ районы]]ның [[Ярат]] ауылында буҙа ҡойоу [[мәктәп|мәктәбе]] эшләй. «Һаҡмар» гәзите, 2013, 19 июнь<ref>[http://www.hakmar.ru/?new=2155%20http://www.hakmar.ru/?new=215 Яратта буҙа ҡойоу мәктәбе эшләй. «Һаҡмар» гәзите, 2013, 19 июнь]{{V|21|03|2016}}</ref>.
 
== Иҫкәрмәләр ==
Юл 33 ⟶ 34:
* [http://www.bashkirskayakuhnya.com/napitki/%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%BE%D0%BA-%D0%B1%D1%83%D0%B7%D0%B0-%D0%B1%D1%83%D2%99%D0%B0/ Башҡорт кухняһы]
* [http://vk.com/videos176545531?q=%D0%B1%D1%83%D2%99%D0%B0%20%D0%BC%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8&section=search&z=video-32123466_170812561 БСТ каналы: Милли эсемлектәр — буҙа менән ҡымыҙ]
 
 
[[Категория:Башҡорт аш-һыуы]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Буҙа» битенән алынған