Мөхәмәтҡолов Әҡсән Баймырҙа улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
викилаштырыу, күренеште төҙәтеү, аныҡлаштырыу
4 юл:
| изображение = MuhametkulovAB.jpg
| ширина = 200px
 
| флаг = Flag of Bashkir ASSR.svg
| должность = [[Башҡорт АССР-ы]] Халыҡ Комиссарҙары Советы рәйесе
Юл 15 ⟶ 14:
| вероисповедание =
| дата рождения = 17.10.1895(5)
| место рождения = [[Өфө губернаһы]], [[Стәрлетамаҡ өйәҙе]], {{МР|Маҡар (Ишембай районы)| Маҡарҙа}},
| дата смерти = 14.11.1938
| место смерти = {{ВБУ|Алма-Ата|Алматыла}}
Юл 32 ⟶ 31:
| викисклад =
}}
'''Мөхәмәтҡолов Әҡсән Баймырҙа улы Мөхәмәтҡолов''' ([[17 октябрь]] [[1895]]  [[14 ноябрь]] [[1938]]) — [[башҡорттар|башҡорт]] [[СССР|совет]] [[дәүләт]] эшмәкәре. [[Башҡорт АССР-ы]] Халыҡ Комиссарҙары Советы Рәйесе (1925—1930), [[СССР]] Үҙәк Башҡарма Комитеты Президиумы ағзаһы<ref name="Иргалин Г. Д.]]">{{ЭБЭ2013|index.php/component/content/article/2-statya/16390-mukhametkulov-aksan-bajmurzich|Мухаметкулов Аксан Баймурзич|автор=Иргалин Г. Д.}}</ref> (1935—1938).
 
== Биографияһы ==
Әҡсән Баймырҙа улы Мөхәмәтҡолов 1895 йылдың 17 октябрендә [[Өфө губернаһы]] [[Стәрлетамаҡ өйәҙе]] [[Маҡар (Ишембай районы)|Маҡар]] ауылында (хәҙергехәҙер [[Башҡортостан Республикаһы]]дыңның [[Ишембай районы]]) тыуған.
 
1912—1914 йылдарҙа 2 класлы училищела уҡый. [[Беренсе донъя һуғышы]]нда ҡатнаша.
Юл 43 ⟶ 42:
1920 йылда [[РКП(б)]] сафына инә.
 
1922—1925 йылдарҙа — [[Мәсәғүт кантоны|Мәсәғут]] кантоны башҡарма комитеты рәйесе. ТәүҙәАртабан Башҡорт АССР-ы игенселек халыҡ комиссары урынбаҫары, аҙаҡ халыҡ комиссары була.
 
1925—1931 йылдарҙа Башҡортостан республикаһыБАССР Халыҡ Комиссарҙары Советы рәйесе була.
 
1931—1933 йылдарҙа Бөтә Союз план академияһы тыңлаусыһы була.
 
1933—1938 йылдарҙа [[Ҡаҙаҡ ССР]]-ында эшләй. СССР Үҙәк Башҡарма Комитеты ағзаһы була. 1935 йылда [[Аҡтүбә]] ҡала башҡарма комитеты рәйесе булыпвазифаһын эшләйбашҡара.
 
1937 йылдың 15 ноябрендә НКВД ҡулға ала. 1938 йылдың 11 ноябрендә РСФСР Енәйәт кодексының 58 статьяһы (2,7,8, 11-се пункттар) буйынса атырға хөкөм ителә. Аҙаҡ үлем язаһын 11 йылға иркенән мәхрүм итеү менән алмаштыралар. Артабанғы яҙмышы оҙаҡ йылдар билдәһеҙ була. [[Ғизитдин Ирғәлин]] энциклопедик мәҡәләлә үлеме тураһында түбәндәге мәғлүмәтте килтерә: 14.11.1938, [[Алматы]].
 
1957 йылдың 27 июнендә реабилитациялана<ref>[http://www.bashinform.ru/news/312634/ ''Равиль Рамазанов''. К юбилею Ахсана Мухаметкулова: его помнит ишимбайская земля.]</ref>.
Юл 58 ⟶ 57:
Ә. Б. Мөхәмәтҡоловтың исемен мәңгеләштереү маҡсатында, [[Башҡортостан Республикаһы Министрҙар Кабинеты]] 1996 йылдың 18 ғинуарында «Башҡортостандың күренекле дәүләт эшмәкәре Ә. Б. Мөхәмәтҡоловтың исемен мәңгеләштереү тураһында» 16-сы номерлы Ҡарар ҡабул итте<ref>[http://ufa.regionz.ru/index.php?ds=29959 БР Министрҙар Кабинеты Ҡарары, 18.01.96, № 16]</ref>.
* Маҡар ауылында Әҡсән Мөхәмәтҡолов музейы эшләй.
* [[Ишембай]] ҡалаһының [[Кузьминовка (Ишембай)|Кузьминовка]] микрорайонындағы урам Ә. Б. Мөхәмәтҡолов исеме менән аталған.
 
== Иҫкәрмәләр ==
Юл 64 ⟶ 63:
 
== Һылтанмалар ==
* [http://xn--80ab4e.xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/index.php/component/content/article/8-statya/9590-m-kh-m-t-olov-s-n-bajmyr-a-uly Мөхәмәтҡолов Әҡсән Баймырҙа улы — Башҡорт энциклопедияһы]
* {{ЭБЭ2013|index.php/component/content/article/2-statya/16390-mukhametkulov-aksan-bajmurzich|Мухаметкулов Аксан Баймурзич|автор= [[Иргалин, Гизетдин Давлетгалеевич|Иргалин Г. Д.]]}}
 
 
{{Башҡортостан Хөкүмәте етәкселәре}}