|
== Совет Рәсәйе яғында ==
[[Файл:Приказ№70.jpg|мини|313x313пкс|Башҡорт ғәсҡәренең РККА яғына күсеүе тураһында 70-се һанлы фарманы (16.02.1919й.)]]
Башҡорт хөкүмәте һәм Совет командованиеһы вәкилдәре араһындағы һөйләшеүҙәрҙең ҡайһы бер пункттары:
{{начало цитаты}}3) Башҡорт ғәсҡәрҙәре Совет ғәсҡәрҙәренә ҡаршы хәрби ғәмәлдәрҙе кисекмәҫтән туҡтаталар һәм үҙ ҡоралын Колчак - — Дутовҡа һәм Совет Рәсәйенең башҡа дошмандарына ҡаршы боралар, Совет командованиеһының күрһәтмәләренә буйһоналар йәки Совет Рәсәй ғәсҡәрҙәре биләгән территорияһына күсәләр; шул уҡ ваҡытта бындай осраҡтарҙа Совет армияһы командованиеһы күрһәткән районға күсеү тураһында артабан тулыһынса уртаҡ фекергә килешкәнгә тиклем, башҡорт хөкүмәте армия буйынса тейешле фарман сығара.
4) Башҡорт хөкүмәте кисекмәҫтән башҡорт халҡына һәм ғәсҡәрҙәргә Совет республикаһына ҡаршы көрәште туҡтатыу тураһында өндәмәләр сығара.
6) Һуңғы Килешеү Мәскәүҙә төҙөлөргә тейеш һәм Башҡорт хөкүмәте үҙенең тулы хоҡуҡлы вәкилдәрен Мәскәүгә ебәрә. Имза ҡуйҙылар: Көнсығыш фронтының Революцион Хәрби Советы — Смилга, Гусев, Каменев. Башҡорт хөкүмәте рәйесе Кулаев. Башҡорт өлкә Советы ағзаһы Халиков. Башҡорт ғәсҡәрҙәре командующийы адьютанты Бикбауов.
Башҡорт ғәсҡәрҙәре командующийы — Вәлидов.
Башҡорт ғәсҡәрҙәре Штаб начальнигы Ильяс Алкин.
Башҡорт Хәрби - — революцион комитеты рәйесе урынбаҫары — Ҡарамышев.
Март, 1919 й. Темәс ауылы
{{конец цитаты|источник=РКП(б) Башҡорт Өлкә Комитеты хәбәрҙәре, 1-се һанлы, 2 апрель, 1922 йыл}}
Комбриг [[Мортазин Муса Лот улы |Муса Мортазин]] фекеренсә, Ҡыҙыл Армия яғына күскәндән һуң Башҡорт ғәсҡәре Совет Армияһының артабанғы стратегик уңыштарына бик мөһим көс һалды.
Милләттәр эштәре буйынса халыҡ комиссары И. В. Сталин башҡорт ғәсҡәрҙәрен ошолай һүрәтләй <ref>Мортазин М. Л. Башҡортостан һәм башҡорт ғәсҡәрҙәре " Гражданлыҡ һуғыш — М.: "«КЕШЕ "», 2007, — 208 менән</ref>: <blockquote class=""> "«Һеҙҙең ғәсҡәр Дутов һәм Колчакка ҡаршы ҡаһармандарса һуғыша.<div>Башҡорт халҡы иҫәп буйынса 2 миллионға етә, һәм ул Рәсәйҙәге революция ҡаҙаныштарын яҡлау һәм бөтә донъяға таратыу өсөн йөҙ меңлек дисциплиналы, идеяға һәм үҙҙәренең юлбашсыларына тоғро булған армия бирәсәк...бирәсәк…</div><div> Уңыштың иң мөһим шарты — ситтән тағыу түгел, ә халыҡтың үҙенең һәм эшсе интеллигенцияның башланғысын йәлеп итеү "».</div></blockquote> [[Үҙəк Совет власы менəн Башҡорт хөкүмəте араһында Башҡорт Совет автономияһы тураһында килешеү|Үҙәк Совет власы менән Башҡорт Хөкүмәте араһындағы Совет Автономиялы Башҡортостан тураһындағы Килешеү]]<nowiki/>ҙең IX һәм X параграфтарында "«Рәсәй һәм донъя контрреволюцияһы менән көрәш алып барыу маҡсатында "» айырым Башҡорт армияһын булдырыу ҡаралған була. РСФСР - — ҙың Революцион -Революцион — хәрби советы рәйесе Л. Д. Троцкийҙың Троцкийҙың 1919 йылдың 7 октябрендәге фарманы буйынса Петроградта Көнсығыш һәм Көньяҡ фронттарынан килгән хәрби частарҙың базаһында [[Башҡорт ғәскәрҙәре төркөмө|Башҡорт төркөмө ғәскәрҙәре]] ойошторола. Төркөм командующийы итеп [[Әлишев Хәлил Фәйзрахман улы|Х. Ф. АлишевӘлишев]] билдәләнә.
==Айырыу билдәләре==
| 