Инсульт: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
53 юл:
Артабан Гален ҡапыл аңын юғалтыуҙың беренсе симптомдарын яҙа, һәм уны {{lang-grc2|ἀποπληξία}}, «һуғыу» термины менән атай. Шул замандан бирле медицина практикаһында мейелә ҡан әйленеше боҙолоу термины булараҡ «апоплексия» термины инеп ҡала, шулай уҡ был термин башҡа органдарға ҡан һауыуҙы аңлата (түллек биҙе ярылыу, бөйөр өҫтө биҙҙәре апоклексияһы һ.б.).
 
1628 йылда Уильям Гарвей организмда ҡан әйленешен өйрәнә; йөрәк ҡан әйләнешен булдырыусы насос тип билдәләй. Был ғилемдәр инсульттың барлыҡҡа килеүе һәм был процесста ҡан тамырҙары ролен өйренеүҙеңөйрәнеүҙең нигеҙе булып тора.
 
Рудольф Вирховтың инсульт патогенезын өйрәнеүҙә өлөшө ҙур. Ул «тромбоз» и «эмболия» терминдарын керетә. Был терминдар әлегә тиклем инсультты диагностикалау, дауалау һәм профилактикалауҙа төп терминдар булып торалар.
Һуңыраҡ ул артериялар тромбозы шештеншештән түгел, ә ҡан тамырҙары стеналарына май ултырыу менән аңлата һәм уны атеросклероз менән бәйләй<ref>{{cite web
| author =
| authorlink =
82 юл:
Бөгөнгө көндә инсульт халыҡтың төп инвалидлыҡ сәбәбе булып тора. Инсульт кисергәндәрҙең 70—80 % инвалид булып ҡала, шуларҙың 20—30 % даими тәрбиә талар итә.
 
Рәсәй Федерацияһында инсульт кисергәндәрҙең инвалид булып китеүенә ашығыс госпитализация булмауы (15—30%-тан артмай), неврплогияневрология бүлектәрендә интерсив терапия булмауы сәбәпсе булып тора.
Инсульт кисергәндәрҙе актив реабилитациялау зарур (реабилитация бүлегенә тктик 15—20 % ауырыуҙар күсерелә).
 
Инсульт кисергәндәрҙең леталлеге (үлем осрағы) ауырыуҙың киҫкен ваҡытында дауалау шарттарына бәйле. 30 көн эсендә инсульт кисергәндәрҙең 35 % үлә. Стационарҙа дауаланғандарҙың 24 %, өйҙә дауаланғандарҙың — 43 % (Виленский Б. С., 1995). Бер йыл эсендә 50 % ауырыу үлә.
91 юл:
== Инсульт төрҙәре ==
 
Инсульттың өс төрө бар: ишемик инсульт (етәрлек кимәлдә ҡан килмәүе), баш мейеһенә ҡан һауыуы һәм субарахноидаль (баш мейеһенең һәм йөлөндөң үрмәксе ауы һәм йомшаҡ ҡабығы араһындағы цереброспиналь шыйыҡса менән тулған арауығына) ҡан һауыуы.<ref name="NCI" /> Травматик булмаған баш мейегә ҡан һауыу геморрагик инсульт тип атала. Халыҡ-ара тикшереүҙәр ишемик һәм геморрагик инсульт сағыштармаһысағыштырмаһы 4:1—5:1 (80—85 % һәм 15—20 %) тип бирә<ref name="SPL">[http://old.consilium-medicum.com/media/consilium/n02/60.shtml&nbsp;''Гусев Е. И., Скворцова В. И.'' — Современные представления о лечении острого церебрального инсульта] Consilium Medicum, Том 2/N 2/2000</ref>.
 
=== Дифференциаль диагностика ===
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Инсульт» битенән алынған