Футбол: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ҡалып
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
4 юл:
| imagesize = 300px
| caption = Һөжүм итеүсе уйынсы <small>(№ 10)</small> тупҡа тибергә әҙерләнә.
| union = [[FIFAФИФА]]
| nickname = Соккер (Төньяҡ Америкала)
| first = 19 быуат уртаһы, Англия
46 юл:
=== Футбол донъяла ===
[[Файл:Kid playing soccer.jpg|thumb|Футбол уйнаған бала]]
[[Донъя футбол федерацияһы]] (FIFAФИФА) мәғлүмәттәре буйынса, 2001 йылда Ер шарында 250 миллион кеше футбол уйнаған. Уларҙың 20 миллиондан ашыуы — ҡатын-ҡыҙҙар. 1,5 миллион тирәһе команда теркәлгән һәм 300 000 профессиональ клуб бар.
 
Илдәр буйынса алғанда, беренсе урында [[АҠШ]] (18 миллион, уларҙың 40 % — ҡатын-ҡыҙҙар), унан һуң [[Индонезия]] (10 миллион), [[Мексика]] (7,4 миллион), [[Ҡытай]] (7,2 миллион), [[Бразилия]] (7 миллион), [[Германия]] (6,2 миллион), [[Бангладеш]] (5,2 миллион), [[Италия]] (4 миллион), [[Рәсәй]] (3,8 миллион) бар. Әммә футболсыларҙың һаны сифатҡа бәйле түгел. Футбол буйынса донъя чемпионаттарын күбеһенсә [[Европа]] һәм [[Көньяҡ Америка]] йыйылма командалары еңә, ә [[Уругвай]]ҙа (ике тапҡыр Донъя футбол федерацияһы кубогын еңеүсе), Рәсәйҙә теркәлгән футболсыларға ҡарағанда, дөйөм халыҡ һаны әҙерәк.
56 юл:
 
=== Ойошмалар ===
Футболдың таралыуын күҙәтеү, идара итеү өсөн яуап биргән бер нисә ойошма бар. Төп ойошма булып Донъя футбол федерацияһы (FIFAФИФА) һанала. Ул [[Швейцария]]ның [[Цюрих]] ҡалаһында урынлашҡан. Ул донъя ярыштарын ойоштора, мәҫәлән, донъя чемпионатын. Унан һуң континенталь ойошмалар һәм илдәр, өлкәләр, ҡалалар ойошмалары, һ.б. бара. Һәр береһенең футболды таратыу һәм популяр итеү, клубтарҙың эшмәкәрлеген тикшереу буйынса үҙ бурыстары бар.
 
=== Клубтар ===
67 юл:
Иң билдәле ярыштар:
 
FIFAФИФА үткәргәндәре:
* Милли йыйылма командалар араһында
** Донъя чемпионаты
73 юл:
** Олимпия уйындары
* Клубтар араһында
** FIFA[[ФИФА клуб донъя чемпионаты]]
 
Европа футбол ассоциациялары берләшмәһе ([[УЕФА]]) үткәргәндәре:
* Милли йыйылма командалары араһында
** Европа чемпионаты
* Клубтар араһында
** [[УЕФА чемпиондары лигаһы]]
** УЕФА Европа Лигаһы
** УЕФА суперкубогы
Көньяҡ Америка футбол конфедерацияһы ([[КОНМЕБОЛ]]):
* Милли йыйылма командалар араһында
** Америка кубогы
* Клубтар араһында
** [[Либертадорес кубогы]]
** Көньяҡ Америка кубогы
** Рекопа
 
== Футбол төрҙәре ==
Юл 93 ⟶ 94:
{{main|Футбол төрҙәре}}
 
Футболдың күп төрҙәре бар: футзал (AMF) һәм футзал (FIFAФИФА) — [[мини-футбол]] (залда махсус түшәм өҫтөндә уйнала), [[йорт футболы]] (төрлө түшәмдә төрлө уйынсылар һаны менән уйнала), [[пляж футболы]] (ҡомда уйнала), «йылға футболы» (тубыҡҡа тиклем һыуҙа уйнала, йыл һайын Англияның Бёртон ҡалаһында үтә), «һаҙ футболы» (һаҙлыҡта уйнала), һ.б.
 
Шулай уҡ виртуаль һәм [[өҫтәл футболы]] (спорт уйыны), ҡағыҙҙағы футбол (логик уйын) бар.
Юл 113 ⟶ 114:
== Һылтанмалар ==
{{Commons|Association football}}
* [http://www.fifa.com FIFAФИФА, Халыҡ-ара футбол ассоциациялары федерацияһы] {{ref-en}}
* [http://ru.uefa.com UEFA, Европа футбол ассоциациялары берләшмәһе]
 
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Футбол» битенән алынған