Фәйзи Ғәскәров исемендәге халыҡ бейеүҙәре ансамбле: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Музыкальный коллектив
'''Фәйзи Ғәскәров исемендәге халыҡ бейеүҙәре ансамбле''' — Башҡортостан Республикаһының профессиональ халыҡ бейеүҙәре ансамбле.
|Название = Фәйзи Ғәскәров исемендәге дәүләт академик халыҡ бейеүҙәре ансамбле
|Подпись =
|Ключ =
|Лого =
|Ширина_лого =
|Фото = Ансамбль бинаһы.jpg
|Описание_фото =
|Ширина_фото =
|Фон =
|Жанр = <!-- или Жанры-->
|Годы = 1939
|Страна = Рәсәй Федерацияһы
|Город = [[Өфө]]
|Язык = <!-- или Языки-->
|Другое название = <!-- или Другие названия-->
|Лейбл = <!-- или Лейблы-->
|Другие проекты =
|Состав =
|Бывшие участники =
|Сайт = {{URL|http://gaant.ru}}
}}
 
'''Фәйзи Ғәскәров исемендәге халыҡ бейеүҙәре ансамбле'''  — Башҡортостан Республикаһының профессиональ халыҡ бейеүҙәре ансамбле.
"Башҡорт профессиональ хореография сәнғәте һәм юғары башҡарыу оҫталығы үҫешенә ҙур өлөш индереү һәм пропагандалау өсөн" Салауат Юлаев исемендәге премияһын алыусы берҙән-бер коллектив.
 
"«Башҡорт профессиональ хореография сәнғәте һәм юғары башҡарыу оҫталығы үҫешенә ҙур өлөш индереү һәм пропагандалау өсөн"» Салауат Юлаев исемендәге премияһын алыусы берҙән-бер коллектив.
 
== Тарихы ==
[[1936 йыл|1936]]—[[1938 йыл|1938]] йылдарҙадарҙа коллектив БАССР-ҙың Берләшкән театрҙар янындағы концерт-эстрада бюроһында барлыҡҡа килә, Башҡорт театр училищеһы һәм үҙешмәкәр башҡарыусыларынан төҙөлә. 1938 йылда  Башҡорт дәүләт филармонияһында булдырылған Башҡорт йыр, бейеү һәм музыка ансамбленә үҙгәртелә. [[1939 йыл|1939 йылдың]]дың 11 мартында  Игорь Моисеев  уҡыусыһы [[Ғәскәров Фәйзи Әҙеһәм улы|Фәйзи Әҙеһәмулы Ғәскәров]]  ансамблде етәкләй башлай. Был дата ансамблдең тыуған көнө һанала.
 
[[1940 йыл|1940 йылда]]да Башҡорт дәүләт халыҡ бейеүҙәре ансамбленә айырымлана. [[1940 йыл|1940 йылдың]]дың йәйендә ансамбль Башҡортостан буйлап беренсе гастролдәре үтә. [[1941 йыл|1941 йылдың]]дың башында Мәскәүҙә[[Мәскәү]]ҙә уҙғарылған Башҡорт әҙәбиәте һәм сәнғәте декадаһында ҡатнаша. [[1955 йыл|1955 йылда]]да Мәскәүҙә уҙғарылған Башҡорт әҙәбиәте һәм сәнғәте декадаһында ҡабаттан ҡатнаша, бөтә союзға билдәле булып китә.
 
[[1988 йыл|1988 йылда]]да коллективҡа [[Ғәскәров Фәйзи Әҙеһәм улы|Фәйзи Ғәскәров]] исеме бирелә.
 
[[1991 йыл|1991 йылда]]да филармониянан айырылып сығып, [[юридик шәхес]] статусын һәм хәҙерге исемен ала. [[1994 йыл|1994 йылда]]да бер үк ваҡытта [[АҠШ]] һәм [[Төркиә]] илдәренә гастролдәргә сыға.
 
[[1996 йыл|1996 йылдың]]дың декабрь айында [[Рәсәй Федерацияһы мәҙәниәт министрлығы|Рәсәй Федерацияһының мәҙәниәт Министрлығы]] ансамблгә "«Академик"» исемен бирҙе.
 
[[2007 йыл|2007 йылда]]да ансамбль Урал-Волга буйы төбәгендә тиңе булмаған үҙ бинаһына эйә була.
 
== Маҡтаулы исемдәре һәм премиялары ==
* Салауат Юлаев исемендәге премияһы.
* [[Ғәлимов Сәләм исемендәге премия|Ғ. Сәләм]] премияһыһы (1978).
* 1994 йылда "«Донъя йондоҙҙары"» фестиваленең бронза бүләге (Төркиә).
* 2005 йылдың декабрендә Фәйзи Ғәскәров исемендәге халыҡ бейеүҙәре ансамбленә "«Известия"» гәзите ойошторған "«Танылыу» премияһы тапшырыла.
* 2013 йылдың октябрендә [[ЮНЕСКО]] штаб-фатирында ансамблегә "«Биш ҡитға"» алтын миҙалы, "«Донъя илсеһе» дипломы тапшырылды<ref>[http://mkrf.ru/press-tsentr/novosti/region/detail.php?id=399859 Информация из Официального сайта Министерства культуры РФ]</ref>.
 
== Репертуар ==
 
=== "«Алтын фонд"» (ҡуйыусы Ф. Ғәскәров) ===
* "«Ете ҡыҙ"» башҡорт лирик бейеүе 
* "«Заһиҙә"» башҡорт лирик бейеүе
* "«Заһира"» башҡорт бейеүе 
* "«Гөлнәзирә"» тау башҡорттары  бейеүе
* "«Шаян ҡыҙҙар"» шаян башҡорт бейеүе  
* "«Өс таған"» башҡорт бейеүе  
* "«Өйрәтеүселәр"» башҡорт бейеүе
* "«Төньяҡ амурҙары"» башҡорт бейеүе  
* "«Кис ҡапҡа төбөндә"» мари бейеүе 
* "«Кейәү"» шаян татар бейеүе 
* "«Бесәнселәр"» татар бейеүе  һәм башҡалар.
 
=== Башҡорт бейеүҙәре ===
* "«Сәскә атҡан ҡурай"» башҡорт бейеүе   хореографик постановка
* "«Бөркөттәр иле"» башҡорт бейеүе   хореографик постановка
* "«Байыҡ"» хәрби башҡорт бейеүе 
* "«Француз яулығы"» башҡорт бейеүе 
* "«Ҡумыҙ иенән"» башҡорт бейеүе 
* "«Башҡортостан йәшлеге"» башҡорт бейеүе
* "«Еҙ үксә"» башҡорт ир-егеттәре бейеүе һәм башҡалар.
 
=== Рәсәй һәм Яҡын сит илдәр халыҡ бейеүҙәре ===
* "«Урыҫ сюитаһы"» бейеүе
* "«Камчатка яҙмалары"» коряк бейеүе 
* "«Күңел асыу"» белорус бейеүе 
* "«Тверь күңел асыуҙары"» урыҫ бейеүе 
* "«Кария"» сыуаш бейеүе 
* ингуш байрам бейеүе
* удмурт байрам бейеүе
* "«Шалом"» йәһүдтәр бейеүе 
* "«Гопак"» украин бейеүе һәм башҡалар.
 
=== Алыҫ сит ил халыҡтары бейеүҙәре ===
* "«Кантри"» америка бейеүе
* "«Гаучо"» аргентина көтөүселәре бейеүе
* елпеүес менән корея бейеүе
* «Андалусия кистәре» испан бейеүе 
* "«Арагон хотаһы"» испан бейеүе 
* һинд бейеүе
* "«Чичердык"» ҡалмыҡ бейеүе 
* "Бангладеш ритмдары һәм көйҙәре "
* "«Сиртаки"» грек бейеүе 
 
Был ансамбль башҡарған бейеүҙәрҙең тулы исемлеге түгел. Бөгөнгө көндә труппа донъя халыҡтарының 140-тан ашыу бейеүҙәрен сәхнәгә сығарған.
 
== "«Ғәскәровсылар"» ==
* Фәхретдинов, Әнүәр нуретдинНуретдин улы - — РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы.
* Зөбәйҙуллин Хисбулла Ғүмәр улы
* Зөбәйҙуллин Айҙар Хисбулла улы
* [[Туйсина Рәшиҙә Ғилметдин ҡыҙы]]
* [[Әбдүлмәнов Рим Сәлимйән улы|Әбдүлмәнов Рим Сәлимйән]] улы — балет артисы. Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (1989).
* Әхмәтова-Нәбиева Эльвира Мирзанур ҡыҙы - Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы.
* Шәфиғуллина Алһыу Тәлғәт ҡыҙы - Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2000).
* Фәсхетдинов Ридик Әхмәт улы  — баянсы, ансамблдең концертмейстеры. БАССР-ҙың халыҡ артисы (1982).
* Мөлөков Рөстәм Миңнерәүефулы - Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2008).
* Тутманова Ася Валентиновна.
* Тутманов Рәдис Нурислам улы  ансамбль солисы, Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (1994).
* Осипов Николай Иванович  ансамбль солисы, Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (1994).
 
== Әҙәбиәт ==