Арарат: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Akkashka (фекер алышыу | өлөш) |
Akkashka (фекер алышыу | өлөш) |
||
55 юл:
== Оло Арарат түбәһенә күтәрелеү==
[[Файл:James Bryce Vanity Fair 25 February 1893.jpg|thumb|left|170пкс|]] 1876 йылдың 12 сентябрендә Джеймс Брайс Арарат түбәһенә яңғыҙы тәүләп күтәрелгән.
[[Файл:Friedrich Parrot.jpg|thumb|180пкс|]] Иоһанн Фридрих Паррот Араратҡа тәүләп 1829 йылдың 27 сентябрендә (9 октябрендә) күтәрелгән. Урындағы халыҡтарҙың (ҡорттарҙың, әзербайжандарҙың, фарсыларҙың,әрмәндәрҙең һәм төрөктәрҙең) ышаныуы буйынса, Араратҡа менергә маташыу ғына хатта үтә ҡыйыу һәм аллаға ҡаршы эш, тип һаналған<ref name="britannica" />.
1829 йылдың 27 сентябрендә (9 октябрендә), Туркманчай тыныслыҡ тураһындағы килешеүе нигеҙендә, Арарат түбәһе Фарсыстандан Рәсәй империяһына күскәс, Араратҡа тикшеренеү экспедицияһы сиктәрендә, Дерпт университеты профессоры Иоһанн Фридрих Паррот тәүге булып Оло Араратҡа күтәрелгән. Паррот менән бергә түбәгә уны оҙатыусы төркөм дә күтәрелгән: тәржемәсе һәм юл күрһәтеүсе Хачатур Абовян, двое солдат 41-се егер полкының ике һалдаты — Алексей Здоровенко һәм Матвей Чалпанов, шулай уҡ Аргури ауылы крәҫтиәндәре — Ованнес Айвазян һәм Мурад Погосян<ref name="mountain">''Ашот Левонян'', [http://www.mountain.ru/article/article_display1.php?article_id=2465 Арарат: история восхождений] — Mountain.RU</ref><ref>''Friedrich Parrot'', [http://books.google.de/books?id=9pYLAAAAYAAJ&dq=ararat+name+origin&hl=ru&source=gbs_navlinks_s Journey to Ararat], 1846, стр. 196</ref>.
<blockquote>«Беҙ, туҡталмайса, тағы бер нисә ҡалҡыулыҡты уҙҙыҡ, һәм шул саҡта тау түбәһе тыны аңҡыны: мин битләүҙең сираттағы көмөрөһөн үттем, һәм — минең шатлыҡтан иҫергән ҡарашым алдында, икеләнеүһеҙ, Арарат түбәһенең боҙло сатыры ята ине. Шулай ҙа һуңғы көсөргәнеш менән баҫҡыстар ярҙамында тағы ла бер боҙлоҡто артылыу кәрәк ине. Һәм бына беҙ Арарат түбәһендә торабыҙ — 15 сәғәт 15 минут, 1829 йылдың 27 сентябре!»<ref name="mountain" /><ref>''Friedrich Parrot'', [http://books.google.de/books?id=9pYLAAAAYAAJ&dq=ararat+name+origin&hl=ru&source=gbs_navlinks_s Journey to Ararat], 1846, стр. 191</ref></blockquote>
Бөгөнгө көндә һәр теләгән кеше лә Араратҡа күтәрелә ала. Бының өсөн
{{Панорама|Ararat-big.jpg|800px|Арарат түбәһенән панорама (360 градус)|text-align=center}}
| |||