Беренсе Австрия Республикаһы: өлгөләр араһындағы айырма

Австрия де - факто ғына республика булып һаналған, рәсми рәүештә ул Федераль Австрия дәүләте тип атала. Илдең ошо дәүерҙәге тарихы һул һәм уң яҡлы радикаль сәйәси  төркөмдәре араһындағы,  даими бәрелештәр менән билдәләнә (мәҫәлән,  [[1927]] йылдағы Июль ихитилалын сағыу миҫал итеп һанап була).  Австрия конституцияһы [[1920 йыл|1920]] йылда ғәмәлгә инә, ә [[1929 йыл|1929]] йылда юҡҡа сығарыла. Беренсе Австрия республикаһы аншлюсҡа бәйле  "[[Австрия тарихы|нацистик  Германия"]]һына<nowiki/>һына ҡушылыуы арҡаһында  бөтөрөлә. Ҡайһы бер тарихсылар, республика ҡоролошо  1933-34 йылдарҙа уҡ,  австриялы фашистар власҡа килгәндән һуң,  граждандар һуғышы тамамланыуы менән туҡтатылатуҡтатылған, тип һанай.  Фашистар хөкүмәте тарафынан төҙөлгән яңы конституцияға ярашлы  Австрия Федераль дәүләте ([[Немец теле|нем]]. Bundesstaat) статусын ала, республика тураһында иҫкә лә алынмай.

 [[1919 йыл|1919 йылда]] Сен - жермен солох килешеүе нигеҙендә Немец Австрияһы дәүләте ғәмәлдән сығарыла, бының һөҙөмтәһендә ҡайһы бер күпселегендә  немец халҡы йәшәгән ерҙәр башҡа илдәр юрисдикцияһы аҫтына күсә. Атап әйткәндә, Судеттар өлкәһе ([[Немец теле|нем.]] Sudetenland) [[Чехословакия|Чехославакия]]<nowiki/>ға бирелә, Тироль — [[Италия]]<nowiki/>ға, көньяҡ территориялар өлөшө — сербтар, хорваттар һәм словенцтар короллегенә (һуңғараҡ [[Югославия]] тип атала башлай). Килешеүҙең һөҙөмтәләре этник немецтарҙың асыуын тыуҙыра.  Улар [[Америка]] президенты Вудро Вильсон тәҡдим иткән  Европаның һуғыштан һуңғы ҡоролош принциптарын тупаҫ боҙолоуы тураһында асыҡ белдерәләр һәм, тәүге нәүбәттә, милләтәрҙең үҙбилдәләнеше гарантияланған пункты буйынса.[[Австрия]]<nowiki/>ға үҙенең составында тик ике бәхәсле территорияны һаҡлап ҡалырға форсат табыла. Был территорияларҙың береһе күпселегендә словенецтар  йәшәгән провинцияның көньяҡ - көнсығыш өлөшө Каринтия була. Каринтияға үҙҙәренең дәғүәләрен сербтар короллеге, [[Хорватия]] һәм [[Словения]]  белдерә. [[1920]] йылдың  20 октябрендә үткән референдумда халыҡтың күпселеге Австрия составында ҡалыуҙы хуп күрҙе. Австрия дәүләтеннә айырылыуға дусар булмаған икенсе төбәк шулай уҡ Көнбайыш Венгрия исеме аҫтында билдәле Бургенланд була. Был провинция 1647 йылдан башлап Венгрия короллегенең өлөшө була. Бында башлыса немецтар йәшәй, шулай уҡ хорваттар һәм венгрҙар. Сен - Жермен килешеүенә ярашлы  был территория 1921 йылда Австрия республикаһы составына инә. Шулай булыуына ҡарамаҫтан, австриялылар ризаһыҙлыҡ белдергән плебисцит (референдум) һөҙөмтәләре буйынса провинцияның бер ҡалаһы — Шопрон ([[Немец теле|нем.]] Ödenburg)

 [[1920 йыл|1920]] йылдан һуң хөкүмәттә Рим - католик сиркәүе менән тығыҙ бәйләнештә булған Христиан - социаль партияһы төп көс була.  канцлер посын биләгән партия лидеры Игнац Зейпель үҙенең тырышлығын алдынғы сәнәғәтселәр һәм сиркәү араһында коалиция төҙөүгә йүнәлтә. Бер генә партияның оҙайлы ваҡыт власта тороуына ҡарамаҫтан, Австрия сәйәсәтенә был тотороҡлоҡ өҫтәмәне. Илде ваҡыты - ваҡыты менән һул (Республика шуцбунды, нем.Republikanischer Schutzbund) һәм уң (Ватанды яҡлау союзы, нем.Heimwehr) сәйәси хәрбиләштергән төркөмдәр араһындағы ығы - зығылар ҡуҙғыта. 1927 йылда һулдар күмәк кешелек ризаһыҙлыҡ белдереү акциялары ойоштора, был акцияға хөкөм органдарының бер ир менән баланы үлтереүсе уң радикалдарҙы аҡлауы булышлыҡ итә. Һулдарҙың масштаблы акцияһы тарихта 1927 йылғы Июль ихтилалы исеме аҫтында билдәле. Һөҙөмтәлә боланы бик күп боласыларҙың һәләк булыуына килтергән полицияның радикаль ғәмәлдәре ярҙамында ғына баҫтырыла. Әммә хөкүмәт сараларына ҡарамаҫтан Энгельберт Дольфус канцлер булып 1930 йылдарҙа һайланғанға  тиклем илдә көс ҡулланыу эскалацияһы туҡтамай.