Габсбургтар монархияһы: өлгөләр араһындағы айырма

[[Файл:Habsburg Monarchy.gif|250px|thumb|right| Габсбургтар монархияһы территорияһы 1200—1913 1200—1913 йылдарҙа]]

'''Габсбургтар монархияһы''', '''Габсбургтар империяһы''' йәки '''Австрия монархияһы'''  — [[Габсбургтар|Габсбургтарҙың]] [[Австрия]] тармағы хакимлығы аҫтындағы йыйылма территорияларының  рәсми рәүештә  атамаһы. Ғәҙәттә 1526 йылдан башланған  дәүергә ҡарата файҙалана, нәҡ ошо ваҡытта [[Фердинанд I (Изге Рим империяһы императоры)|Фердинанд I]] үҙенең биләмәләренә [[Чехия]] тажы ерҙәрен һәм Венгрияны ҡуша. Был дәүер [[1804]] йылда [[Австрия империяһы]]  ойошторолғанға тиклем бара. "«Габсбургтар монархияһы"» термины 1276 йылдан башланған осорға ҡарата (Австрияның Габсбургтар хакимлығы аҫтына күсеү ваҡыты)  1918 йылға тиклем (Австро - — Венгрияның емерелеүе) киңерәк мәғәнәлә лә ҡуллана ала.   [[1804 йыл|1804 йылға]]  тиклем Габсбургтар хакимлығы аҫтындағы территорияларҙың рәсми рәүештә берҙәм исеме булмай. 

 Габсбургтар монархияһы (1526-18041526—1804) составына түбәнге территориялар инә:

**  [[Австрия эрцгерцоглығы]] ([[Түбәнге Австрия|Түбәнге]] һәм [[Үрге Австрия|Үрге]]) эрцгерцоглығы;

**  Штирия  герцоглығы;

**  Каринтия герцоглығы  ;

**  Крайна герцоглығы   ;

**  Истрия  маркграфлығы;

**  Тироль  графлығы;

** [[Алғы   Австрия]];

** [[Триест]];

** [[Чехия]]  короллеге;

**  [[Силезия ]] герцоглығы;

**  [[Моравия маркаһы|Моравия  маркграфлығы]];

** Үрге Лужица  маркграфлығы  (1635  йылға тиклем);

** Түбән Лужица  маркграфлығы (тиклем 1635  йылға тиклем);

* '''[[Трансильвания]] бөйөк кенәҙлеге   ''';

Бынан тыш ҡайһы бер  тарихи дәүерҙәрҙә Габсбургтар монархияһы шулай уҡ  түбәндәге биләмәләрҙе үҙ эсенә алған:

* Милан герцоглығы  ([[1713 йыл|1713]]—[[1797 йыл|1797]]);

* Неаполитан короллеге  ([[1713 йыл|1713]]—[[1735 йыл|1735]]);

* Сардиния  короллеге ([[1713 йыл|1713]]—[[1720 йыл|1720]]);

* Темешвара  [[Банат|Банаты]] ([[1718 йыл|1718]]—1778);

* [[Воеводина|Войводина]]  һәм [[Босния|Төньяҡ  Босния]] ([[1718 йыл|1718]]—[[1739 йыл|1739]]);

* Сицилия короллеге  ([[1720 йыл|1720]]—[[1735 йыл|1735]]);

* Парма герцоглығы  ([[1735 йыл|1735]]—[[1748 йыл|1748]]);

* Галиция һәм Лодомерия короллеге  ( [[1772 йыл|1772]]  йылдан алып);

* [[Буковина]] (1774  йылдан алып);

* [[Кесе  Польша]] ( 1795  йылдан алып);

* [[Терраферма|Венеция өлкәһе ]] ([[1797 йыл|1797]]  йылдан алып);

* [[Далмация]] ([[1797 йыл|1797]]  йылдан алып).

 Габсбургтар  династияһы монархтары  1439—[[1806 йыл|1806]] йылдарҙадарҙа ([[1740 йыл|1740]]—[[1745 йыл|1745]] йылдарҙандарҙан башҡа) шулай уҡ [[Изге Рим империяһы]] императорҙары булалар.

==  Шулай уҡ ҡарағыҙ ==

*  [[Австрия империяһының колониаль экспансияһы]]