Яҡупова Гөлнур Миҙхәт ҡыҙы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Һуңғы йылдарҙағы ижады сағылдырылды
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
аныҡлаштырыу
2 юл:
| имя = Гөлнур Якупова
| изображение = Гөлнур Яҡупова1.jpg
| описание = шағирәшағир, яҙыусы
| имя при рождении = Гөлнур Миҙхәт ҡыҙы Якупова
| дата рождения = 24.06.1948
| место рождения = [[Башҡорт АССР-ы]], {{Место Рождения|Ғафури районы}}, [[Сәйетбаба (ауыл)|Сәйетбаба]] ауылы
| дата смерти =
| место смерти =
| гражданство = СССР, Рәсәй
| род деятельности = шағирәшағир, яҙыусы, тәржемәсе, йәмәғәт эшмәкәре
| религия =
| отец =
18 юл:
}}
{{фамилиялаш|Яҡупов}}
'''Гөлнур Миҙхәт ҡыҙы Якупова, Гөлнур Яҡупова'''([[24 июнь]] [[1948]]) — шағирә[[башҡорттар|башҡорт]] шағиры, яҙыусы, тәржемәсе, йәмәғәт эшмәкәре. [[Рәсәй Федерацияһы]] һәм [[Башҡортостан Республикаһы]] яҙыусыларЯҙыусылар берлегесоюзы ағзаһы. Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Жәлил Кейекбаев исемендәге премия лауреаты (2006).
 
== Тормош һәм хеҙмәт юлы ==
1948 йылдың 24 июнендә [[БашҡортостанБашҡорт АССР-ы]]дыңның [[Ғафури районы]] [[Сәйетбаба (ауыл)|Сәйетбаба]] ауылында тыуған. Сәйетбаба урта мәктәбен, [[Салауат]] педагогия училищеһы]]нучилищеһын, [[Башҡорт дәүләт университеты]]ның филология факультетын тамамлаған.
 
Хеҙмәт юлын [[Ғафури районы]]ныңрайонының [[Йондоҙ (гәзит)|«Йондоҙ» гәзитендә]] әҙәби хеҙмәткәр вазифаһында башлай, артабан мөхәррир урынбаҫары булып эшләйбула. 1986 йылдан [[Башҡортостан ҡыҙы (журнал)|«Башҡортостан ҡыҙы»]] журналында эшләй. 1991 йылдан — [[Ағиҙел (журнал)|«Ағиҙел»]] журналының яуаплы сәркәтибе.
 
== Ижады ==
Әҙәби ижад һуҡмағына иртә аяҡ баҫа, журналист ҡәләмен дә ташламай. Шиғырҙары 1964—65 йылдарҙа уҡ [[Йәшлек (гәзит)|«Ленинсе»]], [[Башҡортостан (гәзит)|«Совет Башҡортостаны»]] гәзиттәрендә баҫыла башлай. Яҙыусы һөнәренә ныҡлап тотоноуы XX быуаттың 80-се йылдарына тура килә. «Йәш көстәр» (1982, 1984) альманахында тәүге шиғри шәлкемдәре донъя күрә,. 1989 йылда «Нағыш» (1989) исемле китабы нәшер ителә. «Автограф» (1992) тигән йыйынтығы яҙыусыәҙип ҡәләменең көсөн һәм һәләтен ныҡлап иҫбатлай, уның ижадына һәр тарафтан ҡыҙыҡһыныу арта. [[Башҡортостан]]дың халыҡ шағиры [[Мостай Кәрим]]: «…Тел...Тел бәҫен тота белеү, сама тойғоһо, фекер асыҡлығы, сағыу буяуҙар — бөтәһе лә өлгөргән талант хаҡында һөйләй…һөйләй...», — тигән баһа биреп, йәш шағирәгәшағирға Яҙыусылар берлеге ағзалығына фатиха бирә.
 
«Мөхәббәткә мәҙхиә» (1996), «Йөрәк хаты» (1998), «Әҙәм вә Һауа» (2008) исемле тос йөкмәткеле китаптары шиғриәт майҙанында һынатманы, Гөлнур Яҡупованы үҙ йөҙө, үҙ стиле булған, фекер һәм хис гармонияһына өлгәшкән шағирәшағир итеп танытты.
 
Уҡытыусы белеменә эйә авторҙың балалар әҙәбиәтендә лә хеҙмәттәре бар, кескәйҙәр өсөн ул «Ярғанат» (1993), «Ғәжәп хәбәр» (1995) тигән ҡыҙыҡлы һәм фәһемле китаптар яҙҙы. Ә инде «[[Башҡортостандың Ҡыҙыл китабы]]» фәнни баҫмаһынан сығып ижад ителгән «Ҡыҙыл китап аманаты» (2004, 2006) исемле ике томлыҡтың, унда ингән хикәйәләр, әкиәттәр, йомаҡтар һәм шиғырҙар аша еткерелгән, нәфис әҙәбиәт теле менән һеңдерелгән тәрбиәүи нотоҡтоң әһәмиәте баһалап бөткөһөҙ. Башҡортостан мәғарифМәғариф министрлығының был баҫманы 2010 йылда мәктәптәр өсөн махсус нәшер итеүе лә быға дәлил.
 
Гөлнур Яҡупованың ижадында көтөлмәгән күренештәр булғылап тора. Мәҫәлән, үҙенең «Төш юрау китабы» (1998) менән дә аптыратты һәм ҡыуандырҙы ул уҡыусыларын. Ғәмәлдә был — заманса асҡыстар менән асылған, үҙ халҡыбыҙҙың йәшәйешен,ғөрөф-ғәҙәттәрен күҙҙә тотоп ҡоролған, [[башҡорт теле|башҡортса]] тәүге тәҡбирнамә.
 
Башҡорт шиғриәтендә үҙ урынын яулаған, абруйлы исеме булған Гөлнур Яҡупова ҡәләмен сәсмә әҫәр яҙып та һынамаҡ булды бер мәл. Һәм «Йыртҡыс ҡаны» (2003) тип аталған беренсе проза йыйынтығы менән үк уҡыусыларҙың күңелен яуланы. [[Татарстан]] китап нәшриәтендә лә донъя күрҙе был китаптағы повестар («Ерткыч каны», 2011).
 
Тел байлығы, образлы һүрәтләү маһирлығы, мауыҡтырғыс сюжеттар ҡороу һәләте Гөлнур Яҡупованың прозаһына тәм һәм ғәм бирә, уҡымлы итә. Һуңғы араларҙа әҙибә өс романдан торған «Ҡатындар» исемле трилогия ижад итте.
50 юл:
* «Төш юрау китабы» — Нәҫел мираҫы
* «Йыртҡыс ҡаны» — Тәүге проза китабы: повестар һәм хикәйәләр
* «Рух ҡиблаһы» — Тыуған ауылы [[Сәйетбаба]]ғаСәйетбабаға бағыш
* «Ҡыҙыл китап» аманаты — Хайуандар донъяһы…
* «Ҡыҙыл китап» аманаты — Шиғырҙар, хикәйәләр,әкиәттәр… Үҫемлектәр донъяһы хаҡында