Википедия

Юҡҡа сығыу: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
Киләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
" ''' Юҡҡа сығыу ''' — явление в биология һәм экологияла…" исемле яңы бит булдырылған
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Описанное изображение/Вымирания}}
 
 
''' Юҡҡа сығыу '''  — явление в [[биология|биология]] һәм [[экология|экологияла]]ла билдәле бер [[биологическийтөр вид(биология)|биологик төрҙөң ]] йәки тотош [[таксондың таксон]] дың бар вәкилдәренең дә үлеп бөтөүе ул. Юҡҡа сығыуҙың сәбәптәре тәбиғи лә , кеше(антропоген) тәьҫиренән дә булырға мөмкин. Тәбиғәттә биологик төрҙең ҡыҫҡа ваҡыт эсендә күпләп ҡырылыу , йәғни, күпләп юҡҡа сығыу күренеше бар (массовое вымирание)▼
 
▲''' Юҡҡа сығыу ''' — явление в [[биология|биология]] һәм [[экология|экологияла]] билдәле бер [[биологический вид|биологик төрҙөң ]] йәки тотош [[таксондың ]] бар вәкилдәренең дә үлеп бөтөүе ул. Юҡҡа сығыуҙың сәбәптәре тәбиғи лә , кеше(антропоген) тәьҫиренән дә булырға мөмкин. Тәбиғәттә биологик төрҙең ҡыҫҡа ваҡыт эсендә күпләп ҡырылыу , йәғни, күпләп юҡҡа сығыу күренеше бар(массовое вымирание)
 
== Ер тарихында төрҙәрҙең дәһшәтле юҡҡа сығыу тарихы ==
{{main| күпләп юҡҡа сығыу }}
 
* 440  млн йыл элек  — '''[[ордовик-силурҙа]]'''  — умыртҡаһыҙҙарҙың 60  % -ы юҡҡа сыға
* 364  млн йыл элек  — '''[[девонда ]]'''  — диңгеҙҙәге төрҙәрҙең һаны 50  %-ҡа кәмей;
* 251,4  млн йыл элек  — [[дәһшәтле» пермь ҡырылыуы |'''«великое» пермское вымирание''']], иң-иң күпләп ҡырылыу, бөтә тере организмдарҙың 95  %-ҡа тиклеме юҡҡа сыға;
* 199,6  млн йыл элек  — '''[[триаста ]]'''  — ул мәлдә Ерҙә тереклек итеүсе төрҙәренең яртыһы тиерлек ҡырыла.
* 65,5  млн йыл элек  — '''[[аҡбур –палеоген юҡҡа сығыуы ]]'''  — бөтә төрҙәрҙең 1/6 өлөше, шулай уҡ, [[вымирание динозавров|динозаврҙар]] юҡҡа сыға.
* 33,9  млн йыл элек  — '''[[эоцен-олигоцен юҡҡа сығыуы ]]'''.
{{Фанерозой+H}}
 
 
== Юҡҡа сығыуҙың сәбәптәре ==
 
 
Әгәр билдәле арауыҡта [[тыуым ]] [[үлемде]] ҡаплай (компенсировать) алмаһа, төр юҡҡа сыға.
 
 
'''Юҡҡа сығыу сәбәптәре:'''
 
* Популяция эсендәге һан (төркөм эсендә генә үрсеү мөмкинлеге булған хайуандар, мәҫәлән,[[ гиҙеүсе күгәрсен]])
* генетик төрлөлөк ( [[гепардтарға]] янарға мөмкин)
* ғүмер оҙонлоғо
* йыртҡыстар
* Бер үк йәшәү урынында башҡа төрҙәр менән конкуренция
* [[паразитизм|паразиттар ]] баҫыуы (ниндәйҙер сир)
* катастрофалар
* Әйләнә-тирә мөхиттең үҙгәреүе
* кеше факторы
 
== Шулай уҡ, ҡарағыҙ ==
 
* [[динозаврҙар үлеү]]
41 юл:
* [[Кислород һәләкәте ]]
 
 
{{Нет источников|дата=2012-12-13}}
{{Disasters-stub}}
 
[[Категория:Эволюция групп живых организмов]]
[[Категория:ЭволюционнаяЭволюцион биология]]
[[Категория:Массовые вымирания видов|*]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Юҡҡа_сығыу» битенән алынған