Джоан Кроуфорд: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
категория
8 юл:
|дата рождения = 23.3.1904
|дата смерти = 10.5.1977
|место рождения = {{МестоРождения|Сан-Антонио}}, [[Соединённые Штаты Америки|СШААҠШ]]
|место смерти = {{МестоСмерти|Нью-Йорк}}, США[[АҠШ]]
|профессия = актриса
|годы активности = 1925—1974
16 юл:
|награды =
}}
'''Джоан Кроуфорд'''<ref>урыҫ текстарында киң ҡулланылған фамилия тапшырмаһы ; теүәл тапшырма  — ''[http://inogolo.com/query.php?qstr=Crawford&key=1 Кроуфорд]'' </ref> ({{lang-en|Joan Crawford}}, {{Дата рождения|23|3|1904}}<ref> Нәҡ ошо дата Кроуфордтың ҡәбер ташында күрһәтелгән</ref>  — {{Дата смерти|10|5|1977}})  — [[телһеҙ кино|телһеҙ]] һәм тауышлы киноһы Америка актрисаһы, 1930-сы йылдарҙа популярность буйынса [[Дитрих, Марлен|Марлен Дитрих]] һәм [[Гарбо, Грета|Грета Гарбо]] менән көнәркәш булған.
 
1946 йылда Кроуфорд Америка киносәнғәт институты тарафынан иң яҡшы ҡатын — ҡыҙ роле өсөн [[Оскар (кинопремияһына)|Оскар]]ға» лайыҡ була һәм AF версияһы буйынса 100 йыл эсендә 100 иң бөйөк кино йондоҙҙары исемлегенә инә.
 
== Биографияһы ==
'''Джоан Кроуфорд'''<ref>урыҫ текстарында киң ҡулланылған фамилия тапшырмаһы ; теүәл тапшырма — ''[http://inogolo.com/query.php?qstr=Crawford&key=1 Кроуфорд]'' </ref> ({{lang-en|Joan Crawford}}, {{Дата рождения|23|3|1904}}<ref> Нәҡ ошо дата Кроуфордтың ҡәбер ташында күрһәтелгән</ref> — {{Дата смерти|10|5|1977}}) — [[телһеҙ кино|телһеҙ]] һәм тауышлы киноһы Америка актрисаһы, 1930-сы йылдарҙа популярность буйынса [[Дитрих, Марлен|Марлен Дитрих]] һәм [[Гарбо, Грета|Грета Гарбо]] менән көнәркәш булған.
Люсиль Фэй Лесюр ({{lang-en|Lucille Fay LeSueur}}) 23 мартта штат [[Техас]]. штатының [[Сан-Антонио]] ҡалаһында тыуған . Кроуфордтың тыуған йылы аныҡ ҡына билдәле түгел, мәғлүмәттәр төрлө. Буласаҡ актрисаның 1904 йылдан алда һәм 1908-сы йылан һуңыраҡ тыумағаны ғына билдәле.
 
Уның ата — әсәһе бала тыуғанға тиклем уҡ айырылышҡан булған. Нисек кенә булмаһын, Люсиль артабанғы тормошонда бер нисә мәртәбә кейәүгә сыҡҡан әсәһе тәриәһендә үҫә.
1946 йылда Кроуфорд Америка киносәнғәт институты тарафынан иң яҡшы ҡатын – ҡыҙ роле өсөн [[Оскар (кинопремияһына)|Оскар]]ға» лайыҡ була һәм AF версияһы буйынса 100 йыл эсендә 100 иң бөйөк кино йондоҙҙары исемлегенә инә.
 
[[1920-се йылдар]] башында Люсиль [[Миссури (штат)|Миссури]] штаты Колумбия ҡалаһындағы Стивенс-колледж (Stephens College) колледжына уҡырға инә, әммә тиҙ арала уҡыуҙы ташлай. Осраҡлы урындарҙа ла эшләй, шул иҫәптән супермаркет эскалаторы операторы булып та . Люсиль бала саҡтан бейеүсе булырға хыяллана, дәрестәр ҙә ала, бейеү конкурстарында даими ҡатнашып бара. 1923 йылда Люсиль [[Канзас-Сити (Канзас)|Канзас-СитиСитила]]ла эстрада башҡарыусылары һәүәҫкәр конкурсында еңеү яулай.
== Биографияһы ==
 
Люсиль Фэй Лесюр ({{lang-en|Lucille Fay LeSueur}}) 23 мартта штат [[Техас]]. штатының[[Сан-Антонио]]ҡалаһында тыуған . Кроуфордтың тыуған йылы аныҡ ҡына билдәле түгел, мәғлүмәттәр төрлө. Буласаҡ актрисаның 1904 йылдан алда һәм 1908-сы йылан һуңыраҡ тыумағаны ғына билдәле.
Ошо еңеүҙән һуң ул сығыш яһар өсөн [[Чикаго]], [[Детройт]] һәм [[Нью-Йорк]] клубтарына сығып китә.
Уның ата – әсәһе бала тыуғанға тиклем уҡ айырылышҡан булған. Нисек кенә булмаһын, Люсиль артабанғы тормошонда бер нисә мәртәбә кейәүгә сыҡҡан әсәһе тәриәһендә үҫә.
 
1925 йылдың иң башында Люсиль [[Голливуд]]та бәхет эҙләргә була һәм шундуҡ “Һылыуҡайҙар”«Һылыуҡайҙар» (“Красавицы”«Красавицы») фильмында роль ала. Ул «[[Metro-Goldwyn-Mayer|Metro-Goldwyn Pictures]]» студияһы менән килешеү төҙә һәм студия талабы буйынса «Джоан Кроуфорд» псевдонимын ала. Был периодтағы фильмдар араһында ул ҡатнашҡан Гарри Эдвардстың “Берәҙәк«Берәҙәк, берәҙәк, берәҙәк”берәҙәк» («Бродяга, бродяга, бродяга») (1926) комедияһы, [[Броунинг, Тод|Тода БроунингБроунингты]]тыңң «[[Неизвестный (фильмы, 1927)|Неизвестный]]» (1927) драмаһы ҡыҙыҡһыныу уята.
1920-се йылдар башында Люсиль [[Миссури (штат)|Миссури]] штаты Колумбия ҡалаһындағы Стивенс-колледж (Stephens College) колледжына уҡырға инә, әммә тиҙ арала уҡыуҙы ташлай. Осраҡлы урындарҙа ла эшләй, шул иҫәптән супермаркет эскалаторы операторы булып та . Люсиль бала саҡтан бейеүсе булырға хыяллана, дәрестәр ҙә ала, бейеү конкурстарында даими ҡатнашып бара. 1923 йылда Люсиль [[Канзас-Сити (Канзас)|Канзас-Сити]]ла эстрада башҡарыусылары һәүәҫкәр конкурсында еңеү яулай.
 
Ысын танылыш уға тик “Беҙҙең«Беҙҙең бейеүсе ҡыҙҙар”ҡыҙҙар» («Наши танцующие дочери») (1928) фильмында төп ролде башҡарғандан һуң килә. Был фильмдан һуң тағы ла бер нисә уңышлы фильмдары була. Тауышлы киноның барлыҡҡа килеүе Кроуфордтың карьераһына кире йоғонто яһамай, сөнки ул бик көслө, сағыу тауышлы була.
Ошо еңеүҙән һуң ул сығыш яһар өсөн [[Чикаго]], [[Детройт]] һәм [[Нью-Йорк]] клубтарына сығып китә.
1925 йылдың иң башында Люсиль [[Голливуд]]та бәхет эҙләргә була һәм шундуҡ “Һылыуҡайҙар” (“Красавицы”) фильмында роль ала. Ул «[[Metro-Goldwyn-Mayer|Metro-Goldwyn Pictures]]» студияһы менән килешеү төҙә һәм студия талабы буйынса «Джоан Кроуфорд» псевдонимын ала. Был периодтағы фильмдар араһында ул ҡатнашҡан Гарри Эдвардстың “Берәҙәк, берәҙәк, берәҙәк” («Бродяга, бродяга, бродяга») (1926)комедияһы, [[Броунинг, Тод|Тода Броунинг]]тың «[[Неизвестный (фильмы, 1927)|Неизвестный]]» (1927) драмаһы ҡыҙыҡһыныу уята.
 
Кроуфорд өсөн беренсе тауышлы фильм булып “Үпкәсел”«Үпкәсел» («Недотрога») (1929) фильмы тора. Был фильмда ул бер нисә йыр башҡара.
Ысын танылыш уға тик “Беҙҙең бейеүсе ҡыҙҙар” («Наши танцующие дочери»)(1928) фильмында төп ролде башҡарғандан һуң килә. Был фильмдан һуң тағы ла бер нисә уңышлы фильмдары була. Тауышлы киноның барлыҡҡа килеүе Кроуфордтың карьераһына кире йоғонто яһамай, сөнки ул бик көслө, сағыу тауышлы була.
 
1929-се йылдан 1933 йылға тиклем ул актер һәм Икенсе Донъя һуғышы буласаҡ геройы кесе [[Фэрбенкс, Дуглас (младший)|Дуглас ФэрбенксФэрбенкста]]та кейәүҙә була. Айырылышыу сәбәбе булып Клоуфордтың билдәле артист [[Гейбл, Кларк|КларкГейблКларк Гейбл]]<ref>[http://www.legendaryjoancrawford.com/douglasfairbanksjr.html «Легендарная Джоан Кроуфорд»] {{ref-en}}</ref>.]] менән мауығып китеүе тора. 1930-сы йылдарҙа Кроуфордтың карьераһы бик уңышлы үҫешә, ул «"MGM»"студияһында иң билдәле артистар араһына инә һәм уның өсөн бик мөһим булған «[[Украденные драгоценности]]» (1931), «[[Гранд-отель (фильм)|Гранд-отель]]» (1932), «Сэйди Макки» (1934), «Только без дам» (1935) һәм «Любовь на бегу» (1936) фильмдарында төшә. {{книга
Кроуфорд өсөн беренсе тауышлы фильм булып “Үпкәсел” («Недотрога») (1929) фильмы тора. Был фильмда ул бер нисә йыр башҡара.
1929-се йылдан 1933 йылға тиклем ул актер һәм Икенсе Донъя һуғышы буласаҡ геройы кесе[[Фэрбенкс, Дуглас (младший)|Дуглас Фэрбенкс]]та кейәүҙә була. Айырылышыу сәбәбе булып Клоуфордтың билдәле артист [[Гейбл, Кларк|КларкГейбл]]<ref>[http://www.legendaryjoancrawford.com/douglasfairbanksjr.html «Легендарная Джоан Кроуфорд»] {{ref-en}}</ref>.]] менән мауығып китеүе тора. 1930-сы йылдарҙа Кроуфордтың карьераһы бик уңышлы үҫешә, ул «MGM»студияһында иң билдәле артистар араһына инә һәм уның өсөн бик мөһим булған «[[Украденные драгоценности]]» (1931), «[[Гранд-отель (фильм)|Гранд-отель]]» (1932), «Сэйди Макки» (1934), «Только без дам» (1935) һәм «Любовь на бегу» (1936) фильмдарында төшә. {{книга
|автор = Robin Allan
|заглавие = Il était une fois Walt Disney : Aux sources de l'art des studios Disney Aller à : Navigation, rechercher
Юл 41 ⟶ 42:
}}</ref>.
 
1943 йылда Джоан Кроуфорд «MGM»-ды ташлап китә, сөнки студия уға уның талаптарына ярашлы ролдәр тәҡдим итмәй башлай һәм «[[Warner Bros.|Warner Brothers]]»-ҡа күсә. Был студия менән хеҙмәттәшлеге актрисаға «[[Милдред Пирс]]» (1945) фильмында төп роле өсөн берҙән - — бер «[[Оскар (премия)|Оскар]]» премияһын алып килә. Артабанғы тормошонда ул тағы ла ике номинацияға лайыҡ була, әммә башҡа премиялар ала алмай һәм 1950-се йылдарҙан алып фильмдарҙа ла төшөүе һирәгәйә бара. 1956 йылда ул дүртенсе мәртәбәгә кейәүгә сыға — был юлы [[PepsiCo]] компания директорҙар Советы рәйесе Альфред Стилға. Уның вафатынан һуң , 1959 йылда , Кроуфорд һирәкләп булһа ла фильмдарҙа төшөүен дауам итә, компанияла 1959 йылға тиклем пресс — хеҙмәт етәксеһе булып эшләй.
 
Иң һуңғы эре ролен актриса «[[Что случилось с Бэби Джейн?]]» (1962) психологик триллерҙа башҡарҙы. Был триллерҙа ул үҙенең электән йәне һөймәгән [[Бетти Дэвис|Бетт Дэвис]] менән уйнай. 1977 йылдың 10 майында Джоан Кроупфорд үҙенең [[Манхэттен]] квартираһында <ref>{{citeweb|url=http://news.google.com/newspapers?nid=rwEhk56xNqMC&dat=19770511&printsec=frontpage&hl=en|title=Heart Attack Claims Actress Joan Crawford|publisher=''Lakeland Ledger''|date=11 мая 1977|lang=en|accessdate=2013-8-22}}</ref> йөрәк сиренән ҡапыл вафат була. Ул ваҡытта ул оҙайлы ваҡыт [[Ашҡаҙан аҫты биҙе рагы|ашҡаҙан аҫты биҙе рагы]] менән яфаланған. Кроуфордты кремациялайҙар, уның көлөн [[Фэрнклифф (зыяраты)нда| Фэрнклифф зыяраты]] ерләнә.
 
Йыл ярымдан һуң уның эйәрсен ҡыҙы «Дорогая мамочка» исемле хәтерләүҙәр китабын донъяға сығара. Был китапта ул Кроуфордты бик йәмһеҙ итеп һүрәтләй. Китап күп бәхәс тыуҙырҙы һәм [[бестселлер]] булып китә. 1981 йылда китап буйынса фильм төшөрөлә, Кроуфорд ролен [[Данауэй, Фэй|Фэй Данауэй]] башҡара.
 
== Ҡыҙыҡлы факттар ==
[[Файл:Joan Crawford in Whatever Happened to Baby Jane trailer2.jpg|thumb|Джоан Кроуфорд «Что случилось с Бэби Джейн?» (1962) фильмында]].
* «Все целуют невесту» (1942) фильмында Кроуфорд [[Кэрол Ломбард]] уйнарға тейеш булған ролде уйнай. Был ролде ул Ломбардтың армия фондына аҡса йыйыу туры үткәргән саҡта авиаһәләкәттә һәләк булғанынан һуң уйнарға риза була. Бөтә гонорарын Кроуфорд [[Ҡыҙыл тәре һәм Ҡыҙыл ярым ай Халыҡ-ара хәрәкәте|Красный крест]]ҡа тапшыра. Хатта ул бер агентты ошо аҡсанан үҙенә тейешле тип һанаған аҡсаны алып ҡалғаны өсөн эштән сығара.
* Кроуфорд үҙен һәр фанатҡа яуапты шәхсән яҙырға яуаплы тип һанаған. Фанаттарына ул автографтарын ебәргән. Күп йылдар дауамында ошо шөғөл уның буш ваҡытын алған. Үҙенең Стивенс — колледждағы класташтарына ғына ул быны эшләмәгән, сөнки улар Кроупфордты уҡыу ваҡытында бик ыҙалатҡандар.
* Кроуфордта таҙалыҡ манияһы булған. Ул ун минут һайын ҡулдарын йыуған һәм ҡунаҡтар артынан фланель сепрәк менән улар ҡағылған урындарҙы һөртөп йөрөгән; ул сигареттарҙы үҙенең пачкаһынан ғына тартҡан. Ҡайһы отелдә туҡталһа ла, иң зауыҡлыларҙа ла шул иҫәптән, ванналарҙы үҙе йыуған. Сантехник уның өйөндә унитаз ҡуйғандан һуң файҙаланғанын белеп ҡалғас, унитазды ғына түгел, бөтә канализация торбаларын да алыштыртҡан. * Джоан Кроуфорд [[Голливуд «Дан аллеяһында»|Голливуд Дан аллеяһы]]нда (1752 Vine Street) йондоҙ ҡуйыуға лайыҡ була.
 
== Иҫкәрмәләр ==
Юл 61 ⟶ 62:
 
{{DEFAULTSORT:Кроуфорд, Джоан}}
[[Категория:Алфавит буйынса актрисалар]]
[[Категория:АҠШ кинематографы актрисалары]]
[[Категория:XX быуат актрисалары]]
[[Категория:Вестерндар актёрҙары]]
[[Категория:«Оскар» премияһы лауреаттары]]
[[Категория:Артистар псевдонимдары]]
[[Категория:Сесил Б. Де Милль премияһы лауреаттары]]