Сәскәле үҫемлектәр: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) аныҡлаштырыу |
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
29 юл:
| ipni =
}}
'''Сәскәле үҫемлектәр''' йәки '''ябыҡ орлоҡлолар, көплө орлоҡлолар''' ({{lang-ru|Цветко́вые расте́ния, Покры́тосеменны́е}}, {{lang-la|Magnoliophyta}}, йәки ''Angiospermae'' {{lang-el|ανγio}} — сосуд, {{lang-el2|σπέρμα — орлоҡ}}) иң юғары үҫемлектәр бүлегенә инә.
Сәскәләре енси үрсеү ағзаһы булып тора һәм орлоҡ бөрөһө (орлоғо емеш эсендә)емшән эсендә көплө (ҡаплаулы) була. Шуға ла уларҙы көплө орлоҡлолар тип атайҙар ҙа инде.
Сәскәле үҫемлектәр башҡа төр үҫемлектәрҙән [[сәскә]]ләре булыуы һәм [[орлоҡ]]тан үрсеүе менән айырыла.▼
Сәскәле үҫемлектәрҙең йәнә бер үҙенсәлеге - '''икеләтә аталаныуы'''. Орлоҡ бөрөһө эсендә ике күҙәнәк аталана:
Сәскәле үҫемлектәр ғәжәп күп төрлө. Быны төшөнөү өсөн уларҙы үҙ сиратында тағы ла төркөмдәргә бүләләр. Сәскәле үҫемлектәрҙең 250 меңгә яҡын төрө билдәле. Шулай уҡ әлеге көнгә хәтле яңынан-яңы төрҙәрен таба торалар. Төҙөлөштәре буйынса ырыуға берләштерәләр. Оҡшаш ырыуҙар ғаиләгә инә. Мәҫәлән: бойҙай ырыуы, арыш ырыуы, арпа ырыуы һәм уларға оҡшаш башҡа ырыуҙар, ҡыяҡлылар ғаиләһенә инә. Ә ғаиләнең һәр береһен үҫемлектәрҙең ниндәй ҙә булһа бер класына индерәләр.▼
'''
йомортҡа күҙәнәк'''( n )+ '''спермий''' (n)= '''зигота'''(2n)
'''үҙәк күҙәнәк''' (2n) + '''спермий''' (n) = '''триплоид күҙәнәк''' (3n)
Зиготанаан '''орлоҡ бәбәге''' (буласаҡ үҫемлек) һәм триплид күҙәнәктән '''эндосперм''' (бәбәк өсөн туҡлыҡлы матдәләр) барлыҡҡа килә.
Орлоҡтың бөтә үҫеше емшән эсендә, аҙаҡ өлгөргәнсе '''емеш''' эсендә (емеш эргәлеге һаҡлай) бара.
Емеш бары сәскәле үҫемлектәрҙә генә була. Ошо үҙенсәлеге сәскәле үҫемлектәрҙе барыһынан да отошлораҡ итә.
▲Сәскәле үҫемлектәр башҡа төр үҫемлектәрҙән [[сәскә]]ләре булыуы һәм
▲Сәскәле үҫемлектәр ғәжәп күп төрлө. Быны төшөнөү өсөн уларҙы үҙ сиратында тағы ла төркөмдәргә бүләләр. Сәскәле үҫемлектәрҙең 250 меңгә яҡын төрө билдәле. Шулай уҡ әлеге көнгә хәтле яңынан-яңы төрҙәрен таба торалар. Төҙөлөштәре буйынса ырыуға берләштерәләр. Оҡшаш ырыуҙар ғаиләгә инә. Мәҫәлән: бойҙай ырыуы, арыш ырыуы, арпа ырыуы һәм уларға оҡшаш башҡа ырыуҙар, ҡыяҡлылар ғаиләһенә инә. Ә ғаиләнең һәр береһен үҫемлектәрҙең ниндәй ҙә булһа бер класына индерәләр: '''бер өлөшлөләр''' йәки '''ике өлөшлөләр''' класына.
== Ғаиләләр ==
| |||