Китап (нәшриәт): өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
14 юл:
* Башҡортостан «Китап» нәшриәтенең ойошторолоу тарихы РКП(б)-ның [[1919]] йылдың 8 —11 ноябрендә [[Стәрлетамаҡ (ҡала)|Стәрлетамаҡта]] уҙғарылған [[1-се Бөтә башҡорт конференцияһы]]нан башлана. Был конференция үтеү, менән Стәрлетамаҡта [[Башҡорт АССР-ы]]ның Башҡорт дәүләт нәшриәте тигән гәзит-журнал һәм китап нәшриәте барлыҡҡа килә. Ошо йылдарҙа тәү башлап башҡорт телендә [[Шәйехзада Бабич]], [[Дауыт Юлтый]] һәм башҡаларҙың китаптары донъя күрә.
* [[1920]] йылдың 27 авгусында [[Өфө губернаһы|Өфө губерна]] башҡарма комитетының ҡарары менән Өфөлә китап баҫтырыу эшен йәйелдерергә ҡарар ителә. Шулай итеп, [[1922]] йылдың октябрендә баш ҡалала «Башкнига» тигән уртаҡ сауҙа нәшриәте барлыҡҡа килә.
* [[1924]] йылдың октябрендә партияның Башҡортостан өлкә комитеты марксизм-ленинизм классиктары әҫәрҙәрен башҡорт телендә баҫтырып сығарыу буйынса редакция-нәшриәт комиссияһы ойоштора. Уның рәйесе итеп [[Ҡасимов Ғәзим Ҡасим улы|Ғәзим Ҡасимов]], секретары итеп языусы [[Ғөбәй Дәүләтшин]] раҫлана. Комиссия ағзалары сафында шулай уҡ [[Ғабдулла Амантай]], [[Булат Ишемғол]], [[Имай Насыри]], [[Дауыт Юлтый]] һымаҡ әҙиптәр ҙә була.
* «Башкнига» китаптарҙы [[1929]] йылда [[Яңалиф|яңалиф әлифбаһында]] баҫтыра башлай. Уға саҡлы ғәрәп-төрөк алфавиты ғәмәлдә булған.
* Халык Комиссарҙары Советы [[1928]] йыддың 28 ноябрендә "«Башкнига"»ны «Башгиз» (Башҡортостан дәүләт нәшриәте) итеп үҙгәртеп ҡора.
* Беренсе биш йыллыҡ осоронда (1928—1932 йылдар) Башҡортостан китап нәшриәте 918 исемдәге китап һәм башҡа баҫма продукция сығара. Уларҙың дөйөм тиражы — 3 миллион 822 мең дана. Икенсе биш йыллыҡта ([[1933]]—[[1938]] йылдар) 1406 исемдәге баҫманың тиражы 8 миллион 350 мең дана тәшкил итә.
* 1930-сы йылдарҙан 70-се йылдарға саҡлы урыҫ совет языусылары һәм донъя классиктары әҫәрҙәре бик күпләп баҫтырылып сығарыла. Мәҫәлән: [[А. М. Горький]] — 39, [[А. С. Пушкин]] — 37, [[М. Ю. Лермонтов]] — 17, [[В. В. Маяковский]] — 15, [[Н. В. Гоголь]] — 12, [[А. П. Чехов]] 11 тапҡыр донъя күргән. Уларзы башҡорт теленә тәржемә итеүгә башҡорт яҙыусылары ифрат ҙур өлөш индерә.