Гуманитар фәндәр: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш) өҫтәмә мәғлүмәт |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) өҫтәмә мәғлүмәт |
||
5 юл:
== Барлыҡҡа килеү тарихы ==
Гуманитар фәндәр институт һәм [[университет]]тарҙа уҡыу-өйрәнеү дисциплинаһы булараҡ бары тик [[XIX быуат]]та ғына ойоша башлай. Был осорҙа улар ''«рух тураһында фәндәр»'' ([[:en:Geisteswissenschaft|Geisteswissenschaften]], урыҫса ''«науки о духе»'') тигән исем менән берләшә. Тәүге тапҡыр был атама [[Британия империяһы|Британия]] [[философия|философы]], [[Иҡтисад (фән)|иҡтисадсы]] һәм [[сәйәсмән]] [[Джон Стюарт Милль|Дж. Ст. Миллдең]] (1806—1873) ''«Система логики»'' хеҙмәтенең ''Шиль'' [[тәржемә]]һендә ҡулланыла («[[:en:Science_of_morality|moral science]]» һүҙбәйләнеше тәржемәһе). Әммә ҡайһы бер [[ниместәр|нимес]] [[фән|ғалимдары]] был аңлатма телгә алынған хеҙмәттең тәржемәһенә тиклем формалаша башлаған тип иҫәпләй.
== Предмет һәм ысул ==
[[Михаил Михайлович Бахтин]] үҙенең ''«Гуманитар фәндәрҙең философик нигеҙҙәре хаҡында»'' (урыҫса ''«К философским основам гуманитарных наук»'') хеҙмәтендә «Гуманитар фәндәр предметы — тәьҫирле, тойғоло һәм һөйләшеүсән ысынбарлыҡ. Ул бер ваҡытта ла үҙе менән тап килмәй һәм шуға ла үҙенең мәғәнәһе һәм йөкмәткеһе йәһәтенән бөтмәҫ-төкәнмәҫ» тип яҙа<ref>Бахтин М. М. К философским основам гуманитарных наук / Собрание сочинений 7-ми томах. Т. 5 — М.: Русские словари, 1997. — с. 8</ref>.
Гуманитар фәндәрҙә мәғәнә текст аша бирелә: авторҙың ниәттәрен, маҡсатының нигеҙҙәрен һәм сәбәптәрен, уның уй-фекерҙәрен, әйтеп бирергә мөмкин булғанда, әйтеү йәки һөйләү кәрәк. Әйткәндең мәғәнәһе телмәр йә текст аша бирелә, был ике субъекттың аң сиктәрендә барлыҡҡа килә (был — ике авторҙың осрашыуы)<ref>Бахтин М. М. Проблема текста в лингвистике, филологии и других гуманитарных науках / Эстетика словесного творчества — С. 301</ref>.
== Йүнәлештәре ==
{{дерево статей|Гуманитар фәндәр|1}}
== Иҫкәрмәләр ==
| |||