Сәнғәт: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ардах18 (фекер алышыу | өлөш) категория, ҡалып |
ә "Искусство" битен тәржемә итеп төҙөлгән |
||
1 юл:
[[
[[Файл:CEZANNE_BIBEMUS_THE_RED.JPG|class=cx-highlight|thumb|Поль Сезанн. Бибемус, ҡыҙыл ҡая, 1897 г.]]
▲[[Рәсем:VanGogh-starry night.jpg|мини|[[Винсент Ван Гог]]. Йондоҙло төн, 1889 г.]]
'''Сәнғәт''' ( церк.-слав. ''искусство'' ({{Ҡалып:Lang-la|experimentum}} — тәжрибә, ҡулланып ҡарау); {{Ҡалып:Lang-cu|искоусъ}}искомус — тәжрибә, һирәгерәк йонсотоу, язалау<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/vasmer/40237 Искусство], в этимологическом словаре русского языка Макса Фасмера.</ref><ref>[http://etymolog.ruslang.ru/vinogradov.php?id=iskusstvo&vol=3 Искусство (История слов. Часть 3)] В. </ref>) — ысынбарлыҡты образлы аңлап ҡабул итеү; үҙеңдең эске һәм тышҡы донъяға ҡарашыңды художестволы образда сағылдырыу нәтижәһе йәки барышы<ref>[http://www.krotov.info/libr_min/11_k/kol/lingvud_14.htm Робин Коллингвуд — Принципы искусства V. § 2.]</ref> ; авторҙы ғына түгел, башҡа кешеләрҙе лә ҡыҙыҡһындырыуға йүнәлтелгән ижад<ref>«Общеинтересное в жизни, — писал Чернышевский, — вот содержание искусства» [http://www.pedobzor.ru/chernishevskiy17.html].</ref>.
Сәнғәт (фән менән бер рәттән) — [[Тәбиғи фәндәр]] ҙәге һәм шулай уҡ донъяны [[Дин]]<nowiki/>и сүрәттә ҡабул итеү кеүек, донъяны танып-белеү ысулдарының береһе.
Сәнғәт төшөнсәһе бик киң — ул ниндәйҙер бер айырым өлкәлә үтә ныҡ үҫешкән оҫталыҡта күренергә мөмкин. Оҙаҡ йылдар дауамында сәнғәт тип кешенең матурлыҡҡа мөхәббәтен ҡәнәғәтләндереүсе мәҙәни эшмәкәрлек төрөн атанылар. Социаль-эстетик нормалар һәм баһалауҙар эволюцияһы менән бергә донъяны эстетик йәһәттән сағылдырыусы формалар тыуҙырыуға йүнәлтелгән һәр төрлө эшмәкәрлек тә сәнғәт тип аталыу хоҡуғын алды<ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/sociology/article/soc/soc-0446.htm Энциклопедия социологии]</ref><ref>[http://slovari.yandex.ru/dict/gl_social/article/140/1401_79.HTM Словарь по общественным наукам.]</ref>.
Бөтә [[йәмғиәт]] киңлегендә, сәнғәт - танып белеү һәм ысынбарлыҡты сағылдырыуҙың айырым бер ысулы, йәмғиәти аңдың художестволы эшмәкәрлеге формаһының береһе һәм кешенең, шулай уҡ барлыҡ кешелектең рухи мәҙәниәтенең бер өлөшө, бөтә быуындарҙың ижади эшмәкәрлегенең күп ҡырлы һөҙөмтәһе ул. [[Фән]]<nowiki/>дә төп ижади, художестволы эшмәкәрлекте лә, шулай уҡ уның һөҙөмтәһе булған нәфис әҫәрҙе лә сәнғәт тип атайҙар.
== Билдәләү төшөнсә ==
[[Файл:Le_Bain_Turc,_by_Jean_Auguste_Dominique_Ingres,_from_C2RMF_retouched.jpg|thumb|Жан Огюст Доминик Эндр, ''Төрөк мунсаһы'', 1862 йыл]]
== Примечания ==
{{Ҡалып:Reflist|2}}
[[Категория:Сәнғәт]]
[[Категория:Эстетика]]
| |||