Хатшепсут: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
CompBot (фекер алышыу | өлөш) ә r2.6.4) (робот үҙгәртте: sh:Hatšepsut |
Assele (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
18 юл:
Боронғо Мысырҙа ҡатын-ҡыҙ юғары статусҡа эйә була, шулай ҙа ҡатын-ҡыҙҙың фирғәүен титулына эйә булыуы — ғәҙәти күренеш түгел. Мысырҙа тәхеттәге ҡатынды аңлатыусы һүҙ бөтөнләй юҡ, фирғәүен һүҙе, Мысыр аллаһы [[Хор]]ҙың ерҙәге кәүҙәләнешен аңлатып, ир-ат хакимдарға ҡарата ғына ҡулланыла. Хатшепсуттан тыш та Мысыр тарихында тәхеткә ултырыуға ирешкән ҡатын-ҡыҙҙар булһа ла, нәҡ Хатшепсуттың хакимлығы иң оҙайлы ваҡытҡа һуҙыла, һәм тарихсылар уның хакимлығын иң уңышлыһы тип таный.
== Исеме ==
Боронғо Мысыр телендә фирғәүендең тулы исеме ошолай
<hiero>G39-N5</hiero><hiero><-i-mn:,:n-W9*t:F4-,:t-A51-></hiero> <hiero>M23-L2</hiero><hiero><-ra-mAat-kA-></hiero>
Уҡыла: '''Мааткара Хенеметамон Хатшепсут'''<br />
Мәғәнәһе:
: '''Мааткара''' — Хәҡиҡәт — Ҡояштың йәне
: '''Хенеметамон''' — Амон ҡосағына алған
: '''Хатшепсут''' — Хөрмәтле ҡатын-ҡыҙҙан иң беренсеһе
== Тәхеткә ултырыуы ==
[[Рәсем: Sphinx of Hatshepsut.jpg|thumb|left|200px|Хатшепсуттың сфинксы]]
32 юл:
Тутмос I-нең үлеменән һуң, тәхеткә уның икенсе ҡатыны Мутнофреттан улы [[Тутмос II]] ултыра. Фирғәүен ғаиләһендәге ғөрөф-ғәҙәт буйынса, Тутмос II апаһы Хатшепсутҡа өйләнә. Ҡайһы бер белгестәр иҫәпләүенсә, Хатшепсут ире тәхеттә ултырған саҡта уҡ етәкселекте үҙ ҡулына ала башлай. Бының ысынбарлыҡ менән ни тиклем тап килеүе билдәһеҙ.
Хатшепсуттың [[Нефрура]] исемле ҡыҙы тыуа (ҡайһы бер фараздар буйынса, ул шулай уҡ [[Тутмос III]]-нөң төп ҡатыны [[Меритра]]ның да әсәһе була). Әммә Тутмос II һәм Хатшепсуттың уртаҡ улдары булмай. Тутмос II-нең үлеменән һуң, фирғәүен тәхете уның гарем ҡыҙы Исиданан улы [[Тутмос III]]-гә ҡала. Тутмос III йәш булғанға күрә, Хатшепсут уның [[регент]]ы вазифаһын башҡара. Әммә күпмелер ваҡыттан тәхеткә Мааткара (''Хәҡиҡәт
Тәхеттәге урынын Хатшепсут үҙенең илаһи тыумышы тураһындағы легенда ярҙамында нығыта. Был легенда буйынса, [[Ҡояш]] аллаһы [[Амон]] Ергә, батшабикә Яхмос янына төшә һәм, Тутмос I ҡиәфәтен алып, «үҙенең ҡыҙы» Хатшепсутҡа йән бирә. Был легенданы Амон аллаһы руханиҙары ла ҡеүәтләй. [[Дейр әл-Бахри]] ҡаяһы итәгендәге Хатшепсуттың ерләү йолаһы өсөн төҙөлгән һарайы стенаһында легенда бик ентекле һүрәтләнгән. Бында Амондың һүҙҙәре уйып яҙылған:
| |||