Википедия

Ельцин Борис Николаевич: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
← Алдағы үҙгәртеүКиләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
61 юл:
}}
 
'''Бори́с Никола́евич Е́льцин''' (1.02.1931, Бутка, Бутка районы, [[Свердловск өлкәһе]], [[РСФСР]], [[СССР]]  — 23.04.2007, [[Мәскәү]], [[Рәсәй]])  — СССР һәм Рәсәй дәүләт эшмәкәре, [[Рәсәй Президенты|Рәсәйҙең беренсе Президенты]]. Был вазифаға 2 тапҡыр һайланды (12.06.1991, 3.07.1996).
 
== Тормош юлы ==
[[Файл:Youth of Eltsin.JPG|thumb|left|250px|Борис Ельцин (һул яҡтан икенсе) баласаҡ дуҫтар менән]]
 
Борис Ельцин 1931 йылдын 1-се февралендә РСФСР-ҙын Урал өлкәһе Бутка районы административ үҙәге Бутка ауылында (хәҙерге [[Свердловск өлкәһе]]нең Талица районы Бутка ауылы) тыуҙы.
 
1950-19551950—1955 йылдарҙа [[РФ Беренсе Президенты Б. Н. Ельцин исемендәге Урал федераль университеты|Урал политехник институтында]] инженер-төҙөлөш факультеты студенты.
 
1955-19631955—1963 йылдарҙа “Уралтяжтрубстрой”«Уралтяжтрубстрой» һәм “Южгорстрой”«Южгорстрой» трестарында, мастер, участок начальниһы, эш етештереүсе (прораб, производитель работ).
 
 
1963 -1968−1968 йылдарҙа Свердловск йорттар төҙөү комбинатында эшләй. 1963-19661963—1966 йылдарҙа баш инженер, 1966 -1968−1968 йылдарҙа директор.
 
1968-19761968—1976 КПСС-тын Сверлдловск өлкә комитетында төҙөлөш бүлеге начальнигы.
 
1976 йылдан башлап КПСС‑тың Свердловск өлкә комитетының 1‑се секретары.
 
 
1985 —19861985—1986 йылдарҙа КПСС ҮК секретары, бер үк ваҡытта 1985 йылдан алып КПСС‑тың Мәскәү ҡала комитетында 1‑се секретарь.
 
1987 йылдан башлап [[СССР]]‑ҙың Дәүләт төҙөлөш комитеты рәйесенең 1‑се урынбаҫары  — СССР министры,
 
1990 —19911990—1991 йылдарҙа РСФСР Юғары Советы рәйесе.
 
1991-19991991—1999 йылдарҙа [[Рәсәй Президенты]].
 
2000 йылдан алып Рәсәйҙең беренсе Президенты Б. Н. Ельцин фондына етәкселек итә.
 
2007 йылда вафат булды. Новодевичье зыяратында ерләнгән.
 
== Башҡортостан Республикаһы Суверенитеты,Рәсәйҙен демократик һәм федератив үсешендә Борис Ельцин роле ==
{{youtube|n9PzB7-BuKU|Борис Ельцин Өфөлә}}▼
 
Рәсәйҙә демократик һәм федератив принциптар тергеҙеү өсөн Борис Ельцин күп көс һалған.
98 юл:
Урал яҡтарынан кеше булараҡ, ул милли проблемаларҙы яҡшы аңлаған. 1990 йылдын 6 августа, [[Рәхимов Мортаза Ғөбәйҙулла улы|Мортаза Рәхимов]] менән осрашыуҙан һуң ул Өфөлә үҙенең танылған һүҙҙәрҙе әйтә: «күпме йотоп ебәреү көсө булғанса, суверенитетты алығыҙ».
 
Борис Николаевич осоронда Федератив договорға һәм Башҡортостан Республикаһының уға ҡушымтаһына, "«Рәсәй Федерацияһы дәүләт власы органдары менән Башҡортостан Республикаһы дәүләт власы органдары араһында хакимиәт даирәһе сиктәрен билдәләү һәм үҙ-ара вәкәләттәр бүлешеү тураһында"» килешеүгә ҡул ҡуйыла.
 
Ельцин 1990 һәм 1996 йылдарҙа [[Башҡортостан]]ға килә һәм [[Өфө]], [[Ағиҙел]], [[Нефтекама]] һәм [[Стәрлетамаҡ]] ҡалаларында була.
[[FileФайл:Dmitri Medvedev in front of the Boris Yeltsin memorial in Yekaterinburg, Russia - 20110201.jpg|thumb|right|300px|[[Екатеринбург]]та Борис Ельцин һәйкәле асылған көн. Дмитрий Меведев. 2011 йыл. ]]
 
== Бүләктәр ==
СССР һәм РСФСР Юғары Советтары депутаты. СССР-ҙың [[Ленин ордены|Ленин]] (1981), ике тапҡыр [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены|Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ]] (1971, 1974), [[«Почёт Билдәһе» ордены|«Почёт Билдәһе»]] (1966) ордендары, [[Рәсәй]]ҙең 1‑се дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» (2001) ордены, шулай уҡ сит дәүләттәрҙең һәм сиркәү ордендары менән бүләкләнгән.
 
Юл 110 ⟶ 111:
== Һылтанмалар ==
<!-- дублирует ссылку * [http://publ.lib.ru/ARCHIVES/E/EL’CIN_Boris_Nikolaevich/_El’cin_B._N..html «Исповедь на заданную тему»] -->
* [http://www.nazlobu.ru/publications/article658.htm Не хочу писать мемуары…]  — интервью (август 2006)[[Файл:Unbalanced scales.svg|14px]]<!-- Вернул ссылку. http://golishev.livejournal.com/653780.html ''(есть сомнения в достоверности этого интервью{{подст:АИ}} у кого конкретно есть сомнения?)''-->
* Известия: [https://archive.is/20130108205337/www.izvestia.ru/interview/article3094440/ Егор Гайдар о Борисе Ельцине]
* ''Джон Кэмпфнер.'' [http://xopo6o.livejournal.com/1259.html «Ельцин принёс России лучшее и худшее»]  — Статья в газете Дейли Телеграф, переведённая на русский язык. 24.04.2007
* ''Борис Ихлов.'' [http://scepsis.ru/library/id_1200.html «Что говорят о Ельцине»]
* ''Рой Медведев.'' [http://2000.net.ua/2000/svoboda-slova/sudby/71382 «Борис Ельцин. От Ипатьевского дома до храма Христа Спасителя»]
Юл 126 ⟶ 127:
 
=== Видеоматериалдар ===
▲* {{youtube|n9PzB7-BuKU|Борис Ельцин Өфөлә}}
* {{youtube|lNwIWQtbKKg|Ельцин и 38 снайперов}}
* {{youtube|5Ti5IMmLjxA|Танцы с Ельциным (1996 г.)}}
* {{youtube|yvSpiFvPUP4|Ельцин объявляет о своей отставке (31 декабря 1999 г.)}}
* [http://cccp.tv/cinema/Vremya_07_08_1990/ CCCP TV]  — информационная программа Время с репортажем о Б.  Н.  Ельцине
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Ельцин_Борис_Николаевич» битенән алынған