Мамыҡ: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә →Һылтанмалар: clean up, removed: {{| (2) using AWB |
Ардах18 (фекер алышыу | өлөш) ә ҡалып |
||
1 юл:
'''Мамыҡ'''
[[Рәсем:CottonPlant.JPG|thumb|Мамыҡ үҫемлеге]]
[[Рәсем:Recycling-Code-60.svg|thumb|140px|Мамыҡ ҡабаттан эшкәртелә торған сеймал икәнен күрһәткән символ]]
Үҫемлектең өлгөргән орлоғо асыла, шул ваҡытта уны йыялар. Орлоҡтарынан сүсен айырыр өсөн уны башта бер урынға туплайҙар ҙа махсус заводтарға ебәрәләр. Шунан епсәләрҙең оҙонлоғона
== Үҙенсәлектәре ==
Мамыҡ нәҙек кенә, ҡыҫҡа, йомшаҡ епсәләрҙән ғибәрәт. Был епсәләр үҙәгенә ҡарата бер аҙ сиратылып урынлашҡан. Ярайһы ныҡ, химик йәһәттән тотороҡло (һыу, яҡтылыҡ йоғонтоһона бирешеп бармай, тиҙ серемәй, тарҡалмай). 130—140
'''Өҫтөнлөктәре''':
17 юл:
* Ултыра
* Ҡояштан һарғая
* Оҙаҡ кибә
== Тарихы ==
Еңел һәм ярайһы ныҡ был туҡыма бер нисә мең йылдар элек үк етештерелә башлаған. Мексикалағы мәмерйәләрҙә табылған мамыҡ туҡыма киҫәктәренең 7000 йылдарҙан да әүәл һуғылғанлығы асыҡланған. Б.э. тиклем 3000 йыл элек үк Пакстан ерҙәрендә кизе-мамыҡ туҡыма етештергәндәр.
Мамыҡты башта [[Һиндостан]]да эшкәртә башлағандар һәм бының өсөн
[[1792
[[Рәсем:Gorskii 04431u.jpg|thumb|Мамыҡ үҫтерелгән баҫыу. Ботаника баҡсаһы [[Сухуми]], 1912 год.]]
32 юл:
|
{| class='standard'
|+ Йылдар буйынса мамыҡ үҫтереү
|-
! Ил|| [[1985]] || [[1995]] || [[2005]]
42 юл:
| [[Ҡытай]] || 5 140 || 5 422 || 5 060
|-
| [[
|-
| [[Үзбәкстан]] || || 1 493 || 1 390
68 юл:
| [[Һиндостан]] || 1 484 || 2 186 || 2 475
|-
| [[
|-
| [[Үзбәкстан]] || || 1 265 || 1 250
85 юл:
<br clear=all />
Күҙәтеүҙәр буйынса, мамыҡ баҫыуҙарында
== Ҡулланыу ==
'''Мамыҡ туҡыма''' алыу өсөн мамыҡ текстиль эшкәртеү үтә, мамыҡ сүсте медицинала, көнкүрештә файҙаланалар һәм шартлатҡыс матдәләр әҙерләгәндә ҡулланалар. Кизе-мамыҡ туҡыма сифатына ҡарап төрлөсә атала:
== Иҡтисад ==
121 юл:
|}
<!--|}-->
1998—1999 йылдарҙан [[Ҡытай]]ҙың [[текстиль сәнәғәте]] мамыҡты төп ҡуллыныусы булып тора (донъяла ҡулланылғандың 35 %
2001—2005 йылдарҙа мамыҡты ситтән иң күп һатып алыусы
== Уңдырышлылығы ==
133 юл:
Үзбәкстан һәм Төркмәнстан гербында мамыҡ төшөрөлгән.
== Башҡортостанда кизе-мамыҡ тауарҙар етештереү ==
Сәләмәтлеген һаҡлаған кеше экологик яҡтан таҙа кейем дә кейергә тырыша, һәм был йәһәттән Башҡортостандың Ишембай трикотаж әйберҙәр фабрикаһы етештергән тауарҙар ҙур ихтыяж менән файҙалана. Фабрика йылына 300 төрлө модель менән миллиондарса дана саф мамыҡ ептән, шулай уҡ уға синететик ептәр ҡушып бәйләнгән
Республикабыҙ ҡалаларының тегеү фабрикаларында ла кизе-мамыҡ тауарҙар етештерелә.
== Башҡорт әҙәбиәтенән һәм фольклорынан өлгөләр ==
''Башҡорт әҙәбиәтендә теге йәки был нәмәне мамыҡ менән сағыштырыу ярайһы йыш ҡулланыла. Аҡ йәки йомшаҡ мәғәнәһен көсәйтеү өсөн ҡулланыла был метафоралар.''
148 юл:
Ҡупшы шәлен һалған саған ҡыҙы
Ап-аҡ күлдәк кейеп
ӘНИСӘ ТАҺИРОВА
170 юл:
Ҡыҙ биргән ергә мамыҡтан да йомшаҡ бул, килен алған ергә тегәнәктән дә ҡаты бул.
== Башҡорт телендә
Башҡорт телендә
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
184 юл:
== Һылтанмалар ==
{{commons|Cotton}}
* [http://www.sifat.uz Үзбәкстан мамыҡ сүсен сертификациялау үҙәге
* [http://www.pxc.ru Рәсәй Мамыҡ
* [http://hlopok.100factov.ru/tipes-hlopok.html Мамыҡ төрҙәре һәм унан алынған материалдар]
* [http://geo.1september.ru/article.php?ID=199902503 Мамыҡ одиссеяһы] —
* [http://www.teksika.com/site/page7922-ns0.html ] — Донъя мамыҡ баҙары торошона һәм киләсәгенә күҙәтеү.
* [http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/patr/17697514311242344016413/ima0055.htm Manuscritos de América en las Colecciones Reales]
195 юл:
* [http://wikisource.org/wiki/Таш._Гүзәл_Ситдиҡова]
{{Викилаштырырға}}
{{Масличные культуры}}
[[Категория:Тәбиғи сүстәр]]
[[Категория:Мамыҡ]]
|