Һабан: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Тутыйғош (фекер алышыу | өлөш) Өҫтәү индерҙем |
ZUFAr (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
2 юл:
[[Файл:Farmer_plowing_in_Fahrenwalde,_Mecklenburg-Vorpommern,_Germany.jpg|thumb|200px|Немец крәҫтиәне һабан менән ер һөрә.]]
'''Һабан'''
Ер һөрөүҙең беренсе маҡсаты
[[Файл:Vierscharige wentelploeg.jpg|thumb|200px| Һабанлы трактор]]
13 юл:
1730 йылда Джозеф Фольямбе (Joseph Foljambe) эшләгән «Роттердам һабаны» беренсе коммерция маҡсатында эшләнгән һабан тип иҫәпләнә.
Руденка С. И.«Башҡорттар: тарихи-этнографик очерктар» тигән хеҙмәтендә түбәндәге ер эшкәртеү ҡоралдарын атап үткән<ref>Руденко, С.И. Башкиры: историко-этнографические очерки Текст. / С.И. Руденко. Перепеч. с изд. 1955 г. (М.; Л.) с изм. и доп. - Уфа: Китап, 2006.</ref>.
Иң йыш ҡулланған ҡоралдарҙан ябай
XIX быуатҡа тиклем киң ҡулланышта ағас ''һабан'' була. Һабандың ал яғы тәгәрмәсле, ғәҙәттә дүрт
▲Иң йыш ҡулланған ҡоралдарҙан ябай ''ағас һуҡаны'' атап була. Был ҡорал башлыса парға һөрөлгән баҫыуҙарҙа һәм йәшелсә баҡсаларында ҡулланылған.
▲XIX быуатҡа тиклем киң ҡулланышта ағас ''һабан'' була. Һабандың ал яғы тәгәрмәсле, ғәҙәттә дүрт – алты ат егелгән була. Ике кешенең береһе – һабанды тота, икенсеһе – аттарҙы ҡыуалай. Ағас һабан ике өлөштән тора: һабан баш һәм уҡтау.
XX быуат башында ''бер төрәнле һабан'' (плуг) ябай һабанды ҡулланыштан ҡыҫырыҡлап сығара. Был һабандар төрлө размерлы, төрлө маркалы була. Ике- өс, хатта дүрт ат егеп ерҙе һөргәндәр.
Киң ҡулланылған
Игенде ''ураҡ'' менән урғандар. Уңдырышһыҙ йылдарҙа һолоны ''салғы'' менән сапҡандар.
Хәлле башҡорттарҙа
== Әҙәбиәт ==
32 юл:
* {{ВТ-ЭСБЕ|Плуг, землеобработное орудие|[[Клюсс, Георгий Александрович|Клюсс Г. А.]]}}
* Сельскохозяйственная техника. Каталог, 3 изд., М., 1967;
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
{{commons|Plough}}
| |||