Ельцин Борис Николаевич: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
24 юл:
| преемник_3 = Руслан Имранович Хасбулатов
|дата рождения = 1.2.1931
|место рождения = Урал өлкәһенең Бутка ауылы йәки Басмановское ауылы <ref name="autogenerated1">[http://www.newstube.ru/media/gde-rodilsya-boris-el-cin newstube.ru Где родился Борис Ельцин?]</ref>,хәҙерге БуткаТалица районы, [[Свердловск өлкәһе]], [[РСФСР]], [[СССР]]
|дата смерти = 23.4.2007
|место смерти = [[Мәскәү]], [[Рәсәй]]
62 юл:
 
'''Бори́с Никола́евич Е́льцин''' (1.02.1931, Бутка, Бутка районы, [[Свердловск өлкәһе]], [[РСФСР]], [[СССР]] — 23.04.2007, [[Мәскәү]], [[Рәсәй]]) — СССР һәм Рәсәй дәүләт эшмәкәре, [[Рәсәй Президенты|Рәсәйҙең беренсе Президенты]]. Был вазифаға 2 тапҡыр һайланды (12.06.1991, 3.07.1996).
==Тормош юлы==
==Биография==
[[Файл:Youth of Eltsin.JPG|thumb|left|250px|Борис Ельцин (һуляҡтан икенсе) баласаҡ дуҫтар менән]]
 
Борис Ельцин 1931 йылдын 1-се февралендә РСФСР-ҙын Урал өлкәһе Бутка районы административ үҙәге Бутка ауылында (хәҙерге [[Свердловск өлкәһе]]нең Талица районы Бутка ауылы) тыуҙы.
[[РФ Беренсе Президенты Б. Н. Ельцин исемендәге Урал федераль университеты|Урал политехник институтын]] тамамлағандан һуң “Уралтяжтрубстрой” һәм “Южгорстрой” трестарында, 1965 йылдан алып Свердловск йорттар төҙөү комбинатында эшләй.
 
1950-1955 йылдарҙа [[РФ Беренсе Президенты Б. Н. Ельцин исемендәге Урал федераль университеты|Урал политехник институтында]] инженер-төҙөлөш факультеты студенты.
 
1955-1963 йылдарҙа “Уралтяжтрубстрой” һәм “Южгорстрой” трестарында, мастер, участок начальниһы, эш етештереүсе (прораб, производитель работ).
 
 
1963 -1968 йылдарҙа Свердловск йорттар төҙөү комбинатында эшләй. 1963-1966 йылдарҙа баш инженер, 1966 -1968 йылдарҙа директор.
 
1968-1976 КПСС-тын Сверлдловск өлкә комитетында төҙөлөш бүлеге начальнигы.
 
1976 йылдан башлап КПСС‑тың Свердловск өлкә комитетының 1‑се секретары.
 
1985 —86 йй. КПСС ҮК секретары, бер үк ваҡытта 1985 й. алып КПСС‑тың Мәскәү ҡала ком‑тында 1‑се секретарь;
 
1985 —86—1986 йй.йылдарҙа КПСС ҮК секретары, бер үк ваҡытта 1985 й.йылдан алып КПСС‑тың Мәскәү ҡала ком‑тында 1‑се секретарь; .
1987 й. башлап [[СССР]]‑ҙың Дәүләт төҙөлөш ком‑ты рәйесенең 1‑се урынбаҫары — СССР министры,
 
1987 й.йылдан башлап [[СССР]]‑ҙың Дәүләт төҙөлөш ком‑тыкомитеты рәйесенең 1‑се урынбаҫары — СССР министры,
 
1990 —1991 йылдарҙа РСФСР Юғары Советы рәйесе.
 
1991-1999 йылдарҙа [[Рәсәй Президенты]].
 
1990 —91 йй. РСФСР ЮС‑ы рәйесе. 2000 й.йылдан алып Рәсәйҙең беренсе Президенты Б.Н.Ельцин фондына етәкселек итә.
 
2007 йылда вафат булды. Новодевичье зыяратында ерләнгән.
 
==Башҡортостан Республикаһы Суверенитеты,Рәсәйҙен демократик һәм федератив үсешендә Борис Ельцин роле==
 
Рәсәйҙә демократик һәм федератив принциптар тергеҙеү өсөн Борис Ельцин күп көс һалған.
1990 —91 йй. РСФСР ЮС‑ы рәйесе. 2000 й. алып Рәсәйҙең беренсе Президенты Б.Н.Ельцин фондына етәкселек итә.
Урал яҡтарынан кеше булараҡ, ул милли проблемаларҙы яҡшы аңлаған. 1990 йылдын 6 августа, [[ Рәхимов Мортаза Ғөбәйҙулла улы|Мортаза Рәхимов]] менән осрашыуҙан һуң ул Өфөлә үҙенең танылған һүҙҙәрҙе әйтә: «күпме йотоп ебәреү көсө булғанса, суверенитетты алығыҙ».
 
Борис Николаевич осоронда Федератив договорға һәм БР‑ҙың уға ҡушымтаһына, "Рәсәй Федерацияһы дәүләт власы органдары менән Башҡортостан Республикаһы дәүләт власы органдары араһында хакимиәт даирәһе сиктәрен билдәләү һәм үҙ-ара вәкәләттәр бүлешеү тураһында" килешеүгә ҡул ҡуйыла.
Юл 78 ⟶ 100:
Ельцин 1990 һәм 1996 йылдарҙа [[Башҡортостан]]ға килә һәм [[Өфө]], [[Ағиҙел]], [[Нефтекама]] һәм [[Стәрлетамаҡ]] ҡалаларында була.
 
==Бүләктәр==
СССР һәм РСФСР Юғары Советтары депутаты. СССР-ҙың [[Ленин ордены|Ленин]] (1981), ике тапҡыр [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены|Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ]] (1971, 1974), [[«Почёт Билдәһе» ордены|«Почёт Билдәһе»]] (1966) ордендары, [[Рәсәй]]ҙең 1‑се дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» (2001) ордены, шулай уҡ сит дәүләттәрҙең һәм сиркәү ордендары менән бүләкләнгән.