Юрматы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) ҡалып |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) орфография, стилде төҙәтеү |
||
1 юл:
{{Башҡа мәғәнәләре|Юрматы (мәғәнәләр)}}
'''Юрматы''' —
Юрматыларҙың тарихын ХIII – ХIV быуаттарҙан күҙәтергә мөмкин. Шәжәрәләрҙән күренеүенсә, юрматылар ул ваҡытта Зәй һәм Шешмә йылғаларының үрге ағымында күсеп йөрөгән. Хәҙер был ерҙәр Татарстанға ҡарай. ХIV быуат аҙағында, Тимурҙың Туҡтамыш менән көрәшенең көсәйеүе арҡаһында, юрматылар Шәғәли бей етәкселегендә Зәй, Шешмә буйҙарын ташлап китеп, Кама йылғаһының уң яғына сыҡҡан. Бер аҙ Ҡара йылғаһы буйынса күсенеп йөрөгәндән һуң, улар Шатлыҡ үҙәненә килеп сыҡҡан. Шәғәли бей вафат булғас, юрматылар Ғәли Шәйех етәкселегендә Зәй һәм Шешмә буйҙарына кире әйләнеп ҡайтҡан.▼
▲Юрматыларҙың тарихын ХIII – ХIV быуаттарҙан күҙәтергә мөмкин. Шәжәрәләрҙән күренеүенсә, юрматылар ул ваҡытта Зәй һәм Шешмә йылғаларының үрге ағымында күсеп йөрөгән. Хәҙер был ерҙәр
Юрматылар, нигеҙҙә, ярым күсмә тормош алып барып, малсылыҡ менән шөғөлләнгән. Академик И. Фальктың әйтеүенсә, ХVIII быуат аҙағында иң ярлыһының да 10 – 20 аты булған. Ә хәлле һәм байҙарҙың йылҡы өйөрөндә 1000 – 2000 баш ат иҫәпләнгән. Ошондай уҡ һандарҙы Г. Георги ҙа килтерә: ябай кешенең – 30 – 50, ә ҡайһы берҙәренең – 500, байҙарҙың мең баш йылҡыһы һәм шул тиклем үк һарығы булған.
Таулы райондарҙа һунарсылыҡ, умартасылыҡ, һәр төрлө һөнәрселек ҙур роль уйнаған. Игенселек юрматылар өсөн төп һөнәр түгел. Сәсеүлек майҙандары ла әллә ни ҙур булмаған. ХIХ быуаттың 80-се йылдарына юрматылар тамам ултыраҡ тормошҡа күсә. Ошонан һуң игенселек уларҙың төп йәшәү сығанағына әүерелә.
== Иҫкәрмәләр ==
| |||