Шәмсетдин Зәки: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) |
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
4 юл:
|ширина =
|описание изображения =
|имя при рождении =
|род деятельности = мәғрифәтсе, шағир, дин белгесе
|дата рождения = 1822
|место рождения = [[
|
|дата смерти = 1865
|место смерти = Таганрог
21 юл:
}}
{{фамилиялаш|Ғөбәйҙуллин}}
'''Шәмсетдин Зәки''' (ысын исеме — ''Шәмсетдин Йәрмөхәмәт улы Ғөбәйҙуллин''; [[1822]]—[[1865]]) — башҡорт мәғрифәтсеһе, философ, шағир, дин белгесе.
Ул тыумыштан һуҡыр була. Буласаҡ шағир-импровизатор Ашҡаҙар-Балыҡлы, Ҡаҙанда Мөхәмәткәрим мәҙрәсәһендә белем ала.▼
== Тормош юлы ==
Ғөбәйҙуллин Шәмсетдин Йәрмөхәмәт улы [[1822]] йылда [[Ырымбур губернаһы]] [[Ырымбур өйәҙе]] 10-сы Башҡорт кантоныны [[Бөрйән]] улысының (хәҙерге [[Башҡортостан]]дың [[Көйөргәҙе районы]]ның) [[Зәк-Ишмәт|Иҙәк]] утарында мулла ғаиләһендә тыуған.
▲Ул тыумыштан һуҡыр була
Ауылдашы З. Мөхәмәтрәхимиҙең теркәүенсә<ref>[http://kiskeufa.ru/index.php?dn=news&to=art&id=781 Зәйтүнә ШӘРИПОВА,филология фәндәре докторы, БДУ профессоры.]</ref>, ''ун өс йәшлек малай мәҙрәсәлә ҡыш сыҡҡансы, башҡаларға эйәреп һәм бары ишетеү буйынса, сарыф менән нәхеү дәрестәрен, фарсы телен үҙләштерә. Икенсе йылға ул ХIII быуаттың данлыҡлы фарсы шағирҙары — суфый Ф. Ғаттарҙың айырым әҫәрҙәрен, Сәғди Ширазиҙың атаҡлы «Бостан», «Гөлбостан» китаптарын яттан уҡый, шулар өлгөһөндә ижади илһам тоҡана үҫмер йөрәгендә''.
Юл 31 ⟶ 33:
Беҙ Шәмсетдин Зәкиҙе бөрйән ырыуының аҫаба башҡорто һәм шағир, [[Камалетдинов Мифтахетдин Камалетдин улы|Аҡмулланы]]ң уҡытыусыһы итеп кенә түгел, шулай уҡ Нәҡшбәндиә тәриҡәте юлындағы йөҙҙәрсә суфыйҙарҙың мөршиде итеп тә беләбеҙ. Тап улар, йөҙҙәрсә, меңдәрсә суфыйҙар [[XX быуат]] башында үҙ халҡын ойоштороп, III Башҡорт ҡоролтайында Башҡортостан Республикаһын төҙөүгә өлгәшә<ref> [http://kiskeufa.ru/index.php?dn=news&to=art&id=781 Сәғит хажи ИСМӘҒИЛЕВ. БӨРЙӘН ЫРЫУЫ БАШҠОРТО УЛ.] </ref>
[[1865]] йылдың сентябрендә Таганрог ҡалаһында вафат булған.
Шағирҙың [[төрөк теле|төрөк]], [[фарси теле|фарси]], [[ғәрәп теле|ғәрәп]] телдәрендә яҙылған ҡулъяҙмалары һаҡланған. «Булғай-булмағай», «Өйрәнмәк кәрәк» шиғырҙарында васыят һүҙҙәре суфыйсылыҡ юлын һайлаған тәҡүәләр өсөн генә түгел, ә барлыҡ әҙәми заттар өсөн дә әһәмиәтле икәне бәхәсһеҙ.▼
▲Шағирҙың [[
== Иҫкәрмәләр ==
Юл 40 ⟶ 41:
== Һылтанмалар ==
* {{БЭ2013|index.php/read/8-statya/3373-z-ki-sh-msetdin|автор=[[Ҡунафин Ғиниәтулла Сәйфулла улы|Ҡунафин Ғ. С.]], Шәрипова З. Я.}}
* {{YouTube|FlITKSP2ZLU|''«Личность в башкирской истории: Шамс ад-Дин Заки»''}}▼
== Видеояҙмалар ==
▲* {{YouTube|FlITKSP2ZLU|logo=1|''
[[Категория:Башҡорт мәғрифәтселәре]]
[[Категория:Татар шағирҙары]]
[[Категория:Мәҙрәсә мөғәллимдәре]]
[[Категория:Стәрлебаш мәҙрәсәһе]]
[[Категория:Суфыйҙар]]
[[Категория:Башҡорт дин әһелдәре]]
[[Категория:Башҡорт шағирҙары]]
|