Борсаҡ: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Вики-Һаҡлағыстың Billinghurst ҡатнашыусыһы "Transgender-intersexual_symbol.svg" рәсеме урынына Male_and_female_sign.svg рәсеме күсе…
категория
30 юл:
 
 
'''Борсаҡ''' ({{lang-la|Písum}})  — ҡуҙаҡлылар ғаиләһендәге бер йәки күп йыллыҡ үлңсел үҫемлектәр ырыуы; бөртөклө-ҡуҙаҡлы күльтура. Юғары аҡһымға бай үҫемлек. Аҙыҡ түлектә борсаҡ ярма, он, йәшел борсаҡ, ярҙырылған ботсаҡ булараҡ ҡулланыла. Йәшел масса, сенаж, ашлыҡ, һалам мал аҙығы булараҡ ҡулланыла.
 
== Ботаник яҙма ==
[[Файл:Goroh.jpg|thumb|left|Цветок гороха]]
Үрмәләп уҫә торған һабаҡлы үҫемлек. Япраҡтары ҡаурыйға оҡшаш, мыйыҡтары ярҙамында башҡа үҫемлектәргә үрмәләп үҫә. Сәскәһе — өс елкәнле бағана.
[[Емеш]]е  — ике өлөштән торған яҫы яҡлы ярым борсаҡ. Борсаҡтары сфера формаһында, бер яғында мөйөшсөл урыны бар.
[[Сәскә формулаһы]]: {{Nobr|[[Файл:Male_and_female_sign.svg|12px]]<math>\uparrow Ca_{(5)} \; Co_5 \; A_{(5+4)+1}\; G_{(\underline1)}</math>}}<ref name="Атлас">{{книга|автор=Фёдоров Ал. А., Артюшенко З. Т.|заглавие=Атлас по описательной морфологии высших растений|место=Л.|издательство=Наука, Ленингр. отд.|год=1975|страницы=12|страниц=352}}</ref>
 
Орлоҡтарында 25-30 % протеин, 50-56 % углевод, 1,5 % май, 3,5 % клетчатка бар. Борсаҡ ашлығы ҡатнаш аҙыҡ сәнәғәтендә киң ҡуланыла. 1 аҙыҡ берәмлегенә күсереп иҫәпләгәндә, 150 г -дан артык үҙләштерелә торған протеин тура килә.
Азот туплауға һәләтле булғанлыҡтан, борсак бүтән үҫемлектәр өсөн ҡиммәтле элгәр культура булып тора. Уртаса өлгөрөшлө сорттар өсөн вегетация осоры 68-86 көн. Борсаҡ өсөн иң яҡшы тупраҡ - — әселеге әҙ балсыҡсыл һәм һауа менән яҡшы туйындырылған нейтраль тупраҡ. Фосфорлы һәм калийлы ашламаларҙы күберәк үҙләштерә. Арҡылыға-буйға йә иһә тар рәтле алым менән сәсәләр, орлоҡларҙы сәсеү нормаһы 1,5-3,5 ц/га, сәсеү тирәнлеге 4-10  см. Борсаҡты июль аҙағында йыйалар.
 
Ҡоротҡостары − борсаҡ ҡуңыҙы, босаҡ бете, борсаҡ емешашары; ауырыуҙары - — аскохитоз, күгәрек, онсол ысыҡ.
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
<references/>
 
== Сығанаҡ ==
* [http://tatarile.org/maglumat/%D0%BC%D3%99%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D3%99/%D0%B1%D0%BE%D1%80%D1%87%D0%B0%D0%BA Борсаҡ. Татар энциклопедияһы] {{Ref-tt}}
 
== Әҙәбиәт ==
* {{ВТ-ЭСБЕ|Горох}}
 
{{botanics-stub}}
[[Категория:Күбәләк сәскәләр]]
[[Категория:Иген һәм ҡуҙаҡлылар культуралары]]
[[Категория:Сидераттар]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Борсаҡ» битенән алынған