Ватт: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ҡалып, категория
1 юл:
[[Рәсем:Wattmeter geraet.jpg|thumb|250px|[[Ваттметр]]  — [[Электрик селтәр|электрик селтәрҙәр]]ҙең элементтары тарафынан ҡулланылған ҡеүәтте үлсәү өсөн йыһаз]]
'''Ватт''' (билдәләмәһе: '''Вт''', '''W''')  — [[СИ]] системаһында ҡеүәт үлсәү берәмеге. Берәмек [[Шотландия]] уйлап сығарыусы-механигы, универсаль пар машинаһын беренсе булып эшләп сығарыусы Джеймс Уатт (Ватт) хөрмәтенә аталған.
 
Ҡеүәт үлсәү берәмеге булараҡ Ватт беренсе мәртәбә 1899 йылда [[Британия]] фәнни ассоциацияһының икенсе Конгрессында ҡабул ителгән. Быға тиклем күпселек иҫәп-хисаптарҙа Джеймс Уатт индергән ат көстәре ҡулланылған, шулай уҡ минутына фут-фунттар ҡулланылған. 1960 йылда XIX Үлсәүҙәр буйынса генераль конференцияла Ватт Халыҡ-ара үлсәү Системаһына индерелгән. Барлыҡ электр йыһаздарының төп сифаттарының береһе булып улар ҡулланған ҡеүәт тора, шуға күрә һәр бер электр йыһазында (йәки шул йыһаздың ҡулланыусы белешмәһендә) уның эшләүе өсөн күпме Ватт кәрәккәне тураһында мәғлүмәт табырға була.
20 юл:
* 1 Вт = 10<sup>7</sup> [[эрг]]/[[секунд|с]]
* 1 Вт ≈ 0,102 [[килограмм-көс]] •[[метр|м]]/[[секунд|с]]
* 1 Вт ≈ 1,36*10<sup>-7−7</sup> [[ат көсө]]
* 1 Вт = 859,8452279 [[калория|кал]]/[[сәғәт]]
 
37 юл:
| 10<sup>1</sup> (дека)
| даВт / daW
| 10<sup>-1−1</sup> (деци)
| дВт / dW
|-
| 10<sup>2</sup> (гекто)
| гВт / hW
| 10<sup>-2−2</sup> (санти)
| cВт / cW
|-
| 10<sup>3</sup> кило
| кВт / kW
| 10<sup>-3−3</sup> милли
| мВт / mW
|-
| 10<sup>6</sup> мега
| МВт / МW
| 10<sup>-6−6</sup> микро
| мкВт / μW
|-
| 10<sup>9</sup> гига
| ГВт / GW
| 10<sup>-9−9</sup> нано
| нВт / nW
|-
| 10<sup>12</sup> тера
| ТВт / ТW
| 10<sup>-12−12</sup> пико
| пВт / pW
|-
| 10<sup>15</sup> пета
| ПВт / PW
| 10<sup>-15−15</sup> фемто
| фВт / fW
|-
| 10<sup>18</sup> экса
| ЭВт / EW
| 10<sup>-18−18</sup> атто
| aВт / aW
|-
| 10<sup>21</sup> зетта
| ЗВт / ZW
| 10<sup>-21−21</sup> зепто
| зВт / zW
|-
| 10<sup>24</sup> йотта
| ИВт / YW
| 10<sup>-24−24</sup> йокто
| иВт / yW
|}
95 юл:
|-
! 10<sup>−9</sup> ватт
| Ҡеүәте 1 нВт булған энергия ағымы майҙаны 1 м² булған ер йөҙөнә яҡтылығы йондоҙ ҙурлығы +1,4 булған йондоҙҙан төшә.
|-
! 5*10<sup>−3</sup> ватт
101 юл:
|-
! 1 ватт
| Ябай кеҫә телефонының алғыс-тапшырғыс ҡеүәте яҡынса ошо ҙурлыҡҡа тигеҙ. Кеше йөрәге ҡеүәте шулай уҡ яҡынса шул ҙурлыҡҡа тигеҙ.
|-
! 10³ ватт
116 юл:
|-
! 2,24*10<sup>10</sup> ватт
|Хәҙерге ваҡытта иң ҙур булған һәм Ҡытайҙа урынлашҡан Санься Өс тарлауыҡ ГЭС-ның проект ҡеүәте  — 22,4 ГВт.
|-
! 10<sup>12</sup> ватт
| [[Йәшен]] атыуының уртаса пик ҡеүәте яҡынса 1 ТВт-ҡа тигеҙ.
|-
! 1,9*10<sup>10</sup> ватт
125 юл:
|-
! 174*10<sup>15</sup> ватт
| Ер йөҙөнә энергия ағымының уртаса ҡеүәтенән 1,366 кВт/м² сығып, Ергә төшөүсе яҡтылыҡ нурланышының энергия ағымының дөйөм ҡеүәте яҡынса 174 ПВт-ҡа тигеҙ. Шулай итеп энергияны арауыҡҡа таратмаһа Ер массаһын секунд һайын 1,94 кг-ға арттырып торор ине.
|-
! 3,86*10<sup>26</sup> ватт
137 юл:
Был ике ҙурлыҡ киләһе бәйләнештә. Әгәр ҡеүәте 100 Вт булған лампа 1 [[сәғәт]] дауамында эшләгән икән, уның эше 100 Вт*сәғ (йәки 0,1 кВт*сәғ) энергия талап иткән. Электростанцияның ҡеүәте мегаватттарҙа иҫәпләнә, ләкин һатылған электроэнергияның ҙурлығы киловатт-сәғәттәрҙә һәм мегаватт-сәғәттәрҙә иҫәпләнәсәк.
 
{{сығанаҡтар юҡ}}
[[Категория:Физика]]
[[Категория:Үлсәү системаһыберәмектәре]]
[[Категория:ФизикаСИ]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Ватт» битенән алынған