'''Кеҫә телефоны''' – — [[мобиль телефон]], [[GSM – форматы]] элемтә селтәрендә ҡулланылған телефон; GSM селтәре ҡаплаған зона территорияһында телефон элемтәһе өсөн ябай радио тулҡындарын һәм традицион [[телефон]] [[коммутация]]һын ҡуллана.
[[Рәсем:Korean.culture-cellphone-01.jpg|thumb|200px|[[Сеул]] магазины витринаһында кеҫә телефондары, [[Көнъяҡ Корея республикаһы|Көнъяҡ Корея]], 2006 йыл]]
[[Рәсем:Cell phones.jpg|thumb|200px|right]]
[[Рәсем:Typical cellphone SIM cards.jpg|thumb|150px|Типик [[SIM-карта|сим-карта]]]]
Әлеге ваҡытта GSM-элемтәһе – — бөтә мобиль элемтә төрҙәренән иң таралғаны, шунлыҡтан, [[спутник телефоны]], [[радиотелефон]] һәм [[магистраль элемтә]] аппараты мобиль телефондарҙан һаналһа ла, кеҫә телефонын ғына мобиль телефон тип һанайҙар.
Кеҫә телефоны – — ҡатмарлы юғары технологик электрон ҡоролма. Уға: 2-4 СВЧ-диапазонындағы ҡабул итеү ҡоролмаһы, махсуслаштырылған идара итеү контроллёры, төҫлө/монохром дисплейы, интерфейс ҡоролмаһы, аккумулятор инә. Күп телефондар уникаль номерҙан тора (атам. [[IMEI]] – — мобиль ҡоролманың халыҡ-ара идентификаторы). IMEI кеҫә телефоны эшләнелгән мәлдә бирелә һәм 15 һандан тора, телефондың модификацияланмаған өлөшөнә яҙыла. Был номер телефондың аккмуляторы аҫтында, этикеткаһында, баҫтырылған, шулай уҡ телефон ҡумтаһында (төргәгендә) ҡуйылған ([[штрих-код]] аҫтында). Күп кенә телефондарҙа клавиатураһында *#06# кодын йыйып белергә мөмкин.
Күп кенә мобиль элемтә стандарттары абоненттарҙы идентификациялау өсөн [[SIM-карта]] ҡуллана. SIM-карта үҙенсә пластик карта формаһында, микросхемаһы һәм уникаль идентификацион номеры бар. SIM-картаның электр ҡулланыу көсө 3,3 Вольт.
== Тарихы ==
* [[1946 йыл]] – — [[АҠШ]]-та, Сент-Луис ҡалаһында AT&T Bell Laboratories компанияһы үҙенең автомобилендә телефон элемтәһе ҡуйыу буйынса эксперимент башлай.
* [[1947 йыл]] – — Bell компанияһында эшләүсе Дуглас Ринг һәм Рей Янг мобиль элемтә өсөн алты яҡлы күҙәнәк принцибын тәҡдим итәләр.
* [[6 март]], [[1983 йыл]] – — Motorola компанияһы беренсе булып һатыуға кеҫә телефонын сығара. DynaTAC 8000X аппаратын уйлап сығарыр өсөн $100 млн һәм 15 йыл ваҡыт кәрәк була. Телефондың ауырлығы 794 грамм, ҙурлығы 33x4,4x8,9 см тәшкил итә. Телефон $3995 тора.
* [[1984 йыл]]да мобил элемтәне ҡулланыусылар һаны 300 000 кешегә етә.
* [[2003 йыл]]да мобил элемтәне ҡулланыусылар һаны 1 200 000 000 кешегә етә.
|