Репродуктив система: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Вики-Һаҡлағыстағы Female_reproductive_system_lateral_nolabel.png рәсеме Jameslwoodward ҡатнашыусыһы тарафынан юйылған. Ул яҙған сәбәп: Per [[:c:Commons:Deletion
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
3 юл:
 
== Умыртҡалыларҙың репродуктив системаһы ==
 
=== Һөтимәрҙәр ===
[[Һөтимәрҙәр]]ҙең репродуктив системаһы иң ҡатмарлы булып иҫәпләнә. Енес ағзалары уларҙың тән ҡыуышлығында урынлашҡан. Ата заттарҙа ул ике орлоҡтан, орлоҡ юлынан һәм ҡушылыу ағзаһынан тора. Инә заттарҙың үрсеү ағзалары — ике йомортҡалыҡ, йомортҡа күҙәнәк юлдары, балаятҡы һәм инәлек еңсәһе. Йомортҡалыҡта өлгөрөп еткән инә күҙәнәк сперматозоид менән осрашҡас, йомортҡа күҙәнәк юлының өҫкө бүлегендә аталандырыла. Йомортҡа күҙәнәк юлы буйлап хәрәкәт итеп, аталандырылған йомортҡа күп күҙәнәкле яралғаға әуерелә һәм аҙаҡ инәлек еңсәһеә килеп эләгә. Инәлек еңсәһендәге яралғы яҡшы һаҡлана һәм инәһенән плацента — инә ҡаранындағы үҫеш осоронда инә менән яралғының араһындағы бәйләнеш булдырыусы ағза аша аҙыҡ ала. Инәлек еңсәһендә бала формалаша. Һөтимәрҙәр тере бала тыуҙыра.
Юл 14 ⟶ 15:
 
=== Ер-һыу хайуандары ===
[[Ер-һыу хайуандары]]ның енес ағзалары парлы, ата заттарҙың — оҙонса формалағы орлоҡлоғо, инә заттарҙың тән ҡыуышлығында урынлашыусы бөртөклө йомортҡалығы була. Енес күҙәнәктәре — йомортҡалар һәм сперматозоидтар — йомортҡа күҙәнәк юлы һәм орлоҡ юлы каналдары аша клоакаға сығарыла<ref> Grzimek B. Grzimek'sGrzimek’s Animal Life Encyclopedia: Volume 5 Fishes II & Amphibians..  — New York: Van Nostrand Reihnhold Co., 1974.  — P. p. 301-302301—302.</ref>. Ҡойроҡһоҙ ер-һыу хайуандарында тышҡы аталанау, ә ҡойроҡлоларында эске аталаныу була<ref>{{cite book |last=Grzimek |first=B. |year=1974 |title=Grzimek's Animal Life Encyclopedia: Volume 5 Fishes II & Amphibians. |location=New York |publisher=Van Nostrand Reihnhold Co. |asin=B000HHFY52|pages=p. 301-302}}</ref>.
 
=== Балыҡтар ===
Юл 39 ⟶ 40:
17 — күкәй ({{lang-ru|яичко}}); <br />
18 — күкәй тоҡсаһы ({{lang-ru|мошонка}}).]]
 
 
Кешенең репродуктив системаһы — аталандырыу һәм кешене үрсетеү процессын тәьмин итеүсе кешенең эске һәм енси органдары.
51 юл:
Кеше юғары дәрәжеләге енси диморфизм (ике форма булыуы) менән айырыла. Беренсе енси билдәләрҙән (енси органдар) башҡа, икенсе енси билдәләр һәм енси ҡылыҡ айырмаһы бар.
[[|thumb|250px|''Ҡатын-ҡыҙ енес системаһы''<br />
1  — балаятҡы торбаһы ({{lang-ru|фаллопиева труба}}); <br />
2 — бәүел ҡыуығы ({{lang-ru|мочевой пузырь}}); <br />
3 — түмһәкәй ({{lang-ru|лобок}}); <br />
67 юл:
 
=== Ирҙәрҙең енес системаһы ===
{{planned}}
 
=== Ҡатын-ҡыҙҙарҙың енес системаһы ===
{{planned}}
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
 
== Сығанаҡ ==
Юл 74 ⟶ 80:
 
== Әҙәбиәт ==
* {{книга|автор=[[Шмальгаузен, Иван Иванович|Шмальгаузен И. И.]]|заглавие=Основы сравнительной анатомии позвоночных животных, 4 изд.|место=М.|год=1947}}
* {{книга|автор=Ляндрес И. М.|заглавие=Акушерство и гинекология|место=М.|год=1962}}
* {{книга|автор=[[Беклемишев, Владимир Николаевич|Беклемишев В. Н.]]|заглавие=Основы сравнительной анатомии беспозвоночных, 3 изд., т. 2|место=М.|год=1964}}
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
 
[[Категория:Репродуктив система|*]]