Йәғәфәров Аллабирҙе Нурмөхәмәт улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
30 юл:
|в отставке =
}}
{{ФШ|Йәғәфәров}}
 
'''Йәғәфәров Аллабирҙе Нурмөхәмәт улы''' ([[1886]] йыл, [[Ырымбур губернаһы]] [[Орск өйәҙе]] Беләү-Землянский утары (хәҙерге [[Медногорск]] ҡалаһы составындағы) Беләү ауылы<ref>[http://oprb.ru/data/partner/8/message/1L5PC6H2_44_71779195.pdf Аллабирде Ягафаров — ПЕРВЫЙ НАРКОМ ПРОСВЕЩЕНИЯ МАЛОЙ БАШКИРИИ]</ref>)  — [[1922]] йыл 25 [[февраль]] [[Мәскәү]])  — башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре.
 
== Тормошо ==
Йәғәфәров Аллабирҙе Нурмөхәмәт улы [[1886]] йылда [[Ырымбур губернаһы]] [[Орск өйәҙе]] Беләү-Землянский утары (хәҙерге [[Медногорск]] ҡалаһы составындағы) Беләү ауылында тыуған. [[Ырымбур губерныһы]] [[Орск өйәҙе]] Иҙелбай ауылында (хәҙерге Медногорск составында) 2 класлы урыҫ-башҡорт училищеһын, [[Орск]] уҡытыусылар мәктәбен тамамлаған. 1‑се Бөтә Рәсәй Мосолман съезы делегаты. 1917 йылда майынан Башҡорт өлкә бюроһы ағзаһы. [[Бөтә башҡорт ҡоролтайҙары|1‑се Бөтә башҡорт ҡоролтайын]] ойоштороусыларҙың береһе. Декабрҙә алып [[Кесе Ҡоролтай|Кесе ҡоролтай]] ағзаһы, бер үк ваҡытта [[Башҡорт Хөкүмәте|Башҡорт хөкүмәтенең]] Эске эштәр бүлеге мөдире. 1918 йылдаң [[Башҡортостан автономияһы]]ның урындағы власть органдарын ойоштороуҙа ҡатнаша. 1‑се Бөтә башҡорт хәрби съезын ойоштороусыларҙың береһе. 1919 йылда 23 февралдә башлап мәғариф халыҡ комиссары, июндән  — Башҡортостан хәрби-революцион комитеты рәйесе вазифаһын башҡарыусы, июлдән  — АСБР‑ҙың дәүләт контроле халыҡ комиссары. Сентябрҙә [[Өфө губернаһы]] властары менән [[Бәләкәй Башҡортостан]] составына ингән территория урындағы идара итеү аппаратын республикаһы ҡарамағына биреү тураһында һөйләшеүҙәр алып бара.
<blockquote>«Положение о БСФ от 22 мая 1920 года, произвело на наших работников убийственное впечатление. Мы создали автономную республику, теперь Центр её ликвидирует. Нам стало ясно, что мы работаем в пустом пространстве».</blockquote>
1920 йылда башлап АСБР‑ҙың Мәғариф халыҡ комиссариатында эшләй, 1921 йылда  — [[Стәрлетамаҡ]] ҡалаһында Америка ярҙам администрацияһының йәмәғәт туҡланыуы бүлеге мөдире. [[1922]] йылда 25 февралдә йылда вафат була.
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
 
== Әҙәбиәт ==
* Ярмуллин А. Ш.  Автономиялы Башкортостан байрағы аҫтында. [[Өфө]], 2009;
* Кульшарипов М. М.  А. Ягафаров  — видный деятель башкирского национального движения //Этническая история и духовная культура башкир Оренбуржья. Оренбург, 2007.
 
== Һылтанмалар ==
Юл 59 ⟶ 62:
}}
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
 
[[Категория:Кесе Ҡоролтай ағзалары]]