Дөгө (үҫемлек): өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Legobot (фекер алышыу | өлөш)
ә Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q5090 (translate me)
к
20 юл:
| ncbi = 4527
}}
'''Дөгө''' ({{lang-la|Orýza}})  — бөртөклөләр ғаиләһендәге бер йыллыҡ һәм күп йыллыҡ үләндәр төркөмөндәге ярма культураһы.
 
== Тарихы ==
Бер йыллыҡ сәсеү дөгөһө (Oryza sativa)  — [[ауыл хужалығы]] культураһы булараҡ тропик һәм субтропик [[климат]] бүлкәтендә үҫтерелә. Был боронғо ауыл хужалығы культураларының береһе. Бынан 9 мең йыл самаһы элек өйгә эйәләштерелгән.
 
[[Африка]]ла ''асыҡ дөгө'' (Oryza glaberrima) үҫтерәләр. Урындағы халыҡ аҙыҡ өсөн ''ҡырағай дөгө'' (Oryza punctata) ҡуллана.
 
== Ҡулланыу ==
Дөгө орлоғонан дөгө ярмаһы, [[крахмал]] эшләйҙәр, дөгө бәбәгенән май алалар. [[Ҡытай]]ҙа ''дөгө шарабы'' таралған. [[Япония]]ла милли спиртлы эсемлек ''сакэ'' һәм сәй церемонияһы өсөн шәрбәтле тәмләткестәр етештерәләр. Дөгө һаламынан [[ҡағыҙ]], картон, үрелгән әйберҙәр етештерәләр. Дөгө көрпәһе [[малсылыҡ]]та мал аҙығы итеп файҙаланыла. [[Корея]]ла дөгө ҡалдыҡтарынан ''сикхе'' һәм ''суннюн'' тигән милли эсемлектәр әҙерләйҙәр.
Юл 30 ⟶ 32:
Тағы ла ''попкорнға'' оҡшаған еңел дөгө эшләйҙәр.
 
[[Ислам]] илдәрендә бер дөгө ярмаһы ауырлығына тиң ауырлыҡ үлсәү берәмеге  — ''арузза'' ҡулланалар.
 
 
[[Категория:Үҫемлектәр]]
[[Категория:Аҙыҡ-түлек]]
[[Категория:Ҡыяҡлылар]]
[[Категория:Евразия флораһы]]
[[Категория:КрупыЯрмалар]]