Кәлмәргән: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Addbot (фекер алышыу | өлөш) ә Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q25332 (translate me) |
Ардах18 (фекер алышыу | өлөш) к |
||
25 юл:
}}
{{Международная Красная книга|LC|106003324}}
'''Кәлмәргән''' ({{lang-ru|Скопа́}}, {{lang-la|Pandion haliaetus}})
▲'''Кәлмәргән''' ({{lang-ru|Скопа́}}, {{lang-la|Pandion haliaetus}}) — ҡаҙҙан бәләкәйерәк ҡырағай [[:Категория:ҡоштар|ҡош]]. Оҙонлоғо — 55—58 см, ҡанат йәйеме — 145—170 см. Оҙон ҡанаттары беләҙек һөйәктәрендә бөгөлгән була. Һырты, түше, ҡойроғо ҡара-көрән; тамағы, ҡорһағы аҡ, ҡанат төбөндәге ҡаурыйҙары һарғылт сыбар. Суҡышынан күҙе аша муйынына үткән һоро һыҙыҡ бар. Башҡа ҡара ҡоштарҙан аҡ ҡорһағы менән айырыла.
[[Башҡорт теле|Башҡортса]] ''тимер тырнаҡ, балыҡ һыры, балыҡ ҡарсығаһы, ҡәлмәргән, халмарйын'' тигән исемдәре лә осрай.
== Таралыуы ==
[[Антарктида]]нан башҡа бөтә [[ҡитға]]ларҙа ла остай. Күсмә ҡош. [[Мысыр]]ҙа һәм [[Ҡыҙыл диңгеҙ]]ҙең ҡайһы бер утрауҙарында ҡышлай.
Ояһын балыҡ күп булған һыу буйҙарында, бейек ағас баштарында ҡора.
== Туҡланыуы ==
Башҡа ҡоштарҙан айырмалы рәүештә, кәлмәргән рационы 99 %-ҡа [[балыҡ]]тан тора. Һирәкләп [[тәлмәрйен]], башҡа ҡоштар менән туҡлана. Ғәҙәттә һыу өҫтөндә һунар итә. Һыу өҫтөндә ҡорбанын күреп ҡалһа, тәпәйҙәрен алға сығарып, ҡанатын артҡа ташлап аҫҡа ташлана.
== Һаҡлау ==
Был һирәк осрай торған ҡош [[Рәсәйҙең ҡыҙыл китабы|Рәсәйҙең]] һәм [[Башҡортостандың ҡыҙыл китабы]]на индерелгән.
== Әҙәбиәт ==
* [http://ecoclub.nsu.ru/raptors/publicat/pandion/Ikar_pandion_1998.pdf И. В. Карякин. Скопа (Pandion haliaetus) // Пернатые хищники Уральского региона. Соколообразные (Falconiformes) и Совообразные (Strigiformes). Пермь: Центр полевых исследований Союза охраны животных Урала / Социально-экологический союз, 1998.
* [http://ecoclub.nsu.ru/raptors/publicat/pandion/Dem_pandion.pdf Г. П. Дементьев. Скопа (Pandion haliaetus) // Птицы Советского Союза, т.1.
[[Категория:Ҡоштар]]
[[Категория:Башҡортостан ҡоштары]]
[[Категория:Башҡортостандың Ҡыҙыл китабы:Ҡоштар]]
|