Ала ҡаҙ: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
и т. д.//надо заполнить категорию БҠК
22 юл:
| eol = 1047334
}}
Ала ҡаҙ ({{lang-ru|серый гусь}})  — [[өйрәктәр]] ғаиләһенә ҡараған, киң таралған һыу ҡошо.
 
== Таралышы ==
[[Рәсем:Anser anser1.jpg|thumb|left|Инә ҡош [[себеш]]тәре менән]]
[[Евразия]]ла һәм [[Африка]]ның Урта диңгеҙ ярҙарында таралған. [[Башҡортостан]]да башлыса [[Баймаҡ районы|Баймаҡ]], [[Учалы районы|Учалы]], [[Әбйәлил районы|Әбйәлил]] райондарында һәм Ағиҙел менән Кама йылғалары араһында киң таралған.
 
== Ҡылыҡһырлама ==
[[Йорт ҡаҙы]] ҙурлығында. Парлашып һәм күмәкләшеп йәшәйҙәр. Йорт ҡаҙына оҡшаған. Дөйөм төҫө көрәнһыу һоро. Түшенең аҫ яғында, ҡабырғаларында һәм ҡанаттарында нәҙек аҡ һыҙаттар бар. Ҡойроғоноң өҫтө һәм аҫты аҡ, осо ҡара. Суҡышы һәм күҙҙәре алһыу.
 
Кәүҙә оҙонлоғо 75—90  см, ауырлығы 2,1—4,5 кг (һирәк  — 6  кг тиклем), ҡанаттарының ҡоласы 150—180  см. Ҡауырһын ҡапламы аҡһыл һоро, ҡорһағы ваҡ ҡара таплы. Башы бәләкәй, маңлайында арҡыры аҡ һыҙат бар. Суҡышы йыуан, тоноҡ алһыу, осо аҡ. Муйыны оҙон. Аяҡтары асыҡ ҡыҙыл.
 
== Тауышы ==
Тауышы көслө һәм яңғырауыҡлы: “ҡа«ҡа-ғаңҡ”ғаңҡ».
 
== Йәшәү рәүеше ==
Ҡамыштан, ҡаты үлән һабаҡтарынан һ.б. ҡалҡыулыҡтарҙа, түңгәктәрҙә оя ҡора, төбөнә япраҡ, үлән, мамыҡ түшәй. 2—10 аҡ йәки һарғылт аҡ йомортҡа һала. Инә ҡош 27—28 көн баҫа
 
[[Ҡамыш]]лы ҙур [[күл]]дәрҙә, [[йылға]]ларҙа йәшәй. [[Күсмә ҡош]]. Бик һирәк осрай. Ояһы ерҙә, ҡамыш араларында. Ите һәм мамығы өсөн аулайҙар.
 
== Туҡланыуы ==
Көндөҙгө ҡош. Һыуҙа һәм уның тирәһендә үҫкән үҫемлектәр м‑н, көҙөн башлыса бойҙай, борсаҡ, һоло, ҡарабойҙай һ.б. культуралы үҫемлек орлоҡтары менән туҡлана.
[[Үлән]], [[орлоҡ]], [[иген]], [[һыу бөжәктәре]] менән дә туҡлана.
 
== Әҙәбиәт ==
52 юл:
* Жизнь животных Т.6 Птицы. М.: Просвещение 1986
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{Иҫкәрмәләр}}
 
[[Категория:Ҡаҙҙар]]
[[Категория:Ҡоштар]]
[[Категория:Башҡортостан ҡоштары]]
[[Категория:Башҡортостандың Ҡыҙыл китабы]]
 
{{Link FA|eo}}
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Ала_ҡаҙ» битенән алынған