Диктатура: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
8 юл:
== Диктатура – тарихи күҙлектән ==
=== [[Боронғо Рим]]дәге диктатура ===
Шулай ҙа [[Боронғо Рим]]дә беҙҙең дәүергә тиклем 82 йылда вәкәләтлек ваҡыты сикләнмәгән беренсе диктатор итеп [[Луций Корнелий Сулла]] тәғәйенләнә. Бының нигеҙе формаль рәүештә шулай билдәләнә: ҡанундарҙы тормошҡа ашырыу һәм республиканы тәртипкә килтереү. Әммә 79 йылда [[Сулла]] үҙ вәкәләттәренән баш тарта. Беҙҙең дәүергә тиклем 44 йылда, заговорсылар тарафынан үлтерелеүенән бер ай алда, вәкәләтлек ваҡыты сикләнмәгән диктатор итеп быға тиклем был вазифаға әүәлге тәртиптә бер нисә тапҡыр һайланған [[Юлий Цезарь|Гай Юлий Цезарь]] билдәләнә. Ул үлтерелгәндән һуң (44 йылда) диктатор вазифаһы бөтөрөлә.
Шулай итеп, [[Сулла]] менән [[Юлий Цезарь|Цезарь]] [[Боронғо Рим]]дең ул ваҡыт шарттары менән билдәләнгән һуңғы һәм бөгөн беҙ аңлаған мәғәнәлә тәүге диктаторҙар була. Дәүләт менән артабанғы йылдарҙа идара иткән [[Октавиан Август]] һәм башҡа императорҙар был вазифаға рәсми тәғәйенләнмәһәләр ҙә (тарихтан билдәле булыуынса, [[Октавиан Август|Август]]ҡа бындай тәҡдим яһала), ғәмәлдә тулыһынса диктатор власына эйә булалар. Шул уҡ ваҡытта [[Рим]] дәүләте формаль яҡтан республика булып һанала, һәм унда республикаға хас власть органдары ғәмәлдә була.
[[Октавиан Август|Август]] аҙаҡтан тәрбиәгә (аҫрауға) алынған улы [[Тиберий]]ҙы ([[урыҫ теле|урыҫса]] — «приемный сын») үҙенең вәриҫе итеүгә өлгәшә. Бындай осраҡтар артабанғы ил етәкселәре тарафынан йышыраҡ ҡабатлана, һәм [[Боронғо Рим]]дең монархияға әйләнеү сәбәптәренең береһе була.
=== Боронғо [[Греция|грек]] дәүләттәрендәге диктатура ===
== Сығанаҡтар ==
| |||