Һөлдә: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
[[Файл:BlueWhaleSkeleton.jpg|thumb|right|200px| [[Зәңгәр кит]] һөлдәһе]]
[[Файл:Meyer1 Skelet.jpg|thumb|right|200px|Һыбайлы ([[кеше]]) һәм [[Аттар|ат]] һөлдәһе]]
'''Скеле́т, һөлдә''' ( {{lang-grc|σκελετός}} — киптерелгән) — тере [[организм]]дарҙың терәк системаһын үтәүсе биологик система; кеше һәм йәнлектәр тәненең тотоноп тороуын тәьмин иткән һөйәктәр берекмәһе<ref>Толковый словарь современного башкирского литературного языка. (под. ред З.Г.Ураксина, 2005)</ref>; организмда терәк һәм механик зарарланыуҙарҙан һаҡлау функцияһын үтәй торған ҡаты туҡымалар<ref>Русско-башкирский толковый словарь медицинских терминов (М.Т.Азнабаев, 2007)</ref>.

''Coronacollina acula'' тип йөрөтөлгән [[Болоттар|болот һымаҡ]] һөлдәһе булған иң тәүге организмдар 550-560 миллион йылдар элек Австралияның көньяҡ ярҙарында йәшәгән<ref>{{cite web|url=http://ucrtoday.ucr.edu/3880|author=Pittalwala, Iqbal |title=Oldest Organism With Skeleton Discovered in Australia|publisher=[[Калифорния университеты]]|published=2012-03-08|accessdate=2012-03-11|archiveurl=http://www.webcitation.org/665cQvmBf|archivedate=2012-03-11}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.lenta.ru/news/2012/03/11/skeleton/|title=Палеонтологтар боронғо скелет тапҡан|publisher=[[Lenta.ru]]|published=2012-03-11|accessdate=2012-03-11|archiveurl=http://www.webcitation.org/665crddvo|archivedate=2012-03-11}}</ref>. Боронғо һөлдә әҙерләү ысулы – ҡояшта йәки эҫе ҡомда киптереү<ref> Анатомия человека / Привес М. Г., Лысенков Н. К. — 9-е изд., перераб. и доп. — М.: Медицина, 1985. — С. 44-45. — 672 с. — (Учебная литература для студентов медицинских институтов). — 110 000 экз.</ref>.
 
== Һөлдәнең әһәмиәте ==
Юл 36 ⟶ 38:
{{main|Кеше һөлдәһе}}
{{see|Кеше һөлдәһе һөйәктәре}}
Һөлдә ({{Lang-la|sceleton seu sceletum}}) , йомшак туҡымалар өсөн ҡаты терәк һәм мускулдар ҡыҫҡартыу нәтижәһәндә күсеп йөрөүсө рычаг булып хеҙмәт иткән, һөйәктәрҙән ({{Lang-la|ossa}}) тора<ref name="Atlas">{{книга
|автор = [[Синельников, Рафаил Давыдович|Р. Д. Синельников]].
|заглавие = [[Атлас анатомии человека Синельникова|Атлас анатомии человека]]
|оригинал =
|ссылка =
|ответственный =
|издание = 3-е изд., перераб. и доп
|место = {{М}}
|издательство = [[Медицина (издательство)|Медицина]]
|год = 1967
|том = I
|страницы = 11—20
|страниц = 460
|серия =
|isbn =
|тираж = 105000
}}</ref>. Оло кешенең һөлдәһе, төрлө быуындар менән тоташҡан, яҡынса 200 –208 һөйәктән тора.
Һөлдәне ике бүлеккә бүлеп ҡарарға була: күсәрле һәм өҫтәмә. Күсәрле һөлдәгә баш һөйәктәре, муйын һәм кәүҙә керә. Өҫтәмә һөлдәгә аяҡ-ҡулдар, ҡулбаш биллеге, янбаш биллеге керә. Оло кешенең күсерле һөлдәһе 80 һөйәктән тора: баш һөйәктәре, умыртҡа бағанаһы, 12 пар ҡабырғалар һәм күкрәк һөйәктәре.
 
 
== Ҡарағыҙ ==
Юл 41 ⟶ 62:
* [[Кеше һөлдәһе һөйәктәре]]
* [[Кеше һөлдәһе]]
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
 
[[Категория:Хайуандар анатомияһы]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Һөлдә» битенән алынған