Ғәлиева Мәғфирә Ильяс ҡыҙы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
ib
1 юл:
{{Театральный деятель
'''Мәғфирә Ғәлиева''' — Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы, РСФСР-ҙың эстрада артистары конкурсы дипломанты, СССР халыҡтары фольклор йыры конкурсы лауреаты. Мәрфиғә Ғәлиева [[1923]] йылдың [[24 декабрь|24 декабрендә]] [[Ейәнсүра районы]]нда тыуған.
|Имя = Мәғфирә Ғәлиева
|Оригинал имени =
|Изображение =
|Ширина =
|Описание изображения =
|Имя при рождении =
|Дата рождения = 24.12.1928
|Место рождения = [[Башҡорт АССР-ы]], [[Йылайыр кантоны]], [[Урта Муйнаҡ |Урта Муйнаҡ]] ауыл<ref name="Х">Хәҙерге {{ТУ|Ейәнсура районы}}.</ref>
|Дата смерти =
|Место смерти =
|Профессия =
|Гражданство = {{USSR}} → {{RUS}}
|Годы активности =
|Псевдонимы =
|Амплуа =
|Театр = [[Башҡорт дәүләт филармонияһы]]
|Роли =
|Спектакли =
| Награды = {{{!}} style="background:transparent"
{{!}} {{Башҡортостандың халыҡ артисы|2011}}
{{!}}}
|Подпись =
}}
'''Ғәлиева Мәғфирә ҒәлиеваИльяс ҡыҙы'''  — Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2011), РСФСР-ҙың эстрада артистары конкурсы дипломанты, СССР халыҡтары фольклор йыры конкурсы лауреаты. Мәрфиғә Ғәлиева [[1923]] йылдың [[24 декабрь|24 декабрендә]] [[Ейәнсүра районы]]нда тыуған.
 
== Тормошо ==
Бала саҡтан уҡ радионан [[Әсмә Шайморатова]], [[Диана Нурмөхәмәтова]]ларҙың йырын тыңлап, «Ете егет», «Киленсәк», «Апаһы әйтмәй, һылыуы әйтә», «Томан», «Ата зары» (»Хисам») йырҙарын йырлап үҫә.
Мәрфиғә Ғәлиева [[1928]] йылдың [[24 декабрь|24 декабрендә]] БАССР-ҙың [[Йылайыр кантоны]]<ref name="Х" /> [[Урта Муйнаҡ |Урта Муйнаҡ]] ауылында тыуған.
 
Бала саҡтан уҡ радионан [[Әсмә Шайморатова]], [[Диана Нурмөхәмәтова]]ларҙың йырын тыңлап, «Ете егет», «Киленсәк», «Апаһы әйтмәй, һылыуы әйтә», «Томан», «Ата зары» (»«Хисам») йырҙарын йырлап үҫә.
 
Мәскәү консерваторияһында, композитор [[Ғәзиз Әлмөхәмәтов]] хәстәрлеге менән башҡорт студияһы асылғас, ауылдар буйлап таланттар эҙләгәндә [[Ейәнсура районы]]нан Мәғфирә Ғәлиева менән [[Сөләймән Абдуллин]] һайлап алалар. Ул ваҡытта [[Башҡорт дәүләт филармонияһы]]нда эшләүсе Ҡадир Бакиров йәш Мәғфирәлә яҡташы, сәсән Хисаметдиндың йыр сәнғәтенә оҫталығын таный.
П. Чайковский исемендәге Мәскәү консерваторияһында Мәғфирә исеме илдә киң билдәле музыка белгесе В. Карин-Вешкарев класында уҡый. Данлыҡлы йырсы Ирма Яунзем тәүге дәрестәрҙән үк башҡорт ҡыҙының тауышына, башҡарыу һәләтенә һәм образға инә белеүенә иғтибар итә. Улар ғүмер буйы аралашып йәшәй.
 
Мәғфирә Ғәлиева — 62 халыҡ телендә йырлаған йырсы. Ул — бер нисә секунд эсенде сәхнәгә шул халыҡтарҙың милли кейемендә сығып, йырсы булараҡ образға инә белеү оҫталығын бермә-бер арттырған сәнғәт маһиры. Ире, композитор [[Наил Ғәлиев]] (Николай Голов) менән Башҡортостандың ғына түгел, Рәсәйҙең, элекке СССР-ҙың бик күп төбәгендә, сит илдә сығыш яһағандар.
 
Башҡортостан сәнғәтендә 1953 йылдарҙан башлап яңыса яңғырашлы эстрада йырҙары ишетелә башлай. Ирле-ҡатынлы Мәғфирә менән Наил Ғәлиевтар (Николай Голов), «Өфө уттары» тигән инструменталь ансамбль төҙөп, башҡорт эстрадаһына нигеҙ һалыусылар булып таныла.
Юл 15 ⟶ 42:
* Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2011).
 
== ҺылтанмаларИҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
 
== Һылтанмалар ==
* {{БЭ2013|index.php/read/8-statya/5231-lieva-m-fir-ilyas-y-y}}
* [http://www.yeshlek-gazeta.ru/mezeniet/2383-jj1241jj1171or-t125711951257nd1241ge.html Йәйғор төҫөндә донъям. Йәшлек гәзите.]
* Ғәлиева М. Киттең дә яңғыҙ иттең...иттең… : [БР халыҡ арт. Наил Ғәлиев (Николай Голов) хаҡ.] / Мәғфирә Ғәлиева // Башҡортостан. — 2006. — 10 февр.
 
 
[[Категория:Мәҙәниәт]]
[[Категория:Сәнғәт]]
[[Категория:Башҡортостандың атҡаҙанған артистары]]
[[Категория:Башҡортостандың халыҡ артистары]]
[[Категория:Ейәнсура районында тыуғандар]]