Рене Декарт: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
19 юл:
|период = [[XVII быуат фәлсәфәһе]]<br />([[Философия Нового времени]])
|интересы = [[метафизика]], [[эпистемология]], [[физика]], [[математика]]
|идеи = [[Cogito ergo sum]], радикаль шик ысулы, [[Декарттың координаттар системаһы
|предшественники = [[Платон]], [[Аристотель]], [[Ансельм Кентерберийский|Ансельм]], [[Фома Аквинский]], [[Оккам, Уильям|Оккам]], [[Суарез, Франциск|Суарез]], [[Мерсенн Марин|Мерсенн]]
|последователи = [[Спиноза]], [[Арно, Антуан (сын)|Арно]], [[Мальбранш Николя|Мальбранш]], [[Локк Джон|Локк]], [[Лейбниц]], [[Кант Иммануил|Кант]], [[Гуссерль]]
31 юл:
}}
'''Рене́ Дека́рт''' ({{lang-fr|René Descartes}} {{IPA|[ʁəˈne deˈkaʁt]}}, {{lang-la|Renatus Cartesius}} — [[Картезий]]; [[31 март]], [[1596]], Лаэ (Турень провинцияһы), хәҙер Декарт (департамент Эндр һәм Луара) — [[11 февраль]], [[1650]], [[Стокһольм]]) — [[Франция|француз]] [[математика|математигы]], [[философия|философы]], [[механика|механигы]], [[физика|физигы]] һәм [[физиология|физиологы]], [[аналитик геометрияһы|аналитик геометрияны]] һәм хәҙерге заман [[Алгебра|алгебра]]ик символикаһын барлыҡҡа килтереүсе, философияла ''радикаль шик ысулы'', физикала [[механицизм]] авторы,
== Биографияһы ==
40 юл:
1612 йылда у Декарт коллеж тамамлап, күпмелер ваҡыт Пуатьела хоҡуҡ нигеҙҙәрен өйрәнә, шунан Парижға китеп, математикала эҙләнеүҙәрҙе ғәмһеҙ ваҡыт уҙғарыуҙар менән аралаштырып, бер аҙ йәшәп ала. Шунан хәрби хеҙмәт (1617) — баштареволюция ялмаған Голландияла, артабан [[Германия|Германияла]], Прага өсөн һуғышта (Тридцатилетняя война). 1618 йылда Голландияла Декарт атаҡлы физик һәм натурфилософ Исаак Бекман менән таныша, тап уның йоғонтоһонда ғалим булып китә лә инде. Декарт бер нисә йыл Парижда ғилми эш менән шөғөлләнә, виртуаль тиҙлек принцибфн аса, әммә ул ваҡытта быны аңларлыҡ кеше булмай әле.
Шунан йән (
Ул Европаның иң ҙур ғалимдары менән хатлаша, [[Медицина|медицинанан]] алып метеорологияға тиклем төрлө фәндәрҙе өйрәнә. Ниһайәт, 1634 йылда тәүге, программа булырлыҡ «Донъя» тигән китабын (''Le Monde''
<blockquote>
51 юл:
* «Ысул тураһында фекерләүҙәр…» (1637)
* «Тәүге философия тураһында фекерләүҙәр…» (1641)
* «
Кардинал Ришельё Декарттың хеҙмәттәренә ыңғай баһа бирә һәм Францияла баҫырға рөхсәт итә, ә Голландияның руханиҙары ҡарғыш белдерә(1642); Оран принцының яҡлауы булмаһа ғалимға бик ауырға тура килер ине.
75 юл:
Китабындағы Виет математик символикаһының бөгөнгө замандыҡына бик яҡын булыуын айырым билдәләргә кәрәк.
=== Механика и физика ===
| |||