Ваҡыф: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
11 юл:
 
==Ваҡыф Башҡортостан тарихында==
Ерҙе ваҡыфҡа тапшырыу “Башҡорттар тураһында положение” һәм уға 1865 йылдың 2 июлендәге ҡушымталар, 1869 йыл 10 февраль законы менән сикләнә, уларға ярашлы мәсеттәргә, мәҙрәсә һәм мәктәптәргә башҡорттарҙың аҫаба ерҙәрен бүләккә алыу тыйыла. Ерҙәр губерна башҡармаларының, айырым осраҡта хатта императорҙың махсус рөхсәте менән генә ваҡыф ителә алған. Мәҫәлән, 1903 йыл дворян С.С.Йәнтүрина тарафынан Бәләбәй өйәҙе Килем ауылы (хәҙерге Башҡортостандың Бүздәк районы) йәмиғ мәсетенә ваҡыф ителгән 200 дисәтинә ер, ер биләү торошо ентекле тикшерелеп, 1907 йылдың 8 ғинуарында Николай II‑нең рөхсәт биреүсе указы сыҡҡандан һуң ғына ғәмәлгә ашырыла. 1912—14 йй. Ырымбур мосолман дини йыйылышы документтарында башҡорт йәмғиәттәренә ерҙе (1706 дисәтинә) В. итеп биреүҙе тыйыуҙың 20 осрағы теркәлгән. 20 б.быуат башында Ырымбур мосолман дини йыйылышында эш башҡарыу тәртипкә һалына, мөтәүәллиҙәр эшмәкәрлегенә контроль көсәйә, ер биләмәләрен үтә арзанға һәм үтә оҙайлы ваҡытҡа (1902 й.йылдан алып иң оҙайлы ҡуртым ваҡыты — 3 йыл) биреүгә юл ҡуймау маҡсатында, ҡуртым килешеүҙәрен тикшереү ойошторола. 1917 й.йыл окт.октябре Ырымбур мосолман дини йыйылышы буйһоноуында В.ваҡыф биләмәләре булған 91 дини учреждение була. Мәсеттәр һәм уҡыу йорттары ҡарамағында хужалыҡ ҡаралтылары м‑нменән 49 йорт, 2 ҙур ҡунаҡхана комплексы, 20 сауҙа кибете, 1382 дисәтинә ер һәм 516,6 мең һумдан ашыу ҡағылғыһыҙ банк капиталы була. В.Ваҡыф дөйөм хаҡы яҡынса 1 млн һум тәшкил итә.<ref>{{Citation
|last=Gaudiosi
|first=Monica M.
|title=The Influence of the Islamic Law of Waqf on the Development of the Trust in England: The Case of Merton College
|journal=[[University of Pennsylvania Law Review]]
|volume=136
|issue=4
|date=April 1988
|pages=1231–1261
|doi=10.2307/3312162
|url=http://jstor.org/stable/3312162
|publisher=University of Pennsylvania Law Review, Vol. 136, No. 4
}}
</ref>.
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{примечания|2}}
 
== Әҙәбиәт ==
* ''О. Г. Большаков''. Вакф // Ислам: Энциклопедический словарь. — М.; [[Наука (издательство)|Наука]]. Главная редакция восточной литературы, 1991. — 315 с : ил. ISBN 5-02-016941-2 ('''С.45''')
* ''М. Амин''. Ал-Аукаф ва-л-хайат ал-иджтима’ийа фи Миср 648—923/1250—1517. Каир, 1980;
* ''В. П. Наливкин''. Положение вакуфного дела в Туркестанском крае. Таш., 1904;
* Бухарский вакф XIII в. Факс. Изд. текста, пер. с араб, и перс, введ. и коммент. ''А. К. Арендса. А. Б. Халидова, О. Д. Чехович''. М., 1979 (ППВ, LII);
* ''А. Г. Периханян''. Общество и право Ирана в парфянский и сасанидский периоды. М., 1983;
* ''Н. Clavel''. Rite musulrnan: le waqf ou habus (rite hanafite et malekite). 1—2. P., 1895—1896;
* ''Sh. Bidair''. L’institution des biens dits habous ou waqf. P., 1924;
* ''Cl. Cahen''. Quelques reflexions sur le waqf ancien.— MKB, ('''25, 38—40''');
* ''W. Heffening''. Waqf.// The Encyclopaedia of Islam. 1—4. Ley de-London, (1908), 1913—1934, ('''4, 1187—1194''').
 
== Һылтанмалар ==
* [http://xn--p1acf.xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/index.php/prosmotr/2-statya/10802-vakuf Вакуф]. // Башкирская энциклопедия.
[[Категория:Шәриғәт]]
[[Категория:Ислам]]
[[Категория:Хәйриә фондтары закондары]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Ваҡыф» битенән алынған