Ҡазан губернаһы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Робот: косметик үҙгәртеүҙәр
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Административная единица Российской империи
|название = КазанскаяҠазан губерниягубернаһы
|статус = ГубернияГуберна
|Герб = Coat of Arms of Kazan gubernia (Russian empire).png
|карта = Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary b26 912-0.jpg
|центр = КазаньҠазан
|образована = 1708
|площадь = 55 954,8 [[верста|вёрст]]²
|население = 2&nbsp;170&nbsp;665<ref name="Демоскоп Weekly">{{cite web|url=http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=14|title=Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г.|archiveurl=http://www.webcitation.org/61AFHh0fF|archivedate=2011-08-24}}</ref> ([[1897]])
|до = Приказ Казанского дворца
|после = ТатарскаяТатар АССР
|п2 = ЧувашскаяСыуаш АССР
}}
 
17 юл:
== Составы ==
 
Губернаға Урта һәм Түбәнге Волга буйы (37 ҡала һәм 34 биҫтә), ш.шул иҫ.иҫәптән Өфө өйәҙе (Бөрө, Зәй, Минзәлә, Табын биҫтәләре м‑н Өфө, батша һарайы ауылы Ҡаракүл) инә.
Губерна реформаһы башҡорт ихтилалдары (1704—11) ваҡытында үткәрелә һәм Өфө өйәҙе алдан көтөлгән Өфө губ.губернаһы урынына Ҡ.г.Ҡазан губернаһы составына индерелә. Был аҙым өйәҙҙең үҙ аллылығын сикләй, ш.шул уҡ хөкүмәт баш күтәреүселәрҙе губернаның ерле халҡы көсө м‑нменән баҫтырырға иҫәп тота.
 
== Географияһы ==
Ҡазан губернаһы төньяҡта Архангелогород губернаһы, көнсығышта — Себер губернаһы, көньяҡ-көнсығышта — Ҡаҙаҡ ханлығы, көньяҡ-көнбайышта — Фарсы иле, көнбайышта Азов губернаһы менән сиктәш була. Административ үҙәге — Ҡазан. Ҡазан губернаһы ойошторолғас, Өфө приказ йортоноң документтары Ҡазан губерна канцелярияһына күсерелә, хәрби, дипломатик, финанс мәсьәләләре, сауҙа эшен ойоштороу, хәрби хеҙмәткә алыу Ҡазан губернаторы ҡарамағынабирелә. Губернатор м‑нменән Өфө воеводаһы вәкәләттәре аныҡланмай, воевода тәғәйенләү тураһында указ сығарылмай.
 
== Тарҡалыуы ==
1704—11 йй.йылдарҙағы ихтилал ваҡытында губерна властарының соц.социәль-сәйәси хәлде көйләргә һәләтһеҙлеге, стрелецтар ғәскәрен Ҡазанға күсереү һөҙөмтәһендә Өфөләге ҡораллы көстәрҙең хәле ауырлашыуы, ҡаҙаҡ, ҡалмаҡ, ҡарағалпаҡ һәм Себер татарҙарының Ҡазанды Рәсәйҙең дипломатик үҙәге тип таныуҙан баш тартыуы арҡаһында 1711 й.йыл Өфө өйәҙе туранан-тура Сенат ҡарамағына бирелә. 1728 й.йылда ҡабул ителгән рәсми указ б‑сабуйынса Өфө провинцияһы (Минзәләнән тыш) губерна составынан сығарыла. 1920 й.йыл Ҡ.г.Ҡазан губернаһы бөтөрөлә, терр‑яһыбиләмәһе ТАССР, Мари һәм Сыуаш авт.автономиялы өлкәләре составына инә.