Урман: өлгөләр араһындағы айырма

 

== Урман төрҙәре ==

Тайга — ылыҫлы урман, урман зонаһының күп өлөшен алып тора. Тайгала ҡышын һалһын,ә йәйен тундраға ҡараганда йылыраҡ. Үҫемлектәр бейек, ҡояшҡа бик талапсан түгел, ылыҫлы ағастар.<ref>[http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Әйләнә- тирә донъя (4 класс). ][http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Шайхиева М.А. ][http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Тема. ][http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Рәсәй урмандары]</ref><ref>[http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Әйләнә- тирә донъя (4 класс). ][http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Шайхиева М.А. ][http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Тема. ][http://kk.convdocs.org/docs/index-163763.html Рәсәй урмандары]</ref> Ылыҫлы урмандарҙың киң таҫмаһы, күлле Карелиянан алып, көнсығышҡа таба һуҙылған, Уралтау һырттарын ҡаплап алған, унан Себер һәм Йыраҡ Көнсығыштың икһеҙ-сикһеҙ киңлектәренә йәйелгән. Был — мөһабәт тайга. «Тайга» һүзе якут телендә «урман» тигәнде аңлата. Тайга зонаһында яҡынса 7 төрлө агас һәм бер ничә төрлө ҡыуаҡ үҫә. Ылыҫлы урмандарҙың күпселеген ҡарағай тәшкил итә. Ул — иң сыҙам ағастарҙың береһе, эҫегә лә, һалҡынға ла бирешмәй. Урмансылар уның ике төргә бүлә: себер ћәм даур. Улар урмандың — 40, [[ҡарағай]] һәм [[кедр]] — 22, [[шыршы]]лар — 16, [[ҡайын]] менән [[уҫаҡ]] 17 процент майҙанын биләй.

 

 

== Башҡортостан урмандары ==

[[Башҡортостан]] урмандары [[имән]], [[йүкә]], [[йыла]], [[уҫаҡ]] өҫтөнлөк иткән киң япраҡлы ағастарҙан тора. Ағас араларындағы төп үлән үҫемлектәргә еҫле балтырған, төньяҡ райондарҙа — турғай борсағы, еҫле һырмауыҡ, тайтояҡ, турғай йондоҙҡайы, ә көньяҡтараҡ урынлашҡан райондарҙа торна сырмалсығы, ҡыуаҡ сейәһе, ҡолонғойроҡ, ноғот борсағы һәм башҡалар ҡушыла. Киң япраҡлы урмандарҙағы йәш ағастар араһында сәтләүек, зелпе ҡыуаҡтары, миләш үҫә.