Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
|
|
|
<!-- |Без гимна=* -->
}}
'''Аланд утрауҙары''' ('''Ала́ндтар''', {{lang-sv|Åland}} — ''Оланд'', {{lang-fi|Ahvenanmaa}} — ''Ахвенанмаа'', — ''алабуға иле'') — [[Балтик диңгеҙе]]нең [[Ботния ҡултығы]]ндағы [[архипелаг]], [[Фин шведтары|шведтар]] йәшәгән [[Финляндия]] [[Финляндия провинциялары|составындағы автономия ]] , айырым ҡоралһыҙландырыу һәм бер телле зона.
2012 йылдың 31 ғинуарынна торошло архипелаг халҡы – 28 361 кеше.
Архипелагта берҙән бер ҡала һәм башҡала — [[Мариехамн]] (11 мең кеше).
[[Швед теле]] берҙән бер рәсми тел. Швед теле 91,2 % халыҡтың тыуған теле (көнкүрештә швед теленең аланд диалекты ҡулланыла). Фин теле 5% халыҡтың тыуған теле, башҡа телдәр 3,8 % тирәһе.
Диндарҙың күпселеге [[Лютеранлыҡ|лютерандар]].
Ҡыллыныштағы валюта — [[евро]].
=== Климат ===
Утрау уртаса климатта урынлашҡан. Климат һалҡынса һәм үҙенсәлектәре бар. Утрау төньяҡ илдәрҙең ҡояшлы регионында урынлашҡан. Ҡояшта йылынған Балтик диңгеҙе үҙенең йылыһын оҙаҡ һаҡлай, шуға көҙ йылы һәм оҙайлы. Яҙын диңгеҙ оҙак йылына, шуға яҙ һалҡын һәм оҙайлы. Боҙ ғинуар уртаһында туңа, апрель уртаһында эрей.
Ғинуарҙың уртаса температураһы—4°С, июлдә 15°С; йыллыҡ яуым-төшөм 550 мм<ref>[http://enc-dic.com/enc_sovet/Alandskie-ostrova-67775.html Аландские острова - Большая Советская энциклопедия - Энциклопедии & Словари<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>. Флора киң япраҡлы (күберәк [[йәсин]] ағасы) урмандар, ҡыуаҡлыҡтар, далаларға бай. Уртрауҙа бер нисә ҡурсаулыҡ бар.
|
