Каруанһарай: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Legobot (фекер алышыу | өлөш)
ә Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q186347 (translate me)
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
39 юл:
}}
 
[[Рәсем:Karvahsarai.jpg|right|250px300px]]
''Был Ырымбурҙағы ҡомартҡы тураһында мәҡәлә. Музыкаль төркөм тураһында мәҡәлә бында: [[Карауанһарай (төркөм)]]''
{{Культурное наследие РФ|5610009000}}
46 юл:
 
== Каруанһарайҙы төҙөү тарихы ==
[[Рәсем:Karvansarai3.jpg|right|150px250px]]
Ырымбурға йомош йәки эш менән килгән башҡорттарҙың һәм [[мишәрҙәр]]ҙең һис ниндәй туҡталыу урыны ла юҡ,— тип яҙа Ырымбур генерал-губернаторы [[В. А. Перовский]] [[1836]] йылдың [[20 апрель|20 апрелендә]] башҡорт һәм мишәр [[Кантон идараһы Башҡортостанда|кантон]] башлыҡтарына мөрәжәғәтендә — Мин бында даими туҡталыу урыны йәғни Каруанһарай һала башларға ниәтләнәм. Был һарайҙа теләгән бер башҡорт һәм мишәр бушлай туҡтала алыр ине.
 
52 юл:
 
Каруанһарайға [[Башҡорт-мишәр ғәскәре|башҡорт-мишәр ғәскәрҙәре]] идаралығы, ҡорал склады, башҡорт балалары өсөн училище, тимерлек, ағас эшкәртеү, ҡамыт-ыңғырсаҡ эшләү, тегеү оҫтаханалары урынлашырға тейеш була. Каруанһарайҙың [[мәсет|мәсете]] иһә мосолмандарға намаҙ уҡыу, ғөрөф-ғәҙәттәрен һаҡлау өсөн тәғәйенләнә.
Перовскийҙың изге ниәтен кантондар хуплап ҡабул итә һәм ҡыҫҡа ғына ваҡыт эсендә халыҡтан төҙөлөш фондына мул ғына аҡса йыйыла. Архитектор [[А. П. Брюллов]] эшләгән проект [[1877]] йылдың [[19 ғинуар|19 ғинуарында]] раҫлана, шул йылдың йәйендә үк төҙөлөш эштәре башланып китә. Төҙөлөш материалдарын әҙерләүҙә, уларҙы ташыуҙа, биналарҙы һалыуҙа һәм биҙәүҙә төрлө милләт кешеләре ҡатнашаһа ла, төп ауырыҡ башҡорттар иңенә төшә. Төҙөлөштөң дөйөм күләме 804914 һум күләмендә баһалана. Был суммаға халыҡтың үҙ ирке менән йыйған иғәнәһе, почта хеҙмәте өсөн түләүҙәр, [[поташ заводтары|поташ заводтарынан]] килгән килем керә.
 
Каруанһарайҙың төп бинаһы [[1842]] йылда төҙөлөп бөтә. [[мәсет|Мәсетте]] эске яҡтан биҙәү һәм [[манара|манараны]] тыштан йөҙләү эштәре күп ваҡытты ала.
 
== Каруанһарайҙың архитектураһы ==
[[Рәсем:Karvansarai1.jpg|right|100px200px]]
Каруанһарай иркен урында, ҡаланан ситтә төҙөлгән. Тирә-яғына Стәрлетамаҡ, Бөрө өйәҙҙәренән килтерелгән ағастар ултыртылған. Ихатаһы киҫелгән таштан яһалған кирбес менән уратып алынған. Ҡала киңәйгәс, комплекс ҡала эсендә тороп ҡала, ихатаның ярым-асыҡ яғы хәҙерге Парк проспектына ҡарап тора. Ҡауанһарай төп корпустан, [[мәсет|мәсеттән]] һәм [[манара|манаранан]] торған бер бөтөн архитектур берәмек. Төп корпус "П" хәрефе формаһында, булмәләрҙең тәғәйенләнеше төрлө булғанға айырым ишектәр ҡуйылған. Ҡунаҡтарға икенсе ҡатта казарма формаһында бүлмәләр планлаштырылған. Аттарҙы ҡуйыу өсөн тышҡы яҡта ихата ҡаралған.
 
65 юл:
Манараның аҫҡы өлөшөндә киң пьедестал, урта өлөшөндә һигеҙ ҡырлы призма, өҫкө өлөшөндә цилиндр формаһындағы колонна. Манара йәшел тимер менән ябылған конус менән тамамлана. Конус башында ярым ай. Бейеклеге 38,8 м.
 
[[Рәсем:Karvahsarai4.jpg|right|100px200px]]
 
== Каруанһарайҙы асыу тантанаһы ==