Олонхо: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
'''Олонхо''' — [[яҡут (саха) халҡы]]ның героик [[эпос]]ы.
{{Тәржемә кәрәк}}
10 000 — 20 000 (һәм унан да күберәк) шиғыр юлынан торған олонхо риүәйәтсе һәм сәсәндәр тарафынан һөйләнә. [[2005]] йылда [[ЮНЕСКО]] олонхоны «кешелектең материаль булмаған мираҫы һәм телдән һөйләнгән матур әҫәре» тип иғлан итте.
Olonkho - a heroic epic tale of the Sakha people. The poetic tales, which vary from 10,000 to 20,000 verses (or more) in length, are performed by the Olonkho singer and story-teller.
 
Иң оҙон олонхо ете төн буйы һөйләнә. Киң билдәле олонхо [[яҡут теле|яҡут]] «Дьурулуйар Ньургун Боотур»
The longest olonkhos are sung during up to seven nights. "Nyurgun Bootur the Swift", the most well-known olonkho, consists of more than 36,000 verses.
([[инглиз теле|инглиз]] "Nyurgun Bootur the Swift") 36 000 шиғыр юлынан тора.
Олонхо – [[төрки халаҡтар]]ҙың иң боронғо эпостарының береһе, саха халҡының эпик традицияларын берләштергән эпосраҙың төп эпосы. Бөгөн, [[Рәсәй Федерацияһы]]ның [[Алыҫ Көнсығыш]]тағы [[Саха Республикаһы]]нда был сәнғәт тергеҙелә.
Йырсы һәм хикәйәсе тарафынан һөйләнгән поэтик хикәйә ике өлөштән тора: эпостың йырланған өлөшө, цитаталарҙан торған проза менен алышына.
 
Һөйләүсе йомарт телле һәм импровизация оҫтаһы булырға тейеш. Эпопея боронғо һүғышсылар, ''deities'', рух һәм хайуандар тураһында легендалар һөйләй, әммә хәҙерге заманға күсмә тормош тарҡалыуы тураһында мөрәжәғәт итә.
Olonkho is the one of the oldest epic arts of the Turkic peoples, the term Olonkho refers to the entire Sakha epic tradition as well as its central epic. Today, it is still incidentally performed in the Sakha Republic, situated in the far east of the Russian Federation.
Һәр замандың бай репертуарлы сәсәндәре булғанға күрә, Олонхоның күп төрлө варианттары осрай.
[[Йолалар|йола]] [[ғаилә]]лә [[күңел асыу]] һәм [[мәғәриф|белем биреү]] сараһы буларак таралған.
Сәйәси тотораҡһоҙлоҡ ваҡытында, ауыр [[климат|климатик]] һәм [[география|географик]] шарттарҙа йәшәү өсөн көрәшкән бәләкәй халыҡтың йәшәү рәүешенең танытмаһы булып [[яҡут (саха) халҡы]]нын [[дин]]и ҡарашын сығылдара.
 
XX быуаттағы үҙгәртеп ҡороуҙар [[Саха Республикаһы]]ндағы эпик [[йолалар]]ҙы ҡурҡыныс аҫтына ҡуйҙы. Шулай ҙа, өйрәнеуселәр аҙ былыуға ҡарамастан, [[үҙгәртеп ҡороу йылдары]]нда Олонхоға ҡыҙыҡһыныу артты.
The poetic tales are performed by the Olonkho singer and story-teller in two parts: a sung part in verse alternates with the prosaic part composed of recitatives. In addition to possessing good acting and singing skills, the narrator must be a master of eloquence and poetic improvisation. The epic consists of numerous legends about ancient warriors, deities, spirits and animals, but also addresses contemporary events, such as the disintegration of nomadic society.
 
== Олонхо өйрәнеүселәр==
Given that each community had its own narrator with a rich repertoire, numerous versions of Olonkho circulated. The tradition was developed within the family context for entertainment and as a means of education. Reflecting Yakut beliefs, it also bears witness to the way of life of a small nation struggling for survival at times of political unrest and under difficult climatic and geographical conditions.
* [[Ойунский, Платон Алексеевич]] — яҡут совет яҙыусыһы, йәмеғет эшмекәте.
* [[Илларионов, Василий Васильевич]] — яҡут фольклорсыһыт, профессор, филология фәндәре докторы, Саха Республикаһының аткаҙанған фән эшмәкәре.
 
==Рәсем сәнғәтендә Олонхо ==
The political and technological changes in twentieth-century Russia have threatened the existence of the epic tradition in the Sakha Republic. Although there has been a growing interest in Olonkho since the perestroika years, this tradition is endangered in view of the very low number of practitioners.
Рәссамдар ижадында олонхо халыҡ фольлоры һәм әкиәт образдары менен берлешә.
<gallery perrow=5>
[Рәсем:Olonho6.jpg]
Рәсем:Olonho8.jpg
Рәсем:Olonho4.jpg
Рәсем:Olonho3.jpg
Рәсем:Olonho7.jpg
</gallery>
==Олонха тураһында уҡығыҙ==
* [http://www.sitc.ru/nasled/oloncho/oloncho.html «Мираҫ» порталында олонхо]
* [http://www.olonkho.info Olonkho.info — «Олонхо»нын күп телле порталы]
[[Категория:Саха Республикаһы]]
[[Категория:Мифология]]
[[Категория:Йолалар]]
 
Retrieved from "http://en.wikipedia.org/wiki/Olonkho"
 
[[cs:Oloncho]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Олонхо» битенән алынған