Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Саган Зиннур Ураҡсин битенең исемен йүнәлтеү ҡуймайынса үҙгәртте. Яңы исеме: Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы
викилаштырыу
10 юл:
|место рождения = Ырымбур өлкәһе Төйлөгән районы Мәҡсүт ауылы
|гражданство =
|подданство = [[Башҡортостан]]
|дата смерти = 13.03.2007
|место смерти = [[Өфө]], [[Рәсәй]]
23 юл:
 
 
Филология'''Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы''' — башҡорт телсеһе, яҙыусы, филология фәндәре докторы (1975), профессор (1982), Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының академигы (1992), Рәсәй Федерацияһының (1996) һәм Башҡортостан Республикаһының (1982) атҡаҙанған фән эшмәкәре. <ref>Грамматика современпого башкирского литературного языка. — М., 1981 (соавт.); Фразеология башкирского языка. — М., 1975; Башҡорт теленең синонимдар һүҙлсге. — Өфө, 1985; Русско-башкирский фразеологический словаръ. — Уфа, 1989; Краткий русско-башкирский словаръ. — Уфа, 1994.</ref>
'''Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы''' — башҡорт телсеһе, яҙыусы.
 
 
== Биографияһы ==
 
1956 йылда [[Федровка районы]] Сәйет башланғыс мәктәбендә уҡыта.
Филология, фәндәре докторы (1975), профессор (1982), Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының академигы (1992), Рәсәй Федерацияһының (1996) һәм Башҡортостан Республикаһының (1982) атҡаҙанған фән эшмәкәре. Грамматика современпого башкирского литературного языка. — М., 1981 (соавт.); Фразеология башкирского языка. — М., 1975; Башҡорт теленең синонимдар һүҙлсге. — Өфө, 1985; Русско-башкирский фразеологический словаръ. — Уфа, 1989; Краткий русско-башкирский словаръ. — Уфа, 1994.
1957 йылдан Ырымбур өлкәһе Аллабирҙе 7 йыллыҡ мәктәбендә уҡыта башлай. 1958-1959 йылдарҙа Ырымбур өлкәһе Түлгән (әҙәби телдә ниңәлер Төйлөгән) ҡасабаһында сыҡҡан "Заря коммунизма" гәзитендә бүлек мөдирк була.
 
1963 йылда [[Башҡорт дәүләт университеты]]н тамалай һәм РАН-дың Өфөләге тарих, тел һәм әҙәбиәт иниститутына эшкә ҡала.
 
1968 йылдан өлкән хеҙмәткәр, декаберҙән сектор мөдире була. 1977 йылдан директор урынбаҫары, ә 1988 йылдан директоры итеп тәғәйенләнә.
==1992 Биографияһыйылдан гумантиар фәндәрҙең академик-сәркәтибе, 1996-2005 йылдарҙа БР ФА-һы вице-президенты.<ref>[http://www.bashenc.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=60&lang=ru Руководители НИ Башкирская энциклопедия]</ref> ==
 
1956 йылда Федровка районы Сәйет башланғыс мәктәбендә уҡыта. 1957 йылдан Ырымбур өлкәһе Аллабирҙе 7 йыллыҡ мәктәбендә уҡыта башлай.1958-1959 йылдарҙа Ырымбур өлкәһе Түлгән (әҙәби телдә ниңәлер Төйлөгән) ҡасабаһында сыҡҡан "Заря коммунизма" гәзитендә бүлек мөдирк була.1963 йылда Башҡорт дәүләт университетын тамалай һәм РАН-дың Өфөләге тарих, тел һәм әҙәбиәт иниститутына эшкә ҡала. 1968 йылдан өлкән хеҙмәткәр, деберҙән сектор мөдире була. 1977 йылдан директор урынбаҫары, ә 1988 йылдан директоры итеп тәғәйенләнә. 1992 йылдан гумантиар фәндәрҙең академик-сәркәтибе, 1996-2005 йылдарҙа БР ФА-һы вице-президенты.
 
 
38 юл:
== Ғилми эшмәкәрлеге ==
 
Ғилми эшмәкәрлеге башҡорт теленең лексикографияһына, лексикологияһына, социолингвистикаһына, терминологияһына һәм фразеологияһына бағышланған. төрлөТөрлө һүҙлектәр өҫтөндә эшләй.
 
 
Научная деятельность посвящена лексикографии, лексикологии, социолингвистике, терминологии, фразеологии башкирского языка. Разработал научные принципы составления различных типов словарей, составил русско-башкирский фразеологический словарь (1989), словарь синонимов (2000), фразеологический словарь (2006) башкирского языка и др.; один из составителей и редакторов толкового словаря башкирского языка, один из составителей и ответственный редактор башкирско-русского (1996) и русско-башкирского (в 2 т., 2005) словарей и др.
 
 
<!-- тәржемә ителмәгән
Научная деятельность посвящена лексикографии, лексикологии, социолингвистике, терминологии, фразеологии башкирского языка. Разработал научные принципы составления различных типов словарей, составил русско-башкирский фразеологический словарь (1989), словарь синонимов (2000), фразеологический словарь (2006) башкирского языка и др.; один из составителей и редакторов толкового словаря башкирского языка, один из составителей и ответственный редактор башкирско-русского (1996) и русско-башкирского (в 2 т., 2005) словарей и др.-->
300-ҙән артың ғилми хеҙмәттәр авторы.
 
== Әҙәби эшмәкәрлеге ==
Беренсе китабы ("Сыҡанаҡтар") 1976 йылда баҫыла.
<!-- тәржемә ителмәгән
 
Первая книга рассказов «Истоки» (на башкирском языке) вышла в 1976. В романах «Вороной» (2003; на башкирском языке), «Караван-сарай» (2008; на башкирском языке) описывается жизнь башкирского народа в период кантонной системы управления. Автор драмы «Как залечить раны?» (2001; на башкирском языке), сборников повестей и рассказов «Горечь полыни», «Борьба» (оба — 2002; на башкирском языке) и др.-->
 
== Йәмғиәттәге эшмәкәрлеге ==
Юл 65 ⟶ 63:
Именем З. Г. Ураксина названы [[Улица Академика Ураксина|улица в Уфе]], школа в д. Саитово [[Фёдоровский район (Башкортостан)|Фёдоровского района]] Республики Башкортостан. В школе д. Аллабердино [[Тюльганский район|Тюльганского района]] Оренбургской области, в Уфе на доме, где жил З. Г. Ураксин, установлены мемориальные доски.
 
== Һайланма хеҙмәттәре==
== Һайланма хеҙмәттәре<ref>[http://www.rsl.ru Электронный каталог РГБ]</ref><ref name=autogenerated1>[http://www.bashnl.ru/ Электронный каталог НБ им. А.-З.Валиди]</ref> ==
 
* Словарь синонимов башкирского языка. Уфа, 1985.
Юл 74 ⟶ 72:
* Русско-башкирский словарь. Уфа, 2007 (соавт.).
* Караван-Сарай: роман-хроника, рассказы, миниатюры (пер. с башк. М.Гафурова). Уфа, 2010.
== Һайланма хеҙмәттәре<ref>[http://www.rsl.ru Электронный каталог РГБ]</ref><ref name=autogenerated1>[http://www.bashnl.ru/ Электронный каталог НБ им. А.-З.Валиди]</ref> ==
 
== Литература<ref name=autogenerated1 /> ==
* Башкирская филология: к 70-летию со дня рождения академика АН РБ З. Г. Ураксина. Уфа, 2005.
<ref name=autogenerated1 />
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{примечания}}