Октавиан Август: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Робот: косметик үҙгәртеүҙәр
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
3 юл:
| оригинал имени = GAIUS IULIUS CAESAR OCTAVIANUS
| изображение = aug11_01.jpg
| описание изображения = БюстИмператор императораАвгуст Августабюсы, КапитолийскийКапитолий музеймузейы, Рим
| порядок = 1
| должность = [[РимскийРим императоримператоры]]
| периодначало = [[16 январяғинуар]] [[27 год до нб. э.т. 27 й]]
| периодконец = [[19 августаавгуст]] [[14 годйыл]]
| преемник = [[Тиберий|Тиберий Цезарь Август]]
| дата рождения = 23.9.-63
14 юл:
| место смерти = {{МестоСмерти|Нола}}
| род = [[Юлии-Клавдии]]
| вероисповедание = [[ДревнеримскаяБоронғо религия]]Рим дине
| отец = [[Гай Октавий]]
| мать = [[Атия Бальба Цезония]]
| супруга = 1. [[Клодия Пульхра|Клодия]] ([[41 год до нб. э.т. 41]]) <br />2. [[Скрибония]] ([[40 год до нб. э.т. 40]] — [[39 год до нб. э.т. 39]]) <br />3. [[Ливия Друзилла]] ([[38 год до н. э.]] — [[14 годйыл]])
| дети = '''дочь:''' [[Өлкән Юлия Старшая]] (от СкрибонииСкрибониянан)
| похоронен = [[МавзолейАвгуст Августа]]мавзолейы, [[Рим]]
| викисклад = Augustus
}}'''
 
{{Другие значения|тип=имя-значения|Гай Юлий Цезарь}}
'''Гай Ю́лий Це́зарь А́вгуст''' ({{lang-la|Gaius Iulius Caesar Augustus}},бала саҡта— '''Гай Октавий Фурин''' , {{lang-la2|Gaius Octavius Thurinus}}; 23 сентябрь, б.э.т. 63 й., [[Рим]]&nbsp;— 19 август, 14 й., [[Нола]])&nbsp;— рим сәйәси эшмәкәре, [[принципат]]ҡа нигеҙ һалыусы(исем менән {{lang-la2|Imperator Caesar Augustus}}, б.э.т. [[27 й.]]), [[Бөйөк понтифик (]][[б.э.т. 12 йыл]]), [[Ватан атаһы]] ([[б.э.т. 2 йылдан]]). Цезарҙең туғанының ейәненең улы, уллыҡҡа алынған.
 
Юл 36 ⟶ 35:
 
== Бала сағы һәм үҫмер йылдары ==
Атаһы үлеп ҡалғас, малайҙы тол ҡалған әсәһе Атия ҡарай, әммә малай күберәк өләсәһе Юлия янында йөрөй. Атия Юлия Цезарҙең туғаны була, шуға ла Цезарь уның улын Римдә сәйәси карьераға әҙерләй башлай . Октавиан эргәһендә бала сағында ҡол-педагог Сфэр һәм александрия философы Арий булғаны билдәле. Октавиан ораторлыҡ оҫталығына ныҡ иғтибар итә&nbsp;— 12 йәшендә үк әле өләсәһе Юлияның йыназаһында телмәр тота, әммә ғүмер буйы алдан әҙерләнгән ҡағыҙ буйынса уҡый.
 
Октавиан хакимлыҡ өсөн көрәш шарттарында үҫә. Цезарь менән Помпей араһында һуғыш башланғас, малайҙы Цезарҙең вариҫы тип үлтереп ҡуймаһындар өсөн йәшереп тоталар. . Октавиан сирләшкә генә булһа ла 15 йәшенән дәүләт йомоштарын үтәй башлай, хатта [[Рим]] префекты ла булып ала. Помпейға һөжүмдән һуң Цезарь уны Аполлонияға ебәрә, бында Октавиан белем алыуын дауам итә һәм Агриппа менән берлектә Парфияға ҡаршы һуғыш әҙерләргә тейеш була.
 
== Цезарҙән мираҫ алыу ==
Тиҙҙән Октавиан әсәһенән Цезарҙе үлтереүҙәре тураһында хат ала. Әсәһе менән үгәй атаһы Римдә күренмәҫкә кәңәш итә. Италияға йәшерен генә килеп, Октавиан . сенаттың Цезарҙе тиран тип атап Тибрға ташлатыуҙан баш тартыуын белә. . Васыятында Цезарь Октавианды уллыҡҡа алыуын һәм мөлкәтенең күп өлөшөн уға ҡалдырыуын яҙған була. Быны ишеткәс, Октавиан әсәһе менән үгәй атаһын һүҙен тыңламай, мираҫты алырға була һәм үлтереүселәрҙән үс аласағын белдерә.
 
== Антоний менән хакимлыҡ өсөн көрәш ==
Мәгәр власҡа Марк Антоний килеп өлгөргән була, ул Цезарҙең ҡатыны Кальпурниянан аҡса ала һәм ғәскәр ҙә уның яҡлы була. Октавиан уны еңеүгә бар оҫталығын һала. Цицерондың ихтирамын ҡаҙанғас, тегеһе сенатта уны яҡлап сығыш яһап, кәрәкле ҡарарҙар ҡабул ителеүгә өлгәшә. Октавиан Антоний менән берсә дошманлаша, берсә уға яҡты йөҙ күрһәтә. Ҡаршы яҡтар һуғыш башлағас та, еңелгән Антонийҙы үлтермәй ебәрә. Үҙенә ҡаршы сығыусыларҙы еңгәс, Октавиан Римгә ҡайтып, үҙенең триумфын таныуҙы талап итә. Когда Антоний выступил против Децима Брута, Октавиан добился решения сената поддержать Брута. Под давлением цезарианцев из лагеря Октавиана и благодаря энергичным призывам Цицерона сенат, нарушая обычный порядок прохождения магистратур, предоставил Октавиану военную власть и пропретуру. Когда Антоний был объявлен врагом отечества, Октавиан вместе с обоими консулами и своими легионами отправился на помощь Бруту. В решающей битве при Мутине Октавиан не стал преследовать разбитого Антония, хотя оба консула погибли в бою. Ходили слухи, что их убили люди, подосланные Октавианом. После победы Октавиан вернулся в Рим и потребовал триумфа.
 
== ==
[[Рәсем:Caesar augustus.jpg|справа|200px|мини]]
Октавианды йәш тип сенат кире ҡаҡҡас, Октавиан Антоний һәм Марком Лепид менән сенатҡа ҡаршы берләшергә &nbsp;— икенсе триумвират төҙөргә өндәй.. Сенат Октавианды консул итеүҙән дә баш тартҡас, Парламентёр Корнелий уны яҡлап сығыш яһай. Икеләнә башлаған сенаторҙарға хәнйәр күрһәтеп ул: «Бына нәмә уны консул итәсәк, әгәр быны һеҙ эшләмәһәгеҙ», - тип янай.
 
 
 
 
 
== Үлеме ==
Юл 59 ⟶ 53:
 
== Ғүмер йомғаҡтары ==
[[Рәсем:Statue-Augustus.jpg|справа|мини|Октавиандың хәҙер Ватиканда торған данлыҡлы статуяһы ]]
{{нейтральность раздела}}
[[Рәсем:Statue-Augustus.jpg|справа|мини|Октавиандың хәҙер Ватиканда торған данлыҡлы статуяһы ]]
Август үҙ-ара һуғыштарҙан һуң иленә муллыҡ, хөр тормош биргән кеше. Юлия Цезарь кеүек даһи булмаһа ла, булдыра алған бар сараларҙы ҡулланып маҡсатына ирешә белгән шәхес. Фәнгә, сәнғәткә ихтирамы, үҙе лә шағир булараҡ, ул үҙ осрона исемен бирерлек хеҙмәт итә.
 
Август Рим имеперияһы тураһында статистик очерк һәм үҙ эштәре тураһында яҙмалар ҡалдыра - «Res Gestae Divi Augusti».
 
Юл 129 ⟶ 123:
 
== Һылтанмалар ==
{{викицитатник}}
* [http://www.echo.msk.ru/programs/vsetak/504367-echo/ Многоликий император Август. ][http://www.echo.msk.ru/programs/vsetak/504367-echo/ Программа «Эха Москвы» из цикла «Всё так»]
* Гай Светоний Транквилл. [http://ancientrome.ru/antlitr/svetoni/vita-caesarum/august-f.htm Жизнь двенадцати цезарей&nbsp;— Книга вторая&nbsp;— Божественный Август]
Юл 141 ⟶ 134:
 
{{DEFAULTSORT:Август}}
[[Категория:ВеликиеБөйөк понтификипонтификтар]]
[[Категория:ПерсоналииАлфавит побуйынса алфавитуперсоналиялар]]
[[Категория:ОбожествлённыеАллалаштырылған монархи монархтар]]
[[Категория:Октавии]]
[[Категория:Октавиан Август]]