Сәтләүек: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ләйсән (фекер алышыу | өлөш) әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
SaganBot (фекер алышыу | өлөш) ә Робот: косметик үҙгәртеүҙәр |
||
6 юл:
'''Ботаника'''ла ике билдәләмә бар:
* '''Сәтләүек'''
* '''Сәтләүек''' — сәтләүеклеләр ғаиләһенең төрө,
Башҡа «сәтләүектәр» ботаника ҡарамағынан ысын булмаған йәки дөрөҫ аталмаған сәтләүектәр. Мәҫәлән, «ер сәтләүеге», арахис, ысынында иһә ноҡот үләне генә<ref>{{книга|автор=М. Аксёнова и др.|часть=Бобовые|заглавие=Энциклопедия для детей. Биология|издание=7|место=М.|издательство=Мир энциклопедий Аванта+, Астрель|год=2010|страницы=319|страниц=589|isbn=9785989862658}}</ref>.
* '''Кулинария'''ла
* Ауыл хужалығында бындай емешле үҫемлектәрҙе сәтләүек емешле культура тип атайҙар. Ботаник мәғәнәһендәге сәтләүектән башҡа бында эрбет сәтләүеге, кокос сәтләүеге һ.б. инәләр.
Грек сәтләүегенең йәҙрәһе мейегә оҡшаған, шуға Вавилонда уны күп ашауҙан тыйғандар. Геродот яҙыуынса, әһелдәр кеше грек сәтләүеген ашауҙан ҡапыл аҡыллана тигәндәр, [[
== Сәтләүек төрҙәре ==
20 юл:
=== Бук сәскәлеләр (''Fagales'' ) тәртибе үҫемлектәренең емештәре ===
Был тәртип сәтләүектәре араһында ашауға яраҡһыҙҙар ҙа бар. Ашауға яраҡлылар рәтенә алда күрһәтелгән ғаилә емештәре инә:
* '''Сәтләүеклеләр ғаиләһе'''
** грек сәтләүеге/0} (''[[Juglans regia]]'' )
** ҡара сәтләүек (''Juglans nigra'' )
27 юл:
** әсе сәтләүек (''Hicoria minima'' )
* '''Ҡайынлылар'''
** урман сәтләүеге (сәтләүек ағасы (''Corylus avellana'' ))
** төрөк йәки айыу сәтләүеге (ағасы — сәтләүек ҡыуағы (''Corylus colurna'' ))
** фундук йәки ломбард сәтләүеге (ағасы — эре сәтләүек ҡыуағы (''Corylus maxima'' ))
* '''Бук һымаҡтар'''
** каштан (''Castanea sativa'' )
** бук сәтләүеге йәки чинарик (''Fagus''
** имән сәтләүеге (''Quercus''
=== Башҡа тәртип сәтләүектәре ===
53 юл:
* Ноҡотлолар ғаиләһе (''Leguminosae'' )
** арахис йәки ер сәтләүеге (''Arachis''
** пажитник сенной, фенугрек, шамбала (''Trigonella foenum-graecum'' )
65 юл:
* Бурзерлылар ғаиләһе (''Burseraceae'' )
** Филиппин канариумы
* Комбретлылар ғаиләһе (''Combretaceae'' )
71 юл:
* Бесәй тырнаҡтар (''Malvaceae'' )
** Малабар каштаны
* Һөтлөләр ғаләһе (''Euphorbiaceae'' )
** монгонго (''Ricinodendron rautanenii'' )
* Пальмалылар ғаиләһе (''Arecaceae''
** кокос сәтләүеге —
** Сейшел сәтләүеге, Мальдив, батшалар — Сейшел пальмаһы
* Ҡарағайҙар ғаиләһе (''Pinaceae'' )
86 юл:
== Ҡыҙыҡлы факттар ==
* Африка музыка ҡоралы ахоко ағас таяҡҡа бәйләнгән сәтләүектәрҙән яһала.
* Австралия сәтләүеге макадамия, урындағы аборигендар өсөн мөһим аҙыҡ төрө булһа, бөгөнгө көндә деликатес һанала, иң ҡиммәт аҙыҡтарҙың береһе ( 30 доллар 1 кг өсөн). Донъяла сәтләүекте йылына 40 мең тонна самаһы йыялар. Австралиянан башҡа, макадамия [[
* Ашауға яраҡлы йәҙрәле, ҡаты тышлы емеш ағасы (йәки ҡыуаҡ), шулай уҡ уның ҡаты ағасы, ағас эштәрендә шулай уҡ
== Иҫкәрмәләр ==
|